الهه جعفرزاده: اگر مغز از تغذیه باکیفیت محروم باشد یا اگر رادیکال‌های آزاد و سلول‌های التهابی آسیب‌رسان در فضای بسته مغز در حال گردش باشند، به بافت مغز صدمه وارد می‌شود. مغز زمانی بهترین عملکرد را دارد که سوخت کافی و باکیفیت دریافت کند. خوردن غذاهای باکیفیت که حاوی مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان هستند، مغز را تغذیه کرده و از آن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کند. در مقابل، رژیم‌های غذایی سرشار از قندهای تصفیه‌شده برای مغز مضر هستند. مواد غذایی قندی علاوه بر ایجاد اختلال در تنظیم انسولین، التهاب و استرس اکسیداتیو را نیز افزایش می‌دهند. مطالعات ارتباط مؤثری را بین رژیم غذایی سرشار از قندهای تصفیه‌شده و اختلال در عملکرد مغز و حتی تشدید اختلالات خلقی، مانند افسردگی نشان می‌دهند.
بیشتربخوانید:
تاثیر تغذیه بر اعصاب و روان
تغذیه چگونه بر سلامت روان تأثیر می‌گذارد؟
«سروتونین» یک انتقال‌دهنده عصبی است که به تنظیم خواب، اشتها، تقویت خلق و خو و مهار درد کمک می‌کند. از آنجا که حدود ۹۵ درصد از سروتونین در دستگاه گوارش تولید می‌شود و دستگاه گوارش با صد میلیون سلول عصبی یا نورون پوشیده شده است، منطقی است که عملکرد درونی دستگاه گوارش فقط محدود به هضم غذا نباشد، بلکه بتواند احساسات را نیز مدیریت کند. علاوه بر این، عملکرد این نورون‌ها و تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند سروتونین، به شدت تحت تأثیر میلیاردها «باکتری مفید» است که میکروبیوم روده را تشکیل می‌دهند. این باکتری‌ها نقش اساسی در سلامت کلی دارند و از پوشش روده محافظت می‌کنند و یک سد قوی در برابر سموم و باکتری‌های مضر به شمار می‌آیند. باکتری‌های مفید التهاب را کاهش می‌دهند، میزان جذب مواد مغذی از غذا را بهبود می‌بخشند و مسیرهای عصبی محور روده و مغز را فعال می‌کنند.
مطالعات نشان داده‌اند که خطر ابتلا به افسردگی در افرادی که از رژیم غذایی «سنتی» استفاده می‌کنند ۲۵ تا ۳۵ درصد کمتر است. رژیم‌های غذایی سنتی معمولاً سرشار از سبزیجات، میوه‌ها، غلات فرآوری‌نشده، ماهی و غذاهای دریایی هستند و فقط مقادیر متوسطی گوشت بدون چربی و لبنیات در خود دارند و فاقد مواد غذایی فرآوری‌شده و قند هستند.
چند نکته: مصرف غذاهای فرآوری‌شده، شیرین و سرخ‌شده در ایجاد بیش فعالی، پرخاشگری، تضعیف تمرکز و کاهش توانایی یادگیری در کودکان و نوجوانان نقش دارد. هم‌چنین مطالعات نشان داده است افرادی که رژیم‌های غذایی سالمی دارند، کمتر دچار افسردگی می‌شوند.
مصرف روزانه یک یا چند نوشیدنی شیرین مانند: آبمیوه‌های قندی، نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و نوشیدنی‌های ورزشی سبب تضعیف سلامت روان می‌شود. علاوه بر این، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و حاوی کافئین با بی‌خوابی، افزایش استرس و افسردگی مرتبط هستند.
