احادیث معصومین درباره زیتون
از پیامبر خدا (ص) نقل شده است كه چه نیكو مسواكی است زیتون، از درختی خجسته، دهان را خوشبو می‌كند، جرم دندان را می‌برد و مسواك من و پیامبران پیش از من است. یكی از كاربردهای درخت زیتون چوب آن است كه می‌توان از تازه آن برای ماساژ لثه و از شاخه‌های خیلی نازك آن برای خلال دندان استفاده نمود. برتری این گیاه بر مسواك های امروزی كه از مواد سنتتیك (مصنوعی شیمیایی) ساخته می‌شوند این است كه این گیاه بجز پاک کنندگی فیزیکی، دارای خواص دارویی برای لثه‌ها و بن دندانها نیز هست. چون چوب و برگ زیتون مزاجی شبیه استخوان، تاندون و دندانها یعنی مزاج سرد و خشك دارند لذا استحكام بخش بافت‌های محکم بدن هستند از جمله دندانها و پایه آن‌ها.
معمولا موادی كه این خصوصیات (مزاج) را داشته باشند برای دندانها، مو، ناخن و استخوان مفید می باشند. دراحادیث دیگر كه در كتاب كافی از قول امام صادق (ع) نقل شده است، آمده است كه زیتون نفخ و بادها را می‌راند و مایعات جنسی را افزایش می‌دهد، بنایراین برای افرادی كه دچار انواعی از نفخ یا ناباروری هستند می‌تواند مفید باشد که شروط آن در ادامه خواهد آمد.
در كتاب كافی به نقل از امام كاظم (ع) ذكر شده كه یكی از چیزهایی كه (حضرت) "آدم" به فرزند خود (هبه الله) سفارش كرد این بود كه زیتون بخور چرا كه از درختی خجسته است. این نشانه قدمت وجود و استفاده از درخت زیتون است. پیامبرخدا (ص) فرموده اند: روغن زیتون بخورید و خود را با آن چرب نمایید چرا كه درختی خجسته است. در جای دیگر آمده كه از آن خورش تهیه كنید و درجایی ذكر شده كه برای ذات الریه و نیز برای بواسیر مفید است. از پیامبر خدا (ص) نقل شده كه در آن درمان هفتاد درد است كه جذام از جمله آنهاست.
همچنین این حدیث نیز از پیامبر خدا (ص) ذكر شده كه روغن زیتون روغن پاكان و خورش نیكان است. در آن بدانگاه كه روی می‌كند و بدان گاه كه پشت می‌كند (احتمالا منظور ابتدا و انتهای فصل رویش آن است) برکت نهاده شده و دو بار در پاکی غوطه ور شده است. از امام صادق (ع) نقل شده است: خوردن سویق (آرد حبوبات یا آرد گندم بریان شده که امروزه به آن حلوا هم می گویند) با روغن زیتون گوشت می‌رویاند و استخوان را استحكام می‌بخشد، پوست را نازك كرده (پاكسازی پوست) و بر توان جنسی می‌افزاید.
در حدیثی از امام صادق (ع) نقل شده اگر از بدن كسی از شما جوش یا آماسی (دمل پوستی) بیرون زد آن را ببندد و با روغن زیتون یا روغن حیوانی درمان کند. این حدیث احتمالا اشاره به استفاده از این روغن‌ها بصورت موضعی بوده که اخلاط و مواد زائد موجود در جوش و دمل را نضج (پختگی، رسیدگی) داده و دفع نموده منجر به تسریع بهبود آن می شود.
مزاج زیتون
نوع نارس زیتون، سبز تیره بوده مزاجش سرد و خشك است و بهترین روغن زیتون روغنی است كه ازاین نوع نارس گرفته باشند كه موافق و تقویت كننده معده است. اما زیتون رسیده مزاجش تقریبا گرم و تر (در حد خفیف و معتدل) است. گفته شده زیتون های سیاه، مزاج رو به گرم و خشك، باز هم در حد اعتدال و نه شدید دارند، یعنی خیلی قوی نیستند كه مزاج افراد را تغییر دهند یا برای برخی مزاج‌ها بد باشند.
نوع سیاه زیتون مقداری غذاییت بیشتری دارد و هضمش راحت تر است كه شاید علت عمده آن مزاج گرم و خشكش باشد ولی در عوض سودای بیشتری نیز تولید می‌كند.
یكی از دلایلی كه مصرف زیتون برای تقریبا همه افراد با هر مزاجی توصیه عام شده، اعتدال مزاج آن است.البته بهترین نوع زیتون، نوع سبز و رسیده آن است.
آداب مصرف زیتون
در طب سنتی تاكید شده است كه زیتون همراه غذا خورده شود نه قبل و بعد از آن. زیرا اگر همراه غذا خورده شود مقوی معده و اشتها آور است ولی اگر قبل از غذا خورده شود سنگین است (هضم آن سخت است) و باید با غذا مخلوط شود تا اثرات خود را بهتر نشان دهد. همچنین نباید بعنوان میان وعده یا تنقلات مصرف شود.اگر زیتون به تنهایی (خالی) مصرف شود چون دیرهضم است تولید سودا می‌كند؛ لذا مخصوصا در اوایل پاییز باید با احتیاط مصرف شود.
بنابراین موكد است كه زیتون بصورت پرورده مورد استفاده قرار گیرد. حداقل پرورده شدن آن این است كه در آب نمك خوابانده شود كه باعث لطیف شدن زیتون می‌شود. زیتون کامل و غیر پرورده بافت سفت و محكمی داشته، هضم آن سخت و دارای عوارضی است.
شاید به همین دلیل است که بنا بر یک سنت قدیمی، زیتون را پس از روغن گیری، پرورده و مصرف می کنند همانطور که امروزه نیز مرسوم است. گاهی زیتون را در سركه می‌خوابانند كه خود نوعی روش پروراندن است كه باعث می‌شود هضمش راحتتر شود اما خاصیت قابض بودن آن تشدید می‌شود و بشدت بندآورنده شكم و دفع (کاهنده حرکات روده) است و معمولا برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریك پذیر یا اسهال های مزمن یا انواع كولیت توسط پزشك تجویز می شود.
زیتونی كه روغن آن گرفته شده و اصطلاحا شكسته شده باشد هضمش راحت تر است. كلا زیتون غذاییت كمی دارد بنابراین چاق كننده نیست لذا مصرف روغن آن هم در رژیم لاغری مناسب است...
برای خواندن بخش دوم -زيتون از ديدگاه طب سنتی- اینجا کلیک کنید.
