به قلم : دکتر لادن ناظمی ؛ پوست، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : یکی از مهمترین ویتامینها برای بدن ویتامین دی میباشد که تأثیر به سزایی در نقاط مختلف بدن دارد. ویتامین دی (کلسیفرول) یک ویتامین محلول در چربی است، یعنی در بافتهای چربی بدن ذخیره میشود. خواص ویتامین دی سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و التهابات بدن را کاهش میدهد، بنابراین کمبود آن میتواند تأثیر منفی روی پوست بگذارد. همانطور که نمیتوان از خواص ویتامین دی برای پوست غافل شد، نمیتوان از تأثیر این ویتامین بر روند رشد مو هم چشمپوشی کرد. اغلب یکی از دلایل کمپشت شدن مو و ریزش آن در خانمها و آقایان کمبود این ویتامین است. ویتامین دی باعث رشد فولیکولهای مو میشود و دریافت مقادیر کافی این ویتامین میتواند موجب رشد مجدد مو شود. در نقطه مقابل کمبود ویتامین دی، در بدن ممکن است موجب ریزش مو شود. همچنین کمبود این ویتامین باعث بیماری خود ایمنی آلوپسی یا ریزش مو سکهای در افراد میشود. بنابراین اگر احساس میکنید دچار کمبود این ویتامین هستید حتماً به پزشک مراجعه کرده و با مشورت او از مکمل ویتامین دی و محصولات مراقبتی بر پایه این ویتامین استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
نفخ شکم و کمبود ویتامین D با هم ارتباط دارند؟!
علل کمبود ویتامین D
کمبود ویتامین دی در بدن شما میتواند عوامل متعددی داشته باشد، از جمله:
رژیم غذایی حاوی مقدار کافی ویتامین دی نیست.
مقدار کافی ویتامین دی از غذا جذب نمیکنید (احتمالاً مشکل سوء جذب دارید).
به مقدار کافی در معرض نور خورشید قرار نمیگیرید.
کبد یا کلیههای شما نمیتوانند ویتامین دی را در بدن شما به حالت فعال آن تبدیل کنند.
احتمالاً داروهایی مصرف میکنید که مانع جذب یا تبدیل ویتامین دی در بدن میشود.
بیشتر بخوانید:
رابطه ویتامین دی با کبد چرب
راه های تامین ویتامین D کدام است؟
حقایقی جالب درباره ویتامین D
علائم پوستی کمبود ویتامین دی
پوست برای عملکرد مناسب به ویتامینهای حیاتی نیاز دارد و ویتامین D یکی از آنها است. چهره بیحال میتواند نشانه کمبود ویتامین دی باشد. ممکن است رنگ صورت شما کمی بیرنگ به نظر برسد. کمبود ویتامین دی باعث میشود سیاهی زیر چشم شما بیشتر شود. پوست شما برای بازسازی و سالم بودن به ویتامین دی نیاز دارد.
پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی مزمن است که به تجمع سلولهای پوست منجر میشود. این تجمع موجب شکلگیری وصلههایی سخت میشود که اغلب پوستهپوسته، قرمز رنگ و ملتهب هستند. پسوریازیس میتواند هر بخشی از بدن انسان را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما بیشتر در پشت آرنجها و زانوها، پوست سر، کمر، صورت، کف دستها و پاها ظاهر میشود. یکی از دلایل عود این بیماری کمبود ویتامین D میباشد.
یکی از نشانههای کمبود ویتامین دی خشکی پوست و خارش پوستی است که ممکن است در سراسر صورت یا در مناطقی مانند گونهها، چانه و پیشانی ایجاد شود. در برخی موارد شدید، ممکن است مبتلایان به کمبود ویتامین دی نیز دچار اگزمای پوستی شوند که علت این امر اختلال عملکرد سیستم ایمنی بدن است.
یکی از مشکلات رایج در میان بسیاری از افراد، مشکل جوش و آکنه است. کمبود برخی ویتامینها مانند ویتامین دی سبب ایجاد جوش صورت و بدن میشود. افراد مبتلا به جوش چه در صورت و چه بدن، بیشتر دچار کمبود ویتامین دی هستند. یک مطالعه در سال 2016 بر روی 80 نفر انجام شد و نشان داد که 49% از افراد مبتلا به جوش صورت دچار کمبود ویتامین دی بودند که این میزان برای افراد بدون آکنه 23% بود. همچنین دانشمندان ارتباطی بین کمبود ویتامین D و آکنههای شدید یافتند. ویتامین D به کاهش التهاب کمک کرده و به این ترتیب باعث درمان آکنه خواهد شد.
عوارض کمبود ویتامین دی بر پوست
معمولاً کمبود ویتامین دی میتواند مشکلاتی مانند التهاب، خشکی شدید و عفونت را ایجاد کند. التهابات نیز خود عامل اصلی بیماریهای پوستی مانند آکنه، اگزما و روزاسه هستند. بهعلاوه کمبود آن میزان کلاژن پوست را کاهش داده و باعث پیری زودرس میشود.
کمبود ویتامین دی و ریزش مو
ویتامین دی بر بسیاری از جنبههای سلامتی بدن ما، به خصوص مکانیسم رشد مو تأثیر میگذارد. کمبود این ویتامین در مراحل ابتدایی، میتواند باعث ایجاد ریزش موی ناگهانی، نازک شدن مو و کاهش رشد آن شود. کراتین، نوعی ساختار پروتئینی است که بافت اصلی پوست، مو و ناخن را پردازش میکند. کراتینها توسط سلولهای تخصص یافتهای به نام کراتینوسیتها در بدن تولید میشوند. این سلولها برای تنظیم عملکرد خود به مواد معدنی و ویتامینهای ضروری B و D نیاز دارند. ویتامین دی، یکی از عناصر اصلی در تنظیم عملکرد این سلولها به حساب میآید. هنگامی که کراتینوسیتهای موجود در بدن، ویتامین دی مورد نیاز خود را دریافت نمیکنند معمولاً دچار اختلال میشوند. بنابراین کمبود ویتامین دی میتواند سلامت کوتیکول و فولیکول مو را به خطر بیندازد. همچنین تحقیقات اخیر در این زمینه نشان دادهاند که کمبود ویتامین دی، یکی از علل شایع نازک شدن کوتیکولها و ریزش مو در خانمها و آقایان است.
بیشتربخوانید:
ضربه فنی پوکی استخوان با ویتامین D
عوارض کمبود ویتامین دی بر مو
سطوح پایین ویتامین دی میتواند معضلات بسیاری جدی در زمینه سلامت مو به همراه داشته باشد. همچنین ممکن است باعث اختلال در الگوی ریزش موی طبیعی شود و شدت بیماریهای مرتبط با ریزش مو را نیز افزایش دهد:
سطوح بسیار پایین ویتامین دی میتواند باعث ابتلا افراد به تلوژن افلوویوم یا ریزش بیش از حد مو شود.
کمبود ویتامین دی، علائم بیماری آلوپسی آره آتا (این بیماری نوعی اختلال خود ایمنی است که فرد دچار ریزش مو به صورت دستهای میشود) را تشدید مینماید.
کمبود طولانیمدت این ویتامین در بدن، باعث ریزش مو با الگوی زنانه میشود.
درمان کمبود ویتامین دی
تحقیقات نشان میدهد وقتی فردی دچار کمبود ویتامین D باشد، مؤثرترین درمان مصرف مکملهای ویتامین D است. مکملهای ویتامین D باید همراه با وعدههای غذایی مصرف شود. به ویژه غذاهایی که دارای چربیهای زیادی هستند. چربی به جذب ویتامین D در بدن کمک میکند.
خوردن مواد غذایی که منابع ویتامین D هستند، چه مواد غذایی که به طور طبیعی دارای این ویتامین هستند و چه مواد غذایی غنی شده با این ویتامین. این مواد غذایی شامل زردهی تخممرغ، ماهیهای چرب مانند سالمون و تن، جگر گوساله یا برخی از انواع پنیر و همچنین لبنیات، غلات، آبمیوه یا سایر نوشیدنیهای گیاهی غنی شده (مانند شیر بادام) است.
استفاده از مکملهای غذایی ویتامین D. به طور کلی توصیه میشود که بزرگسالان زیر ۷۰ سال، در روز ۶۰۰ واحد ویتامین D مصرف کنند و افراد بالای ۷۰ سال نیز روزانه ۸۰۰ واحد دریافت کنند؛ اما وقتی پزشک، بیماری را به دلیل کمبود ویتامین D درمان میکند (به ویژه اگر این کمبود شدید باشد)، ممکن است تا زمانی که مشکل بیمار برطرف شود تا ۴۰۰۰ واحد در روز را تجویز کند.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیز راه مناسب دیگری برای رساندن ویتامین D به بدن است. اگر بتوانید سه بار در هفته و هر بار ۱۵ دقیقه در معرض آفتاب قرار بگیرید، این کار میتواند به شما کمک کند تا کمبود ویتامین خود را جبران کنید.