رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره
اکثر ما با سرگرمی‌ها و بازی‌های دسته جمعی آشناییم. بسیاری از بازی‌ها نسل به نسل به ما منتقل شده‌اند و ما بلدیم چگونه بازی کرده و خود و خانواده را سرگرم کنیم.
بازی‌های فکری، قلمی و ورزشی و بازی‌هایی که در طبیعت با توپ انجام می‌شوند و انواع بازی‌های دسته جمعی.
اما موضوع مهم در زمانه‌ی ما این است که حاضر شویم دست از بازی‌های کامپیوتری و ارتباط مجازی برداریم و وقت بیشتری را با خانواده بگذرانیم و خاطرات شیرین برای خودمان رقم بزنیم.
البته منظور این نیست که کلاً با فضای مجازی خداحافظی کنیم بلکه می‌توانیم وقت مشخصی را بدان اختصاص داده و زمانی را هم برای بازی و سرگرمی‌های خانوادگی در نظر بگیریم.
رسوم نوروزی را به کاری لذت بخش تبدیل کنید
متاسفانه اغلب اوامر پدر و مادر در ایام پر مشغله بیشتر و شدیدتر می‌شود و سرگرم کارهای چون خانه تکانی، خرید، پذیرایی و برنامه ریزی برای سفر می‌شوند.
با توجه به اینکه در زندگی شهری امروزه فرصت‌های مناسب برای در کنار هم بودن اعضای خانواده به سختی به دست می‌آید، تعطیلات نوروز فرصتی است برای اینکه والدین وکودکان با هم باشند و لازم است که با برنامه‌های مختلف و جالب تجربه‌ای شیرین از این ایام داشته باشیم.
انجام بازی‌های مختلف و متناسب با سن فرزند، گردش در طبیعت، قصه گویی و قصه خوانی، ورزش و... می‌تواند برای کودکان جالب باشد.
دید و بازدیدهای نوروزی (صله رحم)
دید و باز دید عید از جمله‌ی مراسمی است که تقریباً همه بچه‌ها دوست دارند در آن شرکت کنند و این سبب می‌شود فرزندتان در دید و بازدیدهای نوروزی بسیاری از روابط اجتماعی را فرا گیرد.
برخی خانواده‌ها از اینکه فرزندشان حاضر نیست در این ایام همراهشان شوند، گله می‌کنند اما نباید فرزندان خود را وادار به این بکنیم لازم است با تدبیر و مهارت در این رابطه تا حدی که ایام به کامشان تلخ نشود آنان را در دید و باز دید شرکت دهیم اگر بتوانید برنامه‌ای ترتیب دهید که به فرزندتان در دید و بازدیدهای نوروز خوش بگذرد، بیشتر همراه شما می‌شود.
مثلاً برنامه دید و بازدید را کوتاه کنید و در جلسه‌های خودمانی‌تر بازی‌های دسته جمعی راه بیاندزاید. در مسیر رفت و برگشت با فرزند خود صحبت کنید. اگر امکان دارد به پارک هم بروید و گاهی انتخاب مکان تفریح را به او محول کنید یا لااقل نظر او را هم بخواهید تا حس نکند برای رفتن به منزل اقوام دورتر اجبار وجود دارد.
همکاری همه خانواده در کارها
سعی کنیم فرزندانمان را به سمت لذت بردن از ابتكار، خلاقیت، معنویات عمیق‌تر و در نهایت به سمت رضایتمندی‌های درونی و ماندگارتر سوق دهیم و در مخارج و مشكلات سبک‌تر زندگی شریك كنیم.
فرزندان ما باهوش و با استعدادند. آنها نیروهای مبتكر، كارامدند كه می‌توانند به ما در زندگی كمك كنند، راهكار بدهند و بسیار مفید و مؤثر باشند. آنها را در حد ماشین‌های خوره‌ی پول و امكانات پایین نیاوریم.
تعطیلات نوروز بهترین زمان برای شروع این تغییرات بزرگ است. برای مثال یکی از سرگرمی‌های جالب خانوادگی این است که همگی در درست کردن شام یا شیرینی، مرتب کردن منزل یا چیدن میز برای مهمان و سایر کارها با هم مشارکت کنید و این کارها را به کارهایی لذت بخش همراه با شادی و شوخی مبدل کنید.
کمک گرفتن از فرزندان در خریدها و در سفرهای نوروزی
خرید سال نو یا خرید در مسافرت‌های نوروزی، از جمله‌ی کارهایی است که مورد علاقه‌ی کودکان و نوجوانان است.
به همین دلیل خرید کردن می‌تواند فرصتی برای تمرین تقسیم بودجه مالی، انتخاب درست لوازم، همفکری و مشورت و... برای اعضای خانواده فراهم کند.
سعی کنید تا جایی که ممکن است کودکان را در این فعالیت شرکت دهید. به کودکان خود درباره‌ی مصرف صحیح و روش‌های انتخاب جنس مناسب و معیارهای خرید مناسب توضیح دهید.
بعد از آنها بخواهید که انتخاب‌های درست را تجربه کنند و اگر اشتباه کردند بدون ناراحتی یا سرکوفت، اطلاعات لازم را به آنها بدهید. برخی خریدها را هم حذف کنید و تهیه آنها را به کودکان بسپارید.
برای مثال به جای خریدن سبزه‌های آماده، خودتان همراه با فرزندانتان سبزه تهیه کنید و اگر امکانش وجود داشت دانه‌ها و دستورالعمل کاشت را به کودکان خود بدهید و مسئولیت رشد سبزه را به خود آنها بسپارید.
این کار تأثیر خوبی در روحیه و خلاقیت فرزندانتان بر جای خواهد نهاد.
رسم و رسوم نوروزی را معنا کنید
در هر روز از تعطیلات نوروزی از فرزندان خود بخواهید معنی یکی از رسوم نوروزی را حدس بزنند و سپس خودتان معنای آن رسم را برای آنها بیشتر توضیح دهید. برای مثال یکی از رسوم نوروز چیدن سفره هفت سین است.
اعضای خانواده معمولاً لحظه تحویل سال را در کنار سفره هفت سین می‌گذرانند. بعضی سفره را در مدت سیزده روز نوروز نگه می‌دارند و در پایان این دوره، در روز سیزده نوروز، سبزه را به آب می‌سپارند.
اما این همه، برای کودکان کم سن و سال جدید و هیجان انگیز است. ما می دانیم که هر نماد و سنتی مفهوم و پیام خاص خود را دارد، جا دارد فرزندان خود را در ضمن اشنا کردن با مراسم نوروز با مفاهیم نمادها نیز نزدیک کنیم (معانی آنها را به نو جوانان بگوییم).
این کار را می‌توان با انواع بازی یا موازی سازی یا شبیه سازی انجام داد مثلاً به کودک یا نو جوان بگوییم اسامی هفت سین سر سفره را نام ببرند و معنای آن را هم روی تخم مرغ‌ها بنویسند.
مثلاً بگویند سیب سفره هفت سین به چه معناست؟ سبزه نماد چه چیزی است و همین طور تا آخر.
کودکان هم عیدی بدهند!
به فرزندان هم یاد بدهید که فقط گیرنده نباشند و در نوروز امسال برای اعضای خانواده خود هدیه تهیه کنند هر چند کوچک و کم بها باشد، مثلاً یک نقاشی یا تخم مرغ رنگ کرده، کاردستی یا ... این کار کودک را با وجه بخشش و دهندگی وجود خود آشنا می‌کند، و از این به بعد اگر به فکر عیدی گرفتن است به فکر عیدی دادن هم هست و می‌تواند خود را به جای بزرگترها و کسانی که عیدی می‌دهند بگذارد.
او با هدیه دادن یاد می‌گیرد او نیز می‌تواند کاری برای دیگران انجام دهد و نباید همیشه منتظر محبت دیگران باشد.
آموزش خرج كردن عیدی‌ها!
معمولاً فرزندان ما روش درست پول خرج كردن و پس انداز را نمی‌دانند. این وظیفه‌ی والدین است كه به آنها یاد بدهند تا پول به دست می‌آورند، وسایل تكراری و اضافه نخرند، از وسایل خود درست استفاده كنند، عیدی‌های خود را هدر ندهند.
اگر نیاز به چیزی دارند كه گران قیمت‌تر است عیدی و در طول ماههای بعد پول‌های خود را پس انداز كنند تا به میزان كافی برسد و خودشان برخی وسایل را خریداری كنند.
لذت بردن از بهار
مسئولیت این كه فرزندان ما پول دوست و متاسفانه مادی شده‌اند، فقط بر عهده‌ی آنها نیست. خود ما مستقیماً یا غیر مستقیم به آنها یاد داده‌ایم كه فقط از چیزهای گران قیمت و مادی لذت ببرند.
ما به آنها یاد نداده‌ایم كه از ابتكار و خلاقیت و ساختن چیزی كه بدان نیاز دارند لذت ببرند. به آنها نیاموخته‌ایم از طبیعت، از نگاه كردن به تغییرات درختان و رویش شکوفه‌ها لذت ببرند، بیشتر آنها چیزی از لذت آمدن بهار نمی‌دانند.
چیزی از پیام‌های بهاری نمی‌دانند. متوجه تغییر آواز پرندگان نمی‌شوند و نمی‌دانند چگونه باید از بازی‌های دسته جمعی و بودن در جمع فامیل و آشنایان لذت ببرند.
این وظیفه ما است که این نوع لذت بردن را به آنها یاد بدهیم. از فرصت نوروز برای این کارها بهره ببرید.
