دانستنی های پزشكی
استفاده از نانوفیبرهای کرهای برای ترمیم بافت آسیب دیده
گروهی از دانشمندان آمریکایی برای اولین بار نانوفیبرهای کرهای زیستی را ارایه کردند که پس ازاینکه همراه با سلولها به محل جراحت تزریق شدند، میتوانند بافت را ترمیم کنند. دانشمندان دانشكده دندانپزشکی دانشگاه میشیگان برای اولین پلیمرهای تجدیدپذیر زیستی ستاره مانندی را ساختند که میتوانند در داخل نانوفیبرهای کرهای انباشته شوند. با تزریق نانوفیبرهای کرهای و سلولهای جدید به محل یک جراحت، این کرهها تجزیه میشوند اما سلولها زنده میمانند و بافت آسیب دیده را ترمیم میکنند. توسعهاین نانوفیبرهای کرهای که همانند حامل سلول عمل میکنند و قادرند یک محیط رشد طبیعی سلول را شبیه سازی کنند یک گام مهم در عرصه روشهای نوآورانه در ترمیم بافت است. ترمیم بافت فرایندی بسیار دشوار است که موفقیت آن در فقدان یک بافت اهدا شده بسیار محدود میشود. این دانشمندان، به منظور آزمایشاین روش از آن در ترمیم غضروفهای آسیب دیده زانوی یک خرگوش استفاده کردند.این بررسیها نشان داد که استفاده ازاین نانوکرهها روشی بهتر از روش ACI عمل میکند و میزان اثربخشی آن بالاتر است. ACI متدی بالینی است که برای معالجه صدمات غضروف استفاده میشود. دراین روش، سلولهای خود بیمار مستقیما به داخل بدن وی تزریق میشود. کیفیت بافت ترمیم شده در تکنیک ACI چندان خوب نیست چرا که سلولها به صورت سرگردان تزریق میشوند و توسط حاملی که محیط رشد طبیعی را شبیه سازی میکند، حمایت نمیشوند. مواد، این نانوفیبرهای کرهای تخلخل بالایی دارند و بنابراین میتوان به آسانی مواد غذایی را وارد آنها کرد. این کرهها قادرند عملکردهای ماتریکس سلولی در بدن را تقلید کنند.
كاشف ویروس هپاتیت B درگذشت
دکتر «باروخ اس. بلومبرگ» کاشف ویروس «هپاتیت B» که با ساخت واکسنی جان هزاران بیمار را نجات داد، در سن 85 سالگی درگذشت. بلومبرگ 85 ساله مدت کوتاهی پس از ارایه سخنرانی مهمی در جریان یک کنفرانس در سازمان فضایی آمریکا(ناسا) بر اثر بروز یک سکته قلبی ناگهانی در «موفت فیلد» کالیفرنیا درگذشت. بلومبرگ به دلیل فعالیتهای ویروس شناسی و همه گیرشناسی خود که در دهه 1960 در مرکز سرطان «فاکس چیس» در فیلادلفیا آغاز کرده بود، برنده جایزه نوبل شد. فعالیت وی به کشف ویروس هپاتیت B در سال 1967 و ساخت واکسن آن در سال 1969 با همکاری دکتر «ایروینگ میلمان» منجر شد. بلومبرگ در سال 1976 به دلیل فعالیت در زمینه ریشهها و عوامل گسترش بیماریهای ویروسی عفونی با همکاری دکتر «کارلتون اجدوسک» به طور مشترک برنده جایزه نوبل در فیزیولوژی یا پزشکی شد. در سال 1999 بلومبرگ، مدیر موسس موسسه «استروبیولوژی» سازمان فضایی آمریکا(ناسا) شد و در زمینه کشف میکرو ارگانیسمها در فضا تحقیق کرد.
آغاز زوال مغز یك دهه قبل ازابتلا به آلزایمر
تصاویر مغزی افراد سالم نشان میدهد كه زوال مغز در مناطق مرتبط با آلزایمر حدود یك دهه قبل از ابتلا به این بیماری آغاز میشود. یافتههای محققان آمریكایی در مجله اعصاب ممكن است به ایجاد درمان موثر برای بیماری آلزایمر كه حدود 26 میلیون نفر را در جهان تحت تاثیر قرار داده كمك كند.
لیلا دتولدو مورل از مركز پزشكی دانشگاه راش شیكاگو گفت: ارزیابی رزونانسهای مغناطیسی میتواند نشانگر بسیار مهمی برای كمك به شناسایی افراد در خطر آلزایمر باشد. اگر درمانی دارویی یا غیردارویی در آینده ایجاد شود افرادی كه هنوز نشانههای آن را ندارند اما در خطر زیادی هستند، بیشترین سود را از آن خواهند برد. به نوشته رویترز این تحقیق بر روی دو گروه از افراد سالم حدود 70 سال انجام شده كه برای حدود 9 سال در دانشگاه شیكاگو تحت اسكنهای مغزی بودهاند و در جریان تحقیق 60 نفر عادی بوده و 15 نفر به آلزایمر دچار شدند. در پایان تحقیق مشخص شد افرادی كه بیشترین میزان چروك مغزی در ناحیههای خاصی را داشتهاند 3 برابر بیشتر از سایرین احتمال مبتلا شدن به این بیماری را داشتهاند.
داروی كلسترول
برای بیماران كلیوی مفید است
یك پزشك هندی تبار در مطالعات جدید خود به تاثیر داروی كاهش كلسترول برای حفاظت از كلیهها پس از جراحی پی برده است. دكتر آمبر مولنار، متخصص دانشگاه وسترن اونتاریو و انستیتو تحقیقات بهداشتی لاسان در لندن به همراه دستیاران خود به این نتیجه رسیدهاند كه مصرف یك داروی كاهش دهنده كلسترول موسوم به «استاتین» قبل از انجام جراحی اصلی كلیهها در كاهش ناراحتیهای جدی كلیوی تاثیرگذار است. آمارها نشان میدهد ،هر سال بیش از 230 میلیون نفر در سراسر جهان تحت این نوع جراحی قرار میگیرند. متاسفانه بسیاری از این بیماران پس از جراحی دچار مشكلات جدی و خطرناكی میشوند كه اغلب به دلیل كاهش جریان خون در كلیهها رخ میدهد. مطالعه روی حیوانات آزمایشگاهی تایید میكند كه استاتینها، كلیهها را در برابر این آسیبها حفاظت میكنند.
تشخیص ابتلا سرطان سینه با آزمایش سلولهای اپیتلیال
پژوهشگران علوم پزشکی اعلام کردند در آینده میتوان با آزمایش سلولهای اپیتلیال در شیر مادر خطر ابتلا به سرطان سینه را تشخیص داد. کاتلین آرکارو، سم شناس محیط زیست از دانشگاه «ماساچوست آمهرست» گفت: از آنجایی که حدود 80 درصد از زنان در طول عمر خود بچهدار میشوند، آزمایش غیرتهاجمی شیر مادر میتواند شاخصهای اولیه افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه را نشان دهد. محققان در پژوهشی نمونههای شیر حدود 250 مادر را که از پیش بیوپسی سینه شده بودند یا قرار بود تحت این رویه قرار گیرند، جمعآوری کردد. آنها به دنبال یک واکنش اپیژنتیکی به نام متیلاسیون - مهار یا سرکوب - در سه ژن RASSF1, GSTP1 و SFRP1 بودند. به گفته محققان، دو ژن اول به سرکوب تومور کمک میکند و ژن آخر یک پروتیئن سم زدایی میسازد. آنها اعلام کردند که تشخیص زودهنگام متیلاسیون در بافت سینه یک عامل مهم در پیشگیری از ابتلا به سرطان است. در این مطالعه محققان سطوح متیلاسیون را در سلولهای بیوپسی شده و سلولهای بیوپسی نشده مقایسه کردند و متوجه شدند که سطح متیلاسیون در نمونههای بافت سینه که بیوپسی شده بودند، بیشتر بود. محققان اعلام کردند: این متیلاسیون به این معنی است که ژنهای کمک کننده سرکوب کننده تومور فعال نیستند و زن در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه قرار دارد.
یك آمپول برای درمان نابینایی
پزشكان میگویند امكان درمان نابینایی با تزریق یك آمپول وجود دارد. با این شیوه درمانی كه هزینه آن 2000 پوند انگلیس تخمین زده میشود میتوان از نابینایی جلوگیری كرد و همچنین امكان معالجه نابینایی و بازگرداندن كارآیی چشم وجود خواهد داشت. در این روش از یك ایمپلنت استروئیدی استفاده میشود كه یك داروی ضدالتهابی را در نزدیكی شبكه چشم آزاد میكند و این دارو برای جلوگیری از نابینایی ناگهانی كه ناشی از مسدود شدن عروق سیاهرگی در پشت چشم است، مورد استفاده قرار میگیرد اما كارشناسان معتقدند كه از این دارو میتوان برای معالجه بسیاری دیگر از موارد نابینایی كه دلایل دیگری مثل دیابت و ا فزایش سن دارند، استفاده كرد. دكتر شافق رحمان، متخصص بیمارستان چشم «یورك شایر» در «برادفورد»
دراینباره خاطرنشان كرد: این روش بسیار جالب توجه است و برای طیف وسیعی از مشكلات چشمی كاربرد خواهد داشت.
کشف نورونهای «Gps» در مغز
تیمی متشکل از نورولوژیستهای بین المللی در بررسیهای خود نورونهایی را کشف کردند که همانند نوعی «Gps» طبیعی برای جهت یابی و تعیین موقعیت در مغز عمل میکنند. محققان فرانسوی، آلمانی و آمریکایی دریافتند که مغز به خاطر بعضی از نورونهای تخصصی مسیر خود را پیدا میکند. این نورونها که نوعی«Gps» طبیعی هستند قادرند به سرعت و به سادگی از مکانها نقشه برداری کنند. این تحقیق با کمک تکنیک جدیدی انجام شده است و با استفاده از این تکنیک جدید، نورولوژیستها توانستند فعالیت درون- سلولی سلولهای مغزی را که در مدت اکتشفاف فضاها جهتیابی را کنترل میکنند به صورت زنده ثبت کنند. روشهای آزمایشی پیشین تنها امکان ثبت پیامهای ارسال شده از سلولها را امکان پذیر میکردند درحالیکه این سیستم جدید ثبت پیامهای دریافت شده توسط نورونها را هم امکان پذیر کرد. به این ترتیب، دانشمندان توانستند یک چارچوب کامل از مکانیزیم جهت یابی مغز را به دست آورند. این نورونها که «سلولهای مکان» نام گذاری شدهاند در هیپوکامپ قرار دارند هیپوکامپ نقش مهمی در حافظه فضایی ایفا میکند. این دانشمندان در این خصوص اظهار داشتند: «شناخت موقعیت در محیط یک فرایند تکاملی بوده و این عملکرد برای زنده ماندن بسیار حیاتی است.»
تولید انبوه پوست در كارخانه!
كارخانه روباتیك تولید انبوه پوست كمهزینه در آلمان شروع به كار كرد. سال 2009 صحبت از ساخت كارخانه تولید پوست توسط موسسه آلمانی مهندسی و بیوفناوری «فراونهوفر» بود كه دانشمندان امید داشتند بتوانند در آن پوست را با هزینه كم برای آزمایشهای پزشكی و سایر موارد استفاده آن در به میران انبوه تولید كنند. اكنون این رویا به واقعیت پیوسته و این كارخانه روباتیك به تولید بافتهای تازه پوستی مشغول است. این كارخانه میتواند تا 50 صفحه بافت شفاف سفید رنگ به اندازه یك سكه در ماه تولید كند. طراحان این فناوری اظهار كردهاند كه میتوانند این پوستها را به رنگ قهوهای نیز تولید كنند. روباتها و رایانهها فرآیند ساخت پوست را كه در شرایط استریل و با شرایط هوایی كنترل شده صورت میگیرد، مورد نظارت قرار میدهند. محیط مایع پوست برای وجود هرگونه عفونت به دقت نظارت شده و رایانهها به هدایت لیزرها و تیغهها كه پوستها را برش میزنند میپردازند. هدف این پروژه هموار كردن مسیر برای تولید بافت پوست انسانی است كه با رگهای خونی تكمیل شده و میتوان از آن برای درمان جراحات یا شرایط مختلف پزشكی استفاده كرد. به گفته محققان، كارخانههایی مانند این كارخانه تنها راهی هستند كه میتوان به تولید به صرفه بافتهای جدید مانند مثانه، ریه و غضروف و حتی اندام انسانی امیدوار بود. در حال حاضر این بافتهای تولید شده برای آزمایشهای حیوانی مورد استفاده است و میتوان از آنها حتی برای تولیداتی مانند لوازم آرایشی استفاده كرد؛ اما هنوز راه بسیار تا استفاده از آن در زمینه پیوند باقی مانده است.
دردهای شدید مفصلی قابل
درمان هستند
متخصصان جراحی ارتوپدی در اتریش ادعا كردهاند كه روش جراحی زانو موسوم به «High Tibial Osteotomy» یا (HTO) میتواند در درمان التهابهای مفصلی شدید نیز موثر باشد. این متخصصان معتقدند كه با استفاده از این روش نیاز به پیوند مفصلی در سنین كمتر و مراحل اولیه بیماری به میزان قابل توجهی كاهش پیدا میكند. پزشكان میگویند التهاب مفصلی بر اثر وارد شدن آسیب به غضروف بروز میكند. برخلاف شكستگیهای استخوانی، آسیبهای غضروفی به خودی خود بهبود پیدا نمیكنند. در نتیجه این آسیب دیدگی موجب تغییر در شكل زانو میشود كه نتیجه آن پیشرفت بیشتر آرتریت و تشدید درد در بخش داخلی زانو است. شایعترین نوع التهاب مفصل، التهاب استخوانی مفصلی است که در آن برجستگیهای ریزی روی بخش استخوانی مفصل پدیدار میشود. این برآمدگیها در رباطها، وترها، و ماهیچهها فرو رفته و ایجاد التهاب و تورم میکنند. روش فوق به ویژه برای بیماران در گروه سنی 40 تا 50 سال مفید و كاربردی است.
دستگاه كاهش فشار خون جایگزین دارو ساخته شد
محققان انجمن علوم پیشرفته آمریكا به تازگی دستگاهی ساختهاند كه بیماران مبتلا به فشار خون به جای مصرف دارو به كمك آن میتوانند فشار خون خود را کاهش دهند. این ابزار در آزمایشهای انجام شده که سامانه رئوس (Rheos System) نام دارد، توانست فشار خون را سه رقم کم کند و این در حالیست که برای کاهش این میزان فشار خون فرد بیمار باید سه یا چهار داروی اضافی بخورد تا این بیماری سخت درمان خود را کنترل کند.
آزمایشهای بالینی این پروژه مهم بر روی 265 بیمار مبتلا به فشارخون بالا در 40 مرکز درمانی آمریکا و دو مرکز در اروپا انجام شد و تمامی بررسیها از مفید بودن این دستگاه جدید حکایت کرد.
دستگاه Rheos System که توسط شرکت CVRx Inc در آمریکا ساخته شده، با باتری کار میکند و در زیر پوست و در نزدیکی ترقوه کاشته میشود و دو سیم از آن به دو رگ اصلی کاروتید که مسوول خونرسانی به سر هستند، متصل میشود.
دستگاه، گیرندههای خاصی را به نام گیرنده فشار شاهرگی در این رگها تحریک میکند که در واقع تنظیم کننده اصلی جریان خون در بدن هستند. این گیرندهها پیام افزایش فشار خون را به مغز میفرستند که واکنش بدن به آن عملکرد در جهت کاهش آن خواهد بود.بدن این کار را با آرامش دادن و منبسط کردن به عروق و کاهش ضربان قلب انجام میدهد.
به گفته محققان، این نخستین دستگاهی است که در مقیاس وسیع مورد آزمایش بالینی قرار میگیرد. این دستگاه جدید با فعالسازی ساز و کار تنظیم جریان خون طبیعی بدن، فشار خون بالا را کاهش میدهد. سازندگان این دستگاه می گویند: باید پیش از اینکه این دستگاه برای کسب مجوز به اداره نظارت بر غذا و داروی آمریکا فرستاده شود، تحت آزمایشهای بیشتری قرار گیرد. به گفته جان بیزوگنانو، سرپرست محققان در دانشگاه روچستر، كاركرد این دستگاه به گونهای است که عملکرد قلب را نیز بهبود میبخشد. وی در ادامه تصریح کرد، این اولین باری است که از یک وسیله برای تنظیم فشار خون استفاده میشود. بیماران مبتلا به فشار خون افرادی محسوب میشوند که تنظیم سطح فشار خون آنها بدون رژیم غذایی مناسب، ورزش و حداکثر سه قرص فشار، ممکن نیست. این افراد همچنین بیشتر از سایرین در خطر بروز حمله، سکته و ایست قلبی هستند و امکان ابتلا به بیماریهای کلیوی در این بیماران زیاد است.
تركیب فست فود با قهوه خطرناك است
پزشكان هشدار دادند افرادی كه قند خون ندارند و از این نظر كاملا سالم هستند، پس از خوردن یك وعده غذایی پرچرب، قندشان به مقدار زیادی افزایش پیدا میكند اما اگر بلافاصله بعد از این وعده غذایی چرب قهوه كافئیندار نیز بنوشند، قند خون آنها تا دو برابر افزایش پیدا میكند و به اندازه افرادی میرسد كه در معرض خطر دیابت هستند. دكتر ماری – سولیل بئودوین ،متخصص دانشگاه «گوالف» در كانادا یادآور شد: این نتایج به ما میگوید كه چربیهای اشباع شده میتوانند در توانایی بدن در پاكسازی قندها از خون تداخل ایجاد كنند و وقتی با كافئین موجود در قهوه همراه شوند، این تداخل تشدید میشود. این متخصصان در آزمایشات خود دریافتند كه مقدار قند خون افراد تحت آزمایش، پس از خوردن غذای چرب تا 32 درصد در مقایسه با قبل از خوردن آن افزایش پیدا میكند.