دکتر سید مهدی میرغضنفری؛ متخصص طب سنتی
پیامبر خدا (ص) باقلا را به عنوان خوراک حضرت عیسی (ع) مطرح فرموده اند. امام صادق (ع) میفرمایند: باقلا، بیماری را میبرد و در آن بیماری ای نیست.
همچنین میفرمایند، استخوان های پا را استحکام و تراکم درونی میبخشد، مغز را افزون میسازد و خون تازه تولید میکند (کافی).
این امام همام خوردن قدری پوست باقلا همراه آن را، برای پاک کردن معده مطرح فرموده اند که این نکته در فرمایش پیامبر اکرم (ص) نیز به عنوان دفع کننده بیماری از بدن بیان شده است.
تازه آن، طبع سرد و تر داشته، باقالای خشک، بیشتر به سمت سردی و خشکی است. دارای رطوبت مفید (فضلیه) برای بدن است.
استخوان نیز دارای مزاج سرد و خشک است لذا مواد حاصل از باقلا تا حد زیادی به مصرف استخوان رسیده، برای آن تامین املاح میکند که باعث استحکام استخوان میشوند؛ همانگونه که در حدیث هم اشاره شده است.
توسط سرد مزاجان و نیز در فصول سرد سال نباید زیاد مصرف شود. برای گرم مزاجان، عموما بسیار مفید است.
باقلا، محلل و منضج است و سریعا از معده عبور میکند، بنابراین اخلاط زائد و سفت و چسبان را نرم کرده، نضج و پختگی داده و به تحلیل میبرد لذا منجر به پاکسازی مجاری و اعضا (کبد، طحال) میشود.
این سبزی برای رفع سرفه های خشک در گرم مزاجان مفید است و اخلاط و ترشحات مخاطی که داخل مجاری هوایی چسبیده اند را نرم کرده و باعث خروج آن ها از مجاری تنفسی میشود.
ولی در افراد سرد مزاج سرفه را ممکن است بدتر کند. برخی افراد آلرژی ریوی ناشی از مصرف ادویه جات دارند (آلرژی گرم) که باقلا به رفع سرفه و آبریزش آنها کمک میکند.
نیروی جنسی گرم مزاجان را تقویت میکند. باقلا نفخ زیادی تولید میکند و شخص (سردمزاجان) ممکن است دچار منگی شود و بنابراین مصرف زیاد و مکرر آن توصیه نمی شود.همچنین مصرف زیاد آن در برخی ممکن است باعث سردرد شود.
برای کاهش بخارات، نفخ و سردی آن از مصلح هایی چون گلپر، آویشن، فلفل و پونه میتوان استفاده نمود.
میتوان باقلا را در سرکه خوابانده و بعد از یک تا دو ساعت آن را میل نمود که البته این عمل سردی آن را افزایش میدهد ولی هضم آن را مخصوصا اگر همراه مصلح باشد، آسانتر نموده، بخارات ناشی از آن را نیز مهار میکند.
بعضی افراد علاقه به مصرف پوست باقلا دارند که در اینجا ذکر مینماییم چیزهایی که سفت و محکم هستند مثل پیه انار، سبوس و...گاهی مصرف شوند خیلی خوب است چون باعث دباغی پرزهای معده شده و شلی و لزجی داخل معده را رفع میکند (همانگونه که در حدیث هم ذکر شده است).
مصرف پوست آسیاب شده آن گاهی اوقات برای بازسازی پرزهای معده خوب است اما مصرف دائمی آن توصیه نمی شود. در افراد سرد مزاج حتی بوی باقلا هم ممکن است اذیتشان کند وفشار آنها افت کند بنابراین باید این افراد در مصرف آن احتیاط نمایند.