زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

 تحریریه پزشك امروز

تهیه نخستین نقشه ژنوم جنین

گروهی از دانشمندان راهی را یافتند که با استفاده از آن تنها با نمونه خون مادر می‌توان از ژنوم کامل جنین نقشه برداری کرد. تیم تحقیقاتی «دنیس لو» از دانشگاه هنگ‌کنگ برای نخستین بار موفق شدند از ژنوم کامل جنین نقشه‌برداری کنند.

نتایج این کشف گام مهمی در عرصه تشخیص بیماری‌های وراثتی پیش از تولد است. این تیم تحقیقاتی در سال 1997 نشان داد که در پلاسمای خون مادر حدود 10 درصد از DNA جنین وجود دارد به‌طوری که ژنوم جنین در پی دفع سلول‌های مرده‌ای که از جفت عبور می‌کنند وارد دستگاه گردش خون مادر می‌شود. اکنون این دانشمندان موفق شدند با استفاده از نمونه خون مادر یک غربالگیری ژنتیکی پیش از تولد را برای بیماری «تالاسمی بتا» ارایه کنند. تالاسمی بتا شکل ارثی نوعی کم‌خونی است.

این محققان از نمونه خون مادر حدود 4 میلیون مولکول DNA را استخراج کردند و این مولکول‌ها را با موکول‌های ژنوم پدر و DNA جنین مقایسه کردند. با بررسی این اطلاعات نقشه‌برداری از ژنوم جنین امکانپذیر شد. نتایج این غربالگیری نشان داد که جنین از طرف پدر حامل جهش ژنتیکی تالاسمی بتا است. این تکنیک بررسی ژنتیکی می‌تواند جایگزین مناسبی برای تکنیک استفاده از مایع «آمنیوتیکی» باشد.

در این روش، مایع آمنیوتیکی که جنین در آن شناور است از طریق یک سوزن بلند از جفت کشیده می‌شود. استفاده از تکنیک نمونه‌برداری از مایع آمنیوتیکی برای نقشه‌برداری از ژنوم جنین با یک درصد خطر سقط مواجه است. در حال حاضر عمل غربالگیری با استفاده از نمونه خون مادر با هزینه حدود 200 هزار دلار انجام می‌شود اما به گفته این دانشمندان آزمایش ارزان‌تر این روش ظرف یک سال آینده و تنها با هزینه 2 هزار دلار عرضه خواهد شد.

این تست برای تشخیص پیش از تولد بیماری‌های وراثتی از قبیل تالاسمی، سندروم ادواردز، هموفیلی، سندروم داون و سایر بیماری‌هایی که در اثر جهش‌های کروموزمی ایجاد می‌شوند مورد استفاده قرار گیرد.

تزریق حیات به اندام مرده بدن با پیوند آنزیم شگفت‌انگیز سمندر!

دانشمندان با بررسی زندگی سمندرها در تلاشند تا با فراهم كردن امكان بازیابی اندام‌های از دست رفته و رشد نیافته، درهای امید را به روی معلولان بگشایند. دانشمندان دانشكده پزشكی‌هانور آلمان در حال آزمایش و بررسی بدن سمندر اكسولوتل هستند تا دریابند این موجودات چگونه اعضای از دست داده خود مانند پا و سایر اندام‌های آسیب‌دیده را ترمیم می‌كنند.

این دانشمندان امید دارند روزی بتوانند ژن این حیوان را به افرادی كه اعضا و اندام‌های بدنشان را از دست داده‌اند، پیوند زده و رشد مجدد اندام آنها را شاهد باشند. سمندر اكسولوتل قادر است اعضای بدن خود و حتی اندام‌های آسیب دیده را دوباره بازیابد. اما با بالا رفتن سن، این حیوان چنین قابلیتی را از دست می‌دهد. این حیوان حتی می‌تواند مغز و ستون فقرات خود را احیا كند. چنین توانایی قابل توجهی باعث به وجود آمدن این امید شده كه در صورت كپی‌برداری از این عمل، افراد معلول روزی بتوانند راه بروند. اكسولوتل، تقریبا در مكزیك به دلیل كاهش زیستگاه و شكار توسط انسان‌ها منقرض شده است.

محققان در حال كار بر روی یك آنزیم خاص هستند كه اكسولوتل را در قلمرو حیوانات منحصر به فرد كرده است. به گفته دانشمندان، هدف نهایی آنها، ساخت این آنزیم به صورت مصنوعی است. این امید از آنجا تقویت شده است كه آزمایشات اولیه بر روی سلول‌های پوست انسان امیدبخش بوده است.

زخم‌ها سریع‌تر ترمیم شده و پوست با سرعت بیشتری رشد كرده‌است. البته باید گفت، تمام حیوانات تا حدی این قابلیت احیا را دارند. سر انگشت انسان گاهی اوقات دوباره رشد كرده و زخم‌ها معمولا با جای زخم كوچكی ترمیم می‌شوند. در سمندرها، رگ‌های خونی در زمان بریده شدن یك عضو سریع منقبض شده و به خون‌ریزی محدود می‌شود.

سلول‌های پوستی سریعا روی زخم را پوشانده، چیزی را تشكیل می‌دهند كه به آن blastema می‌گویند. blastema یك توده سلولی است كه توانایی رشد و دوباره تبدبل شدن به اندام و اعضای بدن را دارد. محققان بر این گمان هستند كه این سلول‌ها باید سلول‌های بنیادی قلب و نخاع (سلول‌های سرآمد بدن) باشند كه قابلیت شروع به رشد دوباره را به شكل هر نوع سلول در بدن دارا هستند.

پای كدو حلوایی طول عمر را افزایش می‌دهد

گروهی از متخصصان تغذیه در آمریكا ادعا ‌كرده‌اند: كسانی كه علاقه به خوردن پای كدو حلوایی دارند، عمرشان طولانی‌تر می‌شود. این متخصصان می‌گویند: به نظر می‌رسد ماده آلفا- كاروتن موجود در كدو حلوایی یكی از مواد طبیعی است كه این نقش مفید و مهم را ایفا می‌كند. آلفا- كاروتن در بسیاری از میوه‌هایی كه به رنگ زرد پرتقالی هستند، وجود دارد و در حفظ سلامت بدن بسیار مهم است.

علاوه بر این، ماده دیگری به نام بیت-‌ كاروتن هم در كدو حلوایی وجود دارد كه زیرمجموعه بتاكاروتن است و مزایای بسیار زیادی برای سلامت بدن به‌ویژه‌ خاصیت ضد سرطانی دارد. این مواد با یكدیگر بدن را سالم‌تر و شاداب‌تر نگه می‌دارند و بر طول عمر انسان می‌افزایند. گروه خاصی از متخصصان در مركز كنترل و پیشگیری امراض آمریكا اخیرا مطالعات دقیق‌تری را روی تاثیرات آلفا- كاروتن روی بدن در صورت مصرف مداوم و برای یك دوره كافی طولانی، انجام داده‌اند. آنها متوجه شدند: با مصرف پای كدو حلوایی یا همان كدو تنبل احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها به میزان چشمگیری كاهش می‌یابد و بر طول عمر انسان افزوده می‌شود.