تحریریه زندگی آنلاین : چاقی دلایل بسیار مختلف می‌تواند داشته باشد. از رژیم‌های غذایی ناسالم گرفته تا سبک زندگی کم‌تحرک، عوامل ژنتیکی، مشکلات و اختلالات و حتی مصرف داروهای خاص. خوشبختانه راهکاری برای مقابله با بیشتر این عوامل و پیش‌گیری از چاقی وجود دارد.همان‌طور که همه می‌دانیم چاقی بیش‌ازحد خود می‌تواند عامل هزاران مشکل و بیماری باشد. از طرفی کاهش وزن به‌خصوص برای افراد بالغ به‌هیچ‌وجه آسان نیست هر چند که تحقیقات نشان می‌دهد کاهش تنها 5 تا 10 درصد از وزن بدن می‌تواند تأثیر چشم‌گیر در بهبود شرایط و سلامت بدن داشته باشد. یعنی فردی که وزنی در حدود 100 کیلوگرم دارد با کاهش 10 کیلوگرم خطر بیماری‌های مختلف مرتبط با اضافه وزن را در خود بسیار کاهش می‌دهد.البته کاهش وزن باید آهسته و پیوسته باشد تا احتمال ماندگاری آن بالا رفته و همچنین عوارض منفی جانبی آن به حداقل برسد. از رایج‌ترین راه‌های کاهش وزن انجام ورزش و تغییر عادات غذایی است. هر چند که این روش‌ها ممکن است برای همه مؤثر نباشد و روش‌های جایگزین مثل مصرف دارو یا انجام عمل جراحی لازم باشد.
بیشتر بخوانید:
بهترین و بدترین غذاها برای کبد
تغییر رژیم غذایی
یکی از دلایل اصلی تجمع چربی و افزایش وزن مصرف کالری زیادتر از حد نیاز در طول زمان است که منجر به افزایش وزن می‌شود. برخی غذاها به‌طورکلی تأثیر نقش مهم‌تری در افزایش وزن دارند و برخی دیگر به کاهش وزن کمک می‌کنند. به‌طور مثال برخی از انواع غذاهای فراوری شد، شیرین و چرب حاوی مقدار بسیار زیادی کالری هستند که با ایجاد احساس لذت زیاد همچنین باعث نوعی اعتیاد در فرد می‌شوند. به‌طور معکوس مصرف غلات کامل، غذاهای پر فیبر (مانند میوه‌ها و سبزیجات) به کاهش وزن کمک می‌کند. غذاهای دارای فیبر زیاد همچنین به دلیل حفظ احساس سیری به مدت بیشتر باعث افزایش فاصله زمانی میان وعده‌ها یا کاهش حجم آن‌ها می‌شود. گنجاندن غلات کامل و فیبر همچنین می‌تواند به کاهش انواع بیماری‌های مربوط به سندرم متابولیک (بیماری که با دیابت نوع دو، فشارخون بالا و مشکلات قلبی و عروقی در ارتباط است) کمک کند.البته در رژیم‌های غذایی باید حتماً توجه داشت که گرفتن رژیم‌های سخت باهدف کاهش وزن سریع به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود چرا که خطر بیماری‌های قلبی، از دست رفتن ویتامین‌ها و ... را به همراه دارد. گاهی به توصیه پزشکان ممکن است چنین رژیم‌هایی سخت‌گیرانه‌ای به مدت کوتاه تجویز شود. چنین رژیم‌هایی کاملاً تحت مراقبت پزشک و پس از بررسی کامل وضعیت سلامت فرد تجویز می‌گردند.
فعالیت فیزیکی
یکی دیگر از روش‌های رایج کاهش وزن، افزایش میزان مصرف انرژی و ثابت نگه‌داشتن میزان دریافت مواد غذایی است. البته فعالیت فیزیکی برخلاف تصور اولیه تأثیر چشم‌گیری و مستقیمی در کاهش وزن ندارد. یک فرد برای کاهش نیم کیلوگرم از وزن خود باید انرژی معادل 3500 کالری بسوزاند. درحالی‌که انرژی مصرف شده در شدیدترین فعالیت‌های ورزشی به‌ندرت به عدد قابل‌توجهی در مقایسه با کل کالری دریافتی روزانه می‌رسد. به‌طور مثال یک فرد با وزن 60-70 کیلوگرم با 10 دقیقه دویدن بدون توقف تنها 110 کالری می‌سوزاند که با میزان متوسط 2000-3000 کالری دریافتی در روز قابل مقایسه نیست. البته ورزش کردن همچنان به‌عنوان یکی از راهکارهای اصلی کاهش وزن استفاده می‌شود چرا که علاوه بر مصرف انرژی، به افزایش متابولیسم و تنظیم هورمون‌های بدن و همچنین سلامت عمومی کمک می‌کند. ورزش‌های مفید شامل قدم زنی سریع، دویدن و شنا می‌شوند. همچنین تغییر برخی عادت‌های ساده روزانه مثل پیاده‌روی مسیرهای کوتاه به‌جای استفاده از خودرو یا استفاده از پله‌ها به‌جای آسانسور نیز می‌تواند به افزایش مصرف انرژی کمک کند.
بیشتربخوانید:
لاغری شکم و پهلو؛ چند تمرین ساده یوگا
استفاده از داروهای کاهش وزن
گاهی پزشکان با توجه به شرایط بیمار استفاده از داروهای کاهش وزن و کاهش اشتها را بهترین گزینه برای کاهش وزن بیمار می‌دانند. این قرص‌ها و داروها معمولاً نهایتاً با ایجاد تغییر در عادت غذایی (کاهش اشتها و مصرف کمتر غذا) به کاهش وزن منجر می‌شوند. این در حالی است که بسیاری از این داروها عوارض جانبی دارند و برای سلامت مفید نیستند. بسیاری از پزشکان بر این باورند که این داروها باید همراه با رژیم‌های غذایی استفاده شوند تا عوارض جانبی مثل مشکلات دستگاه گوارش، اختلال در عملکرد سیستم تنفسی، عضلات، مفاصل و سردرد به حداقل برسد.
جراحی
گزینه جراحی معمولاً برای افراد بسیار چاق که امید زیادی به کاهش وزن تدریجی آن‌ها وجود ندارد یا به دلیل شرایط و وخامت وضعیت سلامت فرصت کافی برای این کار نیست، در نظر گرفته می‌شود. در جراحی معمولاً بخشی از معده برداشته شده یا بسته می‌شود تا فرد سریع‌تر احساس گرسنگی کند. گاهی نیز بخشی از روده کوچک برداشته می‌شود تا بدن فرصت کافی برای جذب کالری مواد غذایی را نداشته باشد.برای محدود کردن حجم معده همچنین گاهی از باند یا حلقه معده استفاده می‌شود.
عمل بای پس
عمل بای پس نیز یک نوع جراحی است که از موارد قبل‌تر شدیدتر است. در این روش مسیر حرکت غذا تغییر داده شده و بخشی از دستگاه گوارش دور زده می‌شود. بدین ترتیب معمولاً بخش اولیه و میانی روده کوچک و گاهی بخشی از معده بای پس می‌شود. این روش معمولاً با خطرات بیشتری همراه است و می‌تواند منجر به فقر ویتامین‌ها و مواد معدنی در درازمدت شود. این روش معمولاً برای افرادی با شاخص توده بدنی 30 و بالاتر انجام می‌شود. البته حتی در این مواقع هم مسائلی مثل سوابق مشکلات مربوط به چاقی، تأثیر روش‌های غیرتهاجمی در کاهش وزن و ... در نظر گرفته می‌شود.
بیشتر بخوانید:
فرمول داشتن شکمی صاف بدون قرص لاغری
چگونه سریع لاغری شویم؟
درمان هورمونی
درمان هورمونی یکی دیگر از روش‌های کاهش وزن است که هنوز به‌طور گسترده مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. در این روش تلاش بر آن است که بر هورمون‌های دستگاه گوارش است که می‌تواند به روشی کاملاً غیرتهاجمی و سالم منجر شود. البته استفاده از این روش نیازمند مطالعات و تحقیقات بیشتر است و هنوز به‌عنوان یک روش مطمئن نمی‌توان از آن استفاده کرد.
قهوه‌ای کردن سلول‌های چربی سفید
انسان و بسیاری دیگر از پستانداران دو نوع سلول چربی دارند. سلول چربی قهوه‌ای و سفید. دانشمندان در حال تحقیق و بررسی در مورد راهکارهایی هستند که بتواند کمک کند سلول‌های چربی سفید کم‌وبیش همانند سلول‌های چربی قهوه‌ای رفتار کنند. درصورتی‌که این کار با موفقیت انجام شود، بدن قادر خواهد بود با سرعت بسیار بیشتری چربی‌ها را بسوزاند.
