به قلم : دکتر عبدالرحمان رستمیان ؛ فوق تخصص روماتولوژی ؛عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
تحریریه زندگی آنلاین : پوکی استخوان بیماری بدون علامت است و به بیماری خاموش معروف است؛ متأسفانه شاید اولین بار، افراد با شکستگی عضو متوجه پوکی استخوان شوند.
ساختار استخوان چیست و در دورههای مختلف زندگی چه تغییراتی میکند؟
استخوان بافت زندهای است که در ساخت آن حضور مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، ویتامین D و ویتامین K ضروری است. این مواد معدنی حاصل تغذیه خوب خود فرد خواهد بود. لبنیات بهترین منبع کلسیم است. همچنین از انواع کلسیم حیوانی میتوان از شیر، ماست، پنیر و کشک نام برد و از منابع کلسیم گیاهی، به موادی مانند کرم بروکلی، اسفناج، انجیر، عدس سبز، بادام، ماهی ساردین و سالمون اشاره کرد. استخوانها تا ۳۰ سالگی حداکثر استحکام خود را خواهند یافت، بنابراین باید تلاش کنیم تا ۳۰ سالگی بهترین دانسته استخوانی را داشته باشیم و پس از ۳۰ سالگی در جهت جلوگیری از کاهش تراکم آن تلاش کنیم، زیرا تنها تا ۳۰ سالگی سرمایهگذاری بر روی استخوانها امکانپذیر است، هرچه تراکم استخوانها را تا این سن به نحو بهتری تأمین کنیم، در دوران سالمندی با مشکلات کمتری مواجه خواهیم شد.
بیشتربخوانید:
3 راه برای جلوگیری از پوکی استخوان
یکی از مواد لازم در ساخت استخوان ویتامین دی است
یکی دیگر از مواد لازم در ساخت استخوان، ویتامین دی است. بهترین منبع ویتامین دی را نور خورشید است و قرار گرفتن مستقیم پوست در برابر نور خورشید، میزان مناسبی از این ویتامین را تأمین میکند. زرده تخممرغ و روغن کبد ماهی از دیگر منابع غنی ویتامین دی محسوب میشوند.
علامت پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان بیماری بدون علامت است و به بیماری خاموش معروف است، متأسفانه شاید اولین بار، افراد با شکستگی عضو متوجه پوکی استخوان شوند
غربالگری پوکی استخوان در سنین بالای ۶۵ سال
در خانمهایی که به قاعدگی زودرس مبتلا شدهاند و یا افرادی که به دلیل بیماریهای خاص, از کورتون استفاده میکنند، سن انجام غربالگری پوکی استخوان کاهش خواهد یافت. انجام این غربالگری با اندازهگیری تراکم استخوان در ناحیه ستون فقرات، مچ دست و لگن انجام میگیرد.
بیشتربخوانید:
8 نکته مهم برای مقابله با پوکی استخوان
آیا کمبود ویتامین دی میتواند فرد را مستعد به ابتلا به پوکی استخوان کند؟
افرادی که با کمبود ویتامین D در بدن مواجهاند با احتمال کاهش دانسته استخوانی روبرو خواهند بود و باید سریعاً نسبت به کمبود این ویتامین اقدام کنند. غنیسازی مواد غذایی با ویتامین D۳، یکی از راهکارهای افزایش ویتامین دی در بدن است. مشروبات الکلی برساخت سلولهای استخوانساز اثر مخرب دارند و ساخت استخوان را مختل میکند، همچنین افراد سیگاری نهتنها به یائسگی زودرس مبتلا میشوند بلکه دانسته استخوانی کمتری نیز خواهند داشت.
روند مصرف قلیان در کشور افزایشیافته که غیر از افزایش میزان سرطان ریه، نقش مهمی در کاهش تراکم استخوان دارد. از استراتژیهای سازمان بهداشت جهانی در مصرف مواد دخانی، افزایش مالیات بر دخانیات است که با منابع مالی حاصل از مالیات بر دخانیات، به ساخت مراکز ورزشی و توزیع رایگان شیر در مدارس کمک میکند.
انتخاب مواد غذایی صحیح همراه با فعالیتهای منظم روزانه (که شامل انواعی از ورزشهاست که باعث فشار بر استخوان شود) نکاتی ضروری برای کمک به کاهش نیافتن تراکم استخوان در طول زندگی است.
بیشتربخوانید:
عوامل بروز پوکی استخوان؛ بیماری خاموش زنان