به قلم : سید خلیل فروزنیا ؛ فوق تخصص جراحی قلب و عروق دارای فلوشیپ پیوند قلب و ری
تحریریه زندگی آنلاین : الکتروکاردیوگرام ( electrocardiogram ) یا به صورت مخفف ECG یا EKG سیگنال های الکتریکی قلب را ثبت می کند. نوار قلب یک آزمایش رایج و بدون درد است که برای تشخیص سریع مشکلات قلبی و نظارت بر سلامت قلب استفاده می شود. حسگرهای متصل به پوست برای تشخیص سیگنالهای الکتریکی تولید شده توسط قلب در هر بار ضربان قلب استفاده میشوند.
این سیگنالها توسط یک دستگاه ضبط میشوند و توسط پزشک بررسی میشوند تا ببیند آیا غیرعادی هستند یا خیر. انجام نوار قلب ممکن است توسط متخصص قلب یا هر پزشکی که فکر می کند ممکن است با قلب خود مشکل داشته باشید، از جمله پزشک عمومی شما درخواست شود. این آزمایش را میتوان توسط یک متخصص مراقبتهای بهداشتی آموزش دیده در بیمارستان، کلینیک یا توسط پزشک عمومی نیز انجام داد. با وجود داشتن نام مشابه، نوار قلب با اکوکاردیوگرام ، که روشی مشابه سونوگرافی برای تصویربرداری از قلب است، یکسان نیست .
الکتروکاردیوگرام اغلب در مطب پزشک، کلینیک یا اتاق بیمارستان انجام می شود . همچنین دستگاه های نوار قلب تجهیزات استاندارد در اتاق های عمل و آمبولانس ها هستند. برخی از دستگاه های شخصی مانند ساعت های هوشمند، مانیتورینگ ECG را ارائه می دهند.
انواع دستگاه نوار قلب :
مانیتور هولتر
دستگاه نظارت بر قلب
نحوه انجام نوار قلب یا ECG
روش های مختلفی برای انجام ECG وجود دارد. به طور کلی، این آزمایش شامل اتصال تعدادی حسگر کوچک و چسبنده به نام الکترود به بازوها، پاها و قفسه سینه است. اینها توسط سیم به دستگاه ضبط ECG متصل می شوند. برای آمادگی در آزمون نیازی به انجام کار خاصی نیست. می توانید از قبل به طور معمول غذا بخورید و بنوشید. قبل از اینکه الکترودها متصل شوند، معمولاً باید لباس بالایی خود را درآورید و سینه شما ممکن است نیاز به تراشیدن یا تمیز کردن موها داشته باشد. هنگامی که الکترودها در جای خود قرار گرفتند، ممکن است یک روپوش بیمارستانی برای پوشاندن خود به شما پیشنهاد شود. خود آزمایش معمولاً فقط چند دقیقه طول می کشد و شما می توانید خیلی زود پس از آن به خانه بروید یا اگر در حال حاضر در بیمارستان بستری هستید، به بخش خود بازگردید.
بیشتربخوانید:
سلامت قلب زنان با این هفت توصیه غذایی
۳ روش و نوع اصلی ECG یا نوار قلب وجود دارد
ECG درحال استراحت :
در حالی که شما در یک موقعیت راحت دراز کشیده اید انجام می شو
ECG استرس یا ورزش :
در حالی که از دوچرخه ورزشی یا تردمیل استفاده می کنید انجام می شود
ECG سرپایی :
گاهی اوقات هولتر مانیتور نامیده می شود ) الکترودها به یک دستگاه کوچک قابل حمل که در کمر شما پوشیده می شود وصل می شوند تا قلب شما به مدت 1 روز یا بیشتر در خانه تحت نظر باشد(
نوع ECG شما به علائم شما و مشکل قلبی مشکوک بستگی دارد.به عنوان مثال، اگر علائم شما توسط فعالیت بدنی ایجاد شده باشد، ممکن است ECG ورزشی توصیه شود، در حالی که اگر علائم شما غیرقابل پیشبینی باشد و در دورههای تصادفی و کوتاه رخ دهد، ECG سرپایی ممکن است مناسبتر باشد.
همچنین میتوانید از یک دستگاه کوچک و قابل حمل با حسگرهایی که انگشتان خود را روی آن قرار میدهید تا ضربان قلب را بخوانید استفاده کنید. می توانید خواندن را در یک برنامه در تلفن هوشمند یا رایانه لوحی خود مشاهده کنید. از این دستگاه می توان برای تشخیص انواع بینظمی ضربان قلب در افرادی که برای مانیتورینگ ECG مراجعه کرده اند استفاده کرد.
همان طور که ذکر شد الکتروکاردیوگرام یک روش بدون درد و غیر تهاجمی برای کمک به تشخیص بسیاری از مشکلات شایع قلبی است. یک ارائه دهنده مراقبت های پزشکی ممکن است از الکتروکاردیوگرام برای تعیین یا تشخیص موارد زیر استفاده کند
نوار قلب اغلب در کنار سایر آزمایشها برای کمک به تشخیص و نظارت بر شرایط مؤثر بر قلب استفاده میشود.می توان از آن برای بررسی علائم یک مشکل قلبی احتمالی، مانند درد قفسه سینه ، تپش قلب (ضربان ناگهانی قابل توجه قلب)، سرگیجه و تنگی نفس استفاده کرد .
نوار قلب می تواند به تشخیص موارد زیر کمک کند:
آریتمی : زمانی که قلب خیلی آهسته، خیلی سریع یا نامنظم میزند
بیماری عروق کرونر قلب : که در آن جریان خون قلب توسط تجمع مواد چرب مسدود یا قطع می شود.
حملات قلبی : زمانی که جریان خون به قلب به طور ناگهانی مسدود می شود
کاردیومیوپاتی : زمانی که دیواره های قلب ضخیم یا بزرگ می شوند
همچنین میتوان یک سری ECG را در طول زمان برای نظارت بر فردی که قبلاً مبتلا به بیماری قلبی تشخیص داده شده است یا داروهایی مصرف میکند که به طور بالقوه بر قلب تأثیر میگذارد، انجام داد.
بیشتربخوانید:
مصرف بیش از حد این دارو سلامت قلب شما را به خطر میاندازد
هولتر قلب
هولتر قلب یک دستگاه پوشیدنی کوچک است که ضربان قلب را ضبط میکند. از هولتر قلب برای تشخیص یا تعیین خطر ضربان قلب نامنظم (آریتمی) استفاده میشود. هولتر قلب نوعی مانیتور قلب است که فعالیت قلب شما را در 24 یا 48 ساعت ثبت میکند. اگر ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب دارید، اما EKG چیزی را تشخیص نداد، مانیتور قلبی میتواند به تشخیص مشکل کمک کند. شما باید هنگام انجام فعالیتهای روزانه خود مانیتور هولتر را بپوشید، سپس پزشک نتایج را با شما در میان میگذارد.
اگر الکتروکاردیوگرام سنتی جزئیات کافی در مورد وضعیت قلب ارائه نکند، ممکن است آزمایش هولتر مانیتور انجام شود. اگر ضربان قلب نامنظم باشد، ممکن است به یک مانیتور طولانی مدت به نام ضبط کننده رویداد نیاز باشد..برخی از دستگاههای شخصی، مانند ساعتهای هوشمند، مانیتورینگ الکتروکاردیوگرام را ارائه میکنند. از پزشک خود بپرسید که آیا این گزینه برای شما مناسب است یا خیر.
ویژگی های هولتر قلب
کوچک، به اندازه یک تلفن همراه است.
با باتری کار میکند.
مجهز به سیم و الکترود است که به پوست شما میچسبد.
مانیتور هولتر فعالیت الکتریکی قلب شما را به مدت 24 یا 48 ساعت ثبت میکند. در حالی که آن را می پوشید، به انجام فعالیتهای روزانه منظم خود ادامه میدهید. مانیتور هولتر به نام دکتر نورمن جی هولتر، که آن را در دهه 1950 ساخته بود، نامگذاری شده است.
هولتر قلب کدامیک از مشکلات قلبی را تشخیص میدهد؟
هولتر قلب میتواند علت موارد زیر را پیدا کند:
آریتمی (اختلال در ریتم قلب)
تپش قلب
سرگیجه غیر قابل توضیح
دکتر قلب شما همچنین میتواند از یک هولتر قلب برای تعیین موارد زیر استفاده کند:
قلب در حال دریافت اکسیژن است یا خیر
داروهای قلب موثر هستند یا خیر
ضربان ساز در حال کار کردن است یا خیر
چرا از هولتر قلب استفاده کنیم
اگر موارد زیر را دارید، جراح و متخصص قلب ممکن است استفاده از هولتر قلب را توصیه کند:
علائم و نشانه های ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
غش بدون دلیل
بیشتربخوانید:
تشخیص بیماری قلبی با سرفه
بیماری قلبی که خطر آریتمی را افزایش میدهد
قبل از اینکه یک هولتر قلب تهیه کنید، یک نوار قلب (ECG یا EKG) انجام خواهید داد. ECG یک آزمایش سریع و بدون درد است که از حسگرهایی (الکترود) چسبانده شده به قفسه سینه برای بررسی ریتم قلب استفاده میکند. اگر به ندرت آریتمی دارید، ECG ممکن است آنها را تشخیص ندهد. هولتر قلب ممکن است بتواند ریتم های نامنظم قلب را که ECG قادر به تشخیص آنها نیست، تشخیص دهد. اگر هولتر قلب، ضربان قلب نامنظم را ثبت نکند، استفاده از دستگاهی به نام مانیتور رویداد برای ثبت ضربان قلب در چند هفته توصیه میشود.
خطرات استفاده از هولتر قلب
استفاده از هولتر قلب هیچ خطر قابل توجهی ندارد. برخی از افراد در جایی که حسگرها (الکترودها) قرار داده شده اند، ناراحتی یا تحریک پوستی جزئی دارند. مانیتورهای هولتر معمولا تحت تأثیر سایر لوازم الکتریکی قرار نمیگیرند. اما برخی از دستگاه ها ممکن است سیگنال الکترودها به مانیتور هولتر را قطع کنند. اگر از هولتر قلب استفاده میکنید، باید از موارد زیر اجتناب کنید:
پتوهای برقی
تیغ و مسواک برقی
آهنرباها
فلزیاب
مایکروویو
همچنین تلفن های همراه و پخش کننده های موسیقی قابل حمل را در فاصله حداقل 15 سانتیمتری از هولتر قلب نگه دارید.
نحوه استفاده از هولتر قلب
هولتر قلب معمولا در مطب و توسط پزشک برای بیمار کار گذاشته میشود. قبل از استفاده از هولتر قلب، حمام کنید. اکثر هولترها را نمیتوان جدا کرد و پس از شروع راه اندازی، باید خشک نگه داشته شوند.
پزشک الکترودهای هولتر قلب را روی قفسه سینه شما قرار میدهد. این الکترودها ضربان قلب را تشخیص میدهند. اگر روی سینهتان مو دارید، ممکن است مقداری از آن تراشیده شود تا الکترودها به بدن بچسبند.
سیم های متصل به الکترودها به دستگاه ضبط هولتر قلب متصل میشوند. هنگامی که هولتر شما نصب شد و دستورالعمل هایی در مورد نحوه پوشیدن آن دریافت کردید، میتوانید مطب پزشک را ترک کرده و به فعالیتهای روزمره بازگردید.
اقدامات لازم در هنگام استفاده از هولتر قلب
در حین استفاده از هولتر قلب، موارد زیر را در نظر داشته باشید:
مانیتور هولتر قلب معمولا برای 1 تا 2 روز پوشیده میشود. در این مدت، دستگاه تمام ضربان های قلب را ثبت میکند.
مانیتورینگ هولتر قلب بدون درد و غیرتهاجمی است. حسگرها (الکترودها) و سیم ها را میتوان زیر لباس پنهان کرد. دستگاه بر روی کمربند بسته میشود یا به بند متصل میشود.
مانیتور هولتر را در نیاورید. هولتر قلب را باید در تمام مدت ضبط ضربان، حتی در هنگام خواب، پوشید.