تحریریه پزشك امروز
قدمت و سابقه شناخت و استفاده از جلبکها (یا همان به اصطلاح علمی آلگها) به ۲ هزارسال پیش میرسد. واینك در قرن بیست و یكم استفاده از این ماده غذایی بعنوان ذخیره طبیعت برای مقابله با تبعات زندگی مدرن و ماشینی بشر، نمودی دیگر پیدا كرده است. هم اكنون در بسیاری از كشورهای صنعتی جلبكها در حد بسیار وسیع كشت و تولید میشوند.
امروزه تحقیقات بسیاری از اهمیت اقتصادی و کاربردی جلبکهای میکروسکوپی پرده برداشته است. جلبکها در ضمن میتوانند كاربردهای متعددی در صنایع داروئی، غذائی، تولید انرژی و... داشته باشد. دکتر محمدامین حجازی، رئیس پژوهشكده بیوتكنولوژی منطقه غرب وشمال غرب كشور در این رابطه معتقد است: جلبکهای سبز سالها است که در بسیاری از کشورها خصوصا در آسیای جنوب شرقی بعنوان یک غذای مفید و کامل مورد استفاده قرار میگیرد .
در کشورهای اروپایی و امریکا نیز بهره مندی از مزایای بیشمار تغذیه ای این جلبکها از طریق مکملهای غذایی و رژیمی (FOOD SUPLEMENT) مرسوم شده است. حتی از جلبک خوراکی بعنوان غذای فشرده و جیره غذایی کوهنوردان،گردشگران کویر،سربازان و نظامیان و حتی فضانوردان استفاده میشود.ولی متاسفانه هنوز جایگاه مناسبی در کشور ما، برای جلبکهای دریایی، در سبد غذایی خانواده و یا سبد سلامت جامعه تعریف نشده است.
دغدغه امروز بشر تأمین مواد موثر برای سلامتی است
امروزه توجه بسیار جدی به مسائل سلامت و هزینههای بسیار سنگین درمان موجب گردیده است تا مباحثی چون پیشگیری نسبت به درمان بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار گردد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، تغذیه صحیح، کافی و مناسب از مواد غذائی طبیعی و سالم به همراه افزایش تحرک در زندگی روزمره از جایگاه بسیار ارزشمندی در این زمینه برخوردار میباشد.
لذا دست اندرکاران تغذیه، بهداشت و سلامتی جامعه نگرشی بسیار متفاوت به مواد غذائی از جمله تأمین ریز مغذیهائی که فقدان یا کمبود هر یک میتواند سلامتی را به خطر بیاندازد دارند.
شاید در دهههای نه چندان دور دغدغه سلامتی با تأمین مواد غذائی، (پروتئین) و... مد نظر این دانشمندان بوده است اما امروزه نقش ویتامینها، املاح، ریز مغذیها (آهن، روی، مس، سلنیوم ،کلسیم و فسفر) و اسیدهای چرب غیر اشباع امگا نقش همپای تأمین پروتئین داشته باشند. مفهوم تغذیه مناسب امروزه با وجود غذاهای فراوری شده و فست فودها متاسفانه در حال تبدیل شدن به یک آرزو و یا شاید افسانه است.
چرا که در غذایی که میخوریم مواد موثر برای سلامتی و رفع نیازهای بدن، کمتر وجود دارد. علی رغم آنکه از قدیمی ترین باورهای پزشکی در تمام دنیا، دستورالعملهای تغذیه ای است، امروزه کار طاقت فرسای روزانه دیگر مجالی برای صرف غذای سالم و طبیعی در محیطی آرام نمی گذارد.
صرف غذاهای آماده و ساندویچها، مصرف انواع شکلات، بیسکویت، تنقلات و بین وعدههای غذایی برای رفع گرسنگی در محل کار، این روزها عادی شده است. عدم تعادل در دریافت انرژی، پروتئینها و عوامل مغذی مثل املاح معدنی، ویتامینها و... از جمله مواردی است که موجب بروز سوء تغذیه در جامعه میشود و جالب اینجاست که بدانیم سوءتغذیه تنها متوجه قشر کم درآمد و نیازمند نبوده و طبقه مرفه جامعه نیز دچار سوء تغذیه ناشی از پرخوری میشود.
البته این پرخوری را نباید با دریافت بیش از حد املاح و ریز مغزیها هم معنا دانست.بلکه پرخوری و چاقی ناشی از زندگی ماشینی، نشان از عدم دریافت مناسب بسیاری از ریزمغذیها، املاح و ویتامینها است.متاسفانه تغذیه به این صورت به دلیل فاصله گرفتن از رژیم غذایی طبیعی و سرشار از ویتامین، موجب محرومیت فرد از مواد اصلی و ضروری مورد نیاز بدن میشود.
تغذیه بد و نادرست با تاثیر مستقیم روی عملکرد اندامها و دستگاههای مختلف بدن سرمنشاء ایجاد بیشتر بیماریها و اختلالات بدنی در انسان است. مطالعات متعددی بیانگر تاثیر سوء تغذیه در بروز اختلالات قلبی - عروقی، مشکلات و بیماریهای گوارشی، عوارض خونی، بروز انواع عفونتها و حتی برخی سرطانها است.
همچنین ضعف و تحلیل سیستم ایمنی بدن، تاخیر در بهبود انواع عفونتها، تحلیل قوای جسمانی و ضعف در انجام فعالیتهای فیزیکی و نیز نقص در عملکرد سیستم گوارش از دیگر عوارض پیچیده سوءتغذیه در بدن است.
بازگشت به دامن طبیعت
توجه به اصل رفع نیازهای تغذیه ای بطور مطلوب، موجب گردیده است که نگاه بشر مجددا" به سوی طبیعت و هرآنچه که طبیعت در اختیار وی قرار میدهد بازگردد. استفاده از فرآوردههای طبیعی برای تامین نیازهای سلولی، یک نقطه عطف در زندگی ماشینی امروز به شمار میآید.
درچنین رویکردی علاوه بر تأمین سلامت و تقویت سیستم ایمنی، طیف گسترده ای از اثرات بیولوژیک سودمند دیگر نیز در اختیار آدمی قرار میگیرد.
همانگونه که گفته شد،قطعاً بهترین راه تامین احتیاجات بدن ونیازهای تغذیه ای، رجوع آدمی به طبیعت است. طبیعت، هر آنچه را كه بدن برای استمرار حیات خود به آن نیاز دارد، در خود جای داده است و در این میان جلبکها ذخیرههایی هستند که طبیعت برای رهایی او از تبعات زندگی مدرن، میلیاردها سال در دامان خود محفوظ داشته است.
اکنون با شیوع سوء تغذیه در جوامع بشری که حاکی از شکمهای سیر آدمیان ودر عین حال سلولهای گرسنه آنها است،در فراسوی او نهاده است...
برای خواندن بخش دوم- ارزش تغذیه ای جلبکهای سبز- اینجا کلیک کنید.