به قلم : دکتر پیمان صالحی ؛ بورد تخصصی جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری مردان
تحریریه زندگی آنلاین : واکسن گارداسیل که چندین سال است تولید شده و عمر زیادی ندارد میتواند از بیماریهای خطرناکی نظیر زگیل تناسلی و انواع سرطانها از جمله سرطان دهانه رحم پیشگیری نماید. تزریق این دارو برای مبتلایان به ویروس HPV تاثیری در درمان زگیل ندارد، اما میتواند از ابتلا به انواع دیگر ویروس پیشگیری نماید.
بیماری زگیل تناسلی در اثر ابتلا به نوعی ویروس خطرناک به نام HPV ( پاپیلومای انسانی) ایجاد میشود. این بیماری بسته به نوع ویروس میتواند موجب زگیل تناسلی شده و یا عامل بیماریهای خطرناکی نظیر سرطان دهانه مقعد و یا رحم و … باشد. معمولاً 70 درصد از موارد سرطان واژن، 30 درصد از موارد سرطان فرج و 85 تا 90 درصد از موارد سرطان مقعد ناشی از این ویروس روی میدهد.
واکسن گارداسیل چیست؟
از آنجایی که زگیل تناسلی و زگیل مقعد شایعترین بیماری منتقله جنسی در دنیا است، پزشکان واکسن گارداسیل را اختراع کردند تا بتوانند از این بیماری پیشگیری نمایند. گارداسیل نوعی از واکسنهای HPV است که در برابر نوع خاصی از این ویروس محافظت ایجاد کرده و مانع از ابتلای فرد به آنها میشود.
بیشتربخوانید:
واکسن گارداسیل چیست و چه زمانی باید تزریق شود؟
انواع واکسن گارداسیل
گارداسیل شامل 4 نوع ویروس 6، 11، 16 و 18 میباشد. این ویروسها جزء ویروسهای شایع هستند. ویروس تیپ 6 و 11 از ویروسهای شایعی است که عامل اغلب زگیلهای تناسلی به شمار میرود و نوع 16 و 18 عامل اغلب سرطانهای دهانه رحم میباشد.نکته جالب این است که واکسن زگیل تناسلی حاوی ویروس کشته شده یا ضعیف شده این بیماری نبوده بلکه حاوی ذراتی شبیه ویروس پاپیلومای انسانی است و از پروتئین دیواره خارجی ويروس مشتق میشود.
این دارو به جز مواردی مانند بارداری، شیردهی و نقص سیستم ایمنی برای همه افراد حداقل بالاتر از 9 سال قابل تزریق است. اما بهترین سن برای تزریق، قبل از سن شروع فعالیت های جنسی و قرار گرفتن در معرض این ویروس است.بهترین سن تزریق برای زنان از 11 سالگی به بعد تا 26 سالگی و برای مردان مابین 10 تا 21 سالگی است. البته امکان تزریق گارداسیل بعد از این سن و تا 45 سالگی نیز وجود دارد.
بیشتربخوانید:
نگاه های مبتلا به ایدز!
تاثیرات گارداسیل بر روی زگیل تناسلی
این دارو قادر است در برابر دو نوع 6 و 11 از این ویروس که عامل اغلب زگیلهای تناسلی است، مقاومت ایجاد نماید. بنابراین اگر فرد قبل از ابتلا به ویروس زگیل این واکسن را تزریق نماید، دچار زگیل تناسلی نخواهد شد. تزریق گارداسیل می تواند تا 90% احتمال ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش دهد. بهتر است تزریق توسط پزشک انجام شود.
کاربرد واکسن گارداسیل در درمان زگیل تناسلی
تزریق این واکسن در درمان زگیل تناسلی و مبتلایان به ویروس HPV هیچ نقشی نداشته و تنها نقش پیشگیری دارد.
البته تزریق آن برای مبتلایان منعی ندارد و حتی ممکن است اثرات مثبتی را به همراه داشته باشد. زیرا این دارو در برابر 4 نوع ویروس خطرناک محافظت ایجاد میکند، بنابراین به فرد در پیشگیری از نوع دیگر این ویروس کمک خواهد نمود. در واقع با تزریق آن میتوان از ابتلا به ویروسهای پرخطر در امان ماند.
میزان اثر بخشی
آمارها نشان داده تزریق این دارو به شکل موثری در پیشگیری از زگیل تناسلی، تغییرات پیش سرطانی و نیز بروز ضایعات پیش سرطانی موثر است. همان طور که در قسمت قبل ذکر شد این دارو حاوی 4 نوع ویروس شایع عامل زگیل تناسلی و سرطان دهانه رحم است. در صورتی که این واکسن به صورت سراسری در جهان تزریق شود، میزان ابتلا به سرطان دهانه رحم تا 90% کاهش مییابد.
بیشتربخوانید:
زگیل تناسلی تهدید جدی سلامت جامعه جوان
تزریق واکسن گارداسیل در مردان
آمار نشان داده این ویروس به سرعت در حال گسترش و انتقال است. بهترین زمان برای دریافت این دارو قبل از سن شروع فعالیتهای جنسی است. در واقع زمانی این واکسن اثر گذار است که فرد در معرض ویروس قرار نگرفته باشد.
بهترین سن برای تزریق آن در مردان بین سنین 9 تا 21 سال است. اگر بدن فردی در اثر بیماریهایی همانند ایدز تضعیف شده است و یا فرد با شرکای جنسی متعددی ارتباط دارد، لازم است هرچه سریعتر برای دریافت این دارو اقدام نماید زیرا که به شدت در معرض دریافت ویروس HPV قرار دارد.
تزریق واکسن گارداسیل در زنان
دریافت واکسن در زنان نیز باید قبل از سن شروع فعالیتهای جنسی باشد. زنان نیز میتوانند در سنین مابین 9 تا 26 سال برای دریافت این دارو اقدام کنند. البته امکان تزریق این دارو در سنین بعد از 26 سالگی نیز وجود دارد و اما با توجه به افزایش سن ممکن است از تاثیرگذاری آن کاسته شود.
ممنوعیت تزریق واکسن HPV
این واکسن با وجود مزیتهای بسیار ممکن است، معایبی را نیز به همراه داشته باشد. به همین جهت بهتر است قبل از تزریق آن با پزشک مشورت نمایید. افرادی با شرایط زیر باید از تزریق این دارو خودداری کنند.
افرادی که به هر دلیلی دچار تضعیف سیستم ایمنی بدن شده اند. مانند مبتلایان به HIV
زنان باردار
مادران شیرده
افرادی که به مخمرهای قارچی، آلومینیوم هیدروکسی فسفات سولفات و پلی ساکارید ۸۰ حساسیت دارند.
بیشتربخوانید:
دانستنی های مهم درباره زگیل تناسلی زنان
عوارض واکسن گارداسیل ایرانی
عوارض واکسن گارداسیل که خیلی شایع هستند (یعنی عوارضی که در بیش از ۱ نفر از هر ۱۰ نفری که واکسن گارداسیل می زنند رخ می دهد) عبارتند از:
قرمزی، تورم، یا درد محل تزریق: شایعترین عوارض واکسن گارداسیل هستند ولی بایستی ظرف چند روز از بین بروند.
سردرد: سردرد از جمله عوارض واکسن گارداسیل است که معمولا خیلی طولانی نیست و گذر میباشد.
عوارض واکسن گارداسیل در سطح شایع (یعنی عوارضی که در بیش از ۱ نفر از هر ۱۰۰ نفری که واکسن گارداسیل میزنند رخ میدهد):
کبودی و خارش در محل تزریق
افزایش دمای بدن یا احساس گرما و لرز
حالت تهوع
درد در بازوها، دست ها، انگشتان دست، پاها یا انگشتان پا
عوارض واکسن گارداسیل در سطح نادر (یعنی عوارضی که در حدود ۱ نفر از هر ده هزار نفری که واکسن گارداسیل می زنند رخ میدهد):
بثورات قرمز خارش دار (کهیر)
عوارض خیلی نادر (یعنی عوارضی که در کمتر از ۱ نفر از هر ده هزار نفری که واکسن گارداسیل میزنند رخ میدهد):
دشواری در نفس کشیدن و تنگ شدن راههای هوایی
برخی افراد ممکن است پس از واکسیناسیون، سرگیجه یا ضعف داشته باشند. در برنامه واکسیناسیون در مدارس، از دختران خواسته میشود که هنگام تزریق بنشینند یا دراز بکشند و حدود ۱۵ دقیقه پس از تزریق در همان حال بمانند تا احتمال غش کردن و آسیب دیدن به حداقل برسد.
افرادی که واکسن زدهاند، عوارض دیگری را نیز ذکر میکنند؛ ولی چون این نوع عوارض واکسن گارداسیل از سوی مردم گزارش شده است تا اینکه در تحقیقات بالینی کنترل شده ذکر شود، لذا نمیتوان گفت به چه میزان و در چند درصد افراد رخ میدهد.
بیشتربخوانید:
روش های پیشگیری و درمان زگیل تناسلی
سایر عوارض جانبی واکسن hpv گزارش شده عبارتند از:
بروز کبودی یا خونریزی به راحتی
لرز، ضعف، خستگی یا احساس ناخوشایند عمومی
تورم غدد لنفاوی
درد یا حساسیت در مفاصل و عضلات
استفراغ
تشنج
بسیاری از علائم فوق، مختص واکسن گارداسیل نبوده و بعد از تزریق هر نوع واکسن دیگری نیز ممکن است، گزارش شوند. اما اگر هر کدام از این علائم یا علائم دیگری را دارید، باید با فردی که واکسن را برای شما تزریق کرده است، یا یک داروساز، یا پزشک معالج تان یا یک پرستار صحبت کنید. اگر احساس میکنید حال شما خیلی بد است، بلافاصله از یک مرکز پزشکی یا اورژانس کمک بگیرید.