چریش اسم یک درخت است، درخت بومی هندیان. در طب قدیم هندی از اجزای مختلف این درخت داروهای بسیاری تهیه میکردند. یکی از فراوردههای کاربردی درخت چریش، روغن چریش است که در این مقاله از خواص آن خواهیم گفت.
روغن چریش چیست؟
درخت چریش بسیار زود رشد میکند و میتواند به ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ متر برسد. اگر بخواهیم دقیقتر به نژاد این درخت اشاره کنیم، باید بگوییم که چریش درختی است از تیره سنجدتلخیان و افراسانان. این درخت بومی شبه قاره هند و میانمار است و از آن حتی به عنوان یاس بنفش هندی یاد میکنند. این درخت در نواحی گرمسیری و نیمهگرمسیری رشد میکند. درخت چریش در پاکستان و بنگلادش نیز یافت میشود.
میوه این درخت دانههایی دارد که از آن دانهها روغن میگیرند بیشترین کاربرد روغن چریش در انواع شامپوهاست. شامپوهایی که حاوی روغن چریش باشند گزینه خوبی برای افرادی است که پوست سرشان خشک و پوسته پوسته میشود.
در کشور ما هم درخت چریش در جنوب شرق بلوچستان زیاد میروید. اینکه چرا این درخت را چریش مینامند جالب است. در زبان سواحلی چریش به معنای چهل است و از آنجایی که این درخت میتواند ۴۰ بیماری مختلف را درمان کند آن را چریش نامیدهاند.
داروهایی که از درخت چریش تهیه میشود برای رفع مشکلات پوستی و لکههای آن مفید است. این داروها همچنین ضدباکتری، ضد قارچ، تصفیه کننده خون و برافروخته کننده رنگ پوست هستند. حکیم عقیلی که از حکیمان طب قدیم ایرانی میباشد داروهای تهیه شده از درخت چریش را محلل و منضج میداند. او شیوه ساخت مرهم، روغن و حلوای چریش را نیز در کتاب قرابادینش تدوین کرده است.
خواص روغن چریش
*استفاده روزانه از روغن چریش به درمان سینوزیت میانجامد.
*از این روغن برای ماساژ دادن هم استفاده میکنند، چون میتواند درد عضلات، آرتریت روماتوئید، استئوآرتریت و نقرس را تسکین دهد.
*مالیدن روغن چریش روی ناخن و پوست اطراف آن منجر به تقویت ناخن ها میشود و از شکنندگی ناخنها پیشگیری میکند.
*اگر از جوشهای سرسیاه خسته شدهاید میتوانید ۲ تا ۳ قطره روغن چریش را در آب حل کنید و این محلول را روی جوشها بمالید. ویتامین ث موجود در روغن چریش به رفع جوشهای سرسیاه، کدری و چروک پوست کمک میکند.
*اگر موها را با روغن چریش چرب کنید شاداب و براق میشوند. روغن چریش مانع خشکی مو، سفیدی زود هنگام و ریزش آن میشود.
*از دیگر کاربردهای روغن چریش این است که موجب تسکین حساسیتهای پوستی میشود. خصوصاً حساسیتی که ویروس آبله ایجاد میکند. پس برای برطرف کردن خارش ناشی از آبله هم مفید است.
روغن چریش برای پوست و مو
*روغن چریش خشکی پوست را برطرف میکند و خارش حساسیت و قرمزی پوست را تسکین میدهد.
*به خاطر همه این خواص از چریش در صابون، خمیر دندان و لوسیونها استفاده میکنند.
*اگر برگهای چریش را در روغن نارگیل بجوشانید و بعد پوست سر را با این روغن ماساژ دهید، شوره سرتان درمان میشود چه پوست سرتان چرب باشد چه خشک.
*چرب کردن پوست سر با روغن چریش و ماساژ آن کمک به بهبود گردش خون و رشد مو میکند، بنابراین فولیکولهای مو تقویت میشوند و ریزش مو قطع میشود.
*روغن چریش یا ماسک موی تهیه شده از مخلوط برگهای چریش و آب باعث میشود بوی بد پوست و موی سر ناشی از وجود باکتریها از بین برود.
*برای رهایی از دست موهای شکننده باید رشتههای مو را با روغن چریش چرب کرد. این کار برای هفتهای یک بار خوب است.
خواص درخت چریش
*هندیها از چریش در غذا، لوسیون، شامپو، داروها و در مراسم مذهبی استفاده میکنند این گیاه همینطور به عنوان آفتکش طبیعی هم کاربرد دارد.
*هندیان به قدری با این گیاه خو گرفته بودند که همواره در حیاط پشتی خانههایشان درخت چریش میکاشتند.
*از برگهای چریش در زمان قدیم برای پاک کردن خون استفاده میکردند، چون این برگها خاصیت ضدویروسی، ضدقارچی، ضدانگلی و ضدعفونیکنندگی دارد.
*برگهای چریش به درمان اختلالات چشمی مانند ورم ملتحمه و زخم معده، بیاشتهایی، اختلالات کبدی، دیابت، بیماری لثه و ورم مفاصل کمک میکند.
*یک کاربرد دیگر که این برگها دارند این است که چون مانع لخته شدن خون میشوند برای قلب مفید هستند.
*آنها خاصیت اسپرمکشی هم دارند. بنابراین برای پیشگیری از حاملگی نیز استفاده میشوند.
*نکته جالب مصرف چریش به عنوان میکروبکش این است که وقتی چریش با باکتریها مبارزه میکند باکتریها در برابر این گیاه مقاوم نمیشوند. در حالی که با مصرف آنتی بیوتیکها عکس این اتفاق میافتد.
*پوست درخت چریش به کاهش تب کمک میکند.
*گل درخت چریش برای رفع اختلالات رودهای مفید است.
*با ساقه چریش میتوان مسواک زد، چون دندانها را سفید و محکم میکند و باعث جلوگیری از ناراحتی لثه، بوی بد دهان، عفونت دندان و دندان درد میشود.
*دم کرده برگهای درخت چریش سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و فشار خون بالا را درمان میکند.
زنان حامله یا شیرده نباید چریش و محصولات آن را استفاده کنند، چون چریش میتواند باعث سقط جنین در زنان حامله و مسمومیت نوزادی که از مادر شیر میخورد بشود.