زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه ماهنامه بهار زندگی

زمان خواب

علاوه بر مدت خواب، زمان خوابیدن نیز اهمیت زیادی دارد که باید سعی شود در اوایل شب باشد، زیرا در این هنگام (حدودا ساعت 9 تا 11) دفع مواد سمی و غیر ضروری توسط آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن شروع می‌شود. در این ساعت بهتر است بدن در حال آرامش باشد. در غیر این صورت، بر سلامت بدن تاثیر منفی دارد. ادامه عملیات سم زدایی در ساعات مختلف شب تا صبح به ترتیب در قسمت‌های مختلف بدن شامل کبد، کیسه صفرا، ریه و نهایتا در روده بزرگ صورت می‌گیرد که بدن می‌تواند آن را دفع نماید. جذب مواد مغذی در اوایل صبح (حدودا ساعت 7 تا 9) صورت می‌گیرد.

برای کسانی که می‌خواهند تناسب اندام داشته باشند بهترین موقع صرف صبحانه را ساعات اولیه صبح (حدودا‌7:30) می‌دانند. بنابراین دیر خوابیدن و دیر بیدار شدن ازخواب باعث می‌شود مواد سمی به طور کامل از بدن دفع نشوند.
حضرت امام سجاد (ع) خطاب به ابو حمزه ثمالی فرمودند: «صبح ‌ها قبل از طلوع خورشید نخواب، زیرا که حق تعالی روزی بندگان را در این وقت قسمت می‌کند و هر که در این وقت در خواب است، از روزی محروم می‌شود».

همچنین در توصیه‌های دینی به وضو داشتن قبل از خواب و همچنین خواب قیلوله (که زمان آن قبل از ظهر می‌باشد) اشاره شده که یکی از اثرات آن را تقویت حافظه بیان کرده‌اند. تحقیقات نشان داده است که یک خواب کوتاه می‌تواند حافظه، هوشیاری و زمان واکنش بدن را بهبود بخشد. 

پیامبرگرامی اسلام(ص) می‌فرمایند: «هرکس با وضو بخوابد، چنانچه آن شب مرگش فرا رسد، نزد خداوند شهید به شمار می‌آید»./ (بحار، جلد76، صفحه 183)

خواب کافی

هر انسان طبیعی حدود یک سوم عمر خود را در خواب به سر می‌برد و تاثیر خواب بر روان و جسم انسان از دانسته‌های مسلم پزشکی است؛ به طوری که امروزه تغییرات خواب انسان از 
پیش آگهی‌های مهم و قابل توجه در زمینه ابتلا به بیماری‌ها به حساب می‌آید. 

خواب کافی، یعنی به آسانی به خواب رفتن و در تمام طول شب خواب بودن، باعث می‌شود هنگام بیدار شدن احساس خوبی داشته باشید. برای یک خواب خوب باید افکار خود را آرام و غم و غصه را فراموش کرد. اتاق خواب باید آرام و مخصوص خواب ودارای اکسیژن کافی باشد و فرد با لباس مخصوص بخوابد، تا صبح زود با نشاط از خواب برخیزد. کم خوابی و بیش از اندازه خوابیدن هر دو می‌توانند برسلامتی تاثیر نامطلوب بگذارند.

امام صادق (ع) در روایتی می‌فرمایند: «خواب زیاد، دنیا و آخرت رامی برد و بیداری بسیار هم مذموم است و در غیر شب‌هایی مخصوص، که احیای آنها وارد شده است، تمام شب بیدار بودن کراهت دارد».
امروزه جدیدترین منابع علمی دنیا نخستین اصل را در بهداشت خواب، «بیدار شدن هر صبح در یك وقت معین از خواب می‌دانند».

یك نگاه كلی به جدول اوقات شرعی نشان می‌دهد كه وقت نماز صبح، در تمام طول سال، با در نظر گرفتن تغییرات ناشی از حركات وضعی و انتقالی زمین، زمان ثابتی است و نمازگزار با برخاستن از خواب، در واقع اساسی‌ترین گام را در جهت رعایت بهداشت خواب و در نتیجه، سلامت بدنی و تعادل روانی برمی‌دارد.

خداوند متعال در قرآن کریم در سوره اسراء، آیه 78 می‌فرماید: «... و نماز صبح را به جای آر که همانا آن، به حقیقت، مشهود فرشتگان شب وفرشتگان روز است».

فواید سحرخیزی

رنگ متمایل به قرمز خورشید هنگام طلوع، سبب تحریک انسان به شروع فعالیت می‌شود (از اثرات رنگ قرمز).
پیامبر گرامی اسلام (ص) می‌فرمایند: «سحرخیز باشید که در سحرخیزی برکت است». /(بحار، جلد 59 ، صفحه 292)

صبح زود به دنبال روزی و دیگر نیازمندی‌های‌تان بروید که سحرخیزی پربرکت و همراه با موفقیت است. 
خواب صبحگاهی از روزی می‌کاهد. 

در پایان به 10 نکته برای بهبود خواب که توسط متخصصان ارائه شده به طورخلاصه اشاره می‌شود. نیازی نیست تمام نکات را رعایت کنید، ممکن است یکی از راهکار‌ها برای فردی کارساز و برای دیگری غیر مفید باشد. حداقل باید به یک یا دو مورد زیر توجه یا در صورت امکان با تلفیق چند مورد به بهبود خواب‌تان کمک کنید.

نکات

قبل ازخواب، از خوردن و نوشیدن زیاد بپرهیزید. 
2 ساعت قبل از خواب می‌بایست از غذای سبک استفاده كرده وا ز نوشیدن زیاد نیز خودداری كنید؛ زیرا در طول شب ادرار افزایش می‌یابد و همین امر در اختلال خواب شما تاثیر خواهد گذاشت. از مصرف کافئین و نیکوتین بپرهیزید.
این مواد محرکه، اعتیاد‌آور هستند و موجب می‌شوند شما بیدار بمانید. مصرف کافئین و نیكوتین باید 8 ساعت قبل از خواب متوقف شود (قابل توجه افراد سیگاری).
هنگام تعطیلات دیر نخوابید. در صورت خوابیدن زیاد در صبح روز تعطیلی، شب خواب خوبی نخواهید داشت و در نتیجه روز بعد در محل کار با کسالت حاضر خواهید شد. 
بعد از ظهر‌ها به طور منظم ورزش کنید.
به خواب شبانه اهمیت زیادی بدهید. خواب‌های کوتاه روزانه از میزان خواب شبانه می‌کاهد. 
خواب‌های روزانه بهتر است به کمتر از یک ساعت کاهش یابد. محیط خواب باید به میزان مناسبی خنک باشد. این امر باعث می‌شود که حین خواب میزان حرارت بدن کاهش یابد كه باید از ملحفه، لباس‌های نازک و سبک استفاده 
نمود. هوای اتاق خواب را سازگار با بدن‌تان (خشک یا مرطوب) مهیا کنید. محیط خواب باید ساکت باشد. سکوت بهترین عامل برای خواب است. 
یک رختخواب مناسب برای خودتان مهیا کنید(از لحاظ ایجاد آرامش و معیار‌های پزشکی).
قبل از خواب دوش بگیرید. دوش گرفتن باعث آرامی عضلات، كاهش تنش بدن و احساس خواب آلودگی می‌شود. متکی به قرص‌های خواب‌آور نباشید.