دکتر علیرضا واعظ شوشتری - متخصص پوست و مو
تحریریه زندگی آنلاین : لنفوم نوعی سرطان است که معمولاً از سیستم لنفاوی بدن شروع میشود. سیستم لنفاوی از غدد لنفاوی، طحال و غده تیموس تشکیلشده است که بخشی از سیستم ایمنی بدن است که به مبارزه با بیماریها و عفونت کمک میکند. ازآنجاکه فرد در تمام بدن خود بافت لنفاوی دارد، لنفوم میتواند تقریباً از هرجایی شروع شود.
این نوع سرطان میتواند بزرگسالان و کودکان را درگیر کند. لنفوم،گروهی از تومورهای یاختههای خونی هستند که از لنفوسیتها به وجود میآیند. لنفومهایی که لایههای زیرین پوست را درگیر میکنند ممکن است باعث خارش و جوشهای پوستی شوند. اكثر بيماران تنها علائم پوستي را تجربه ميكنند و در حدود 10 درصد از آنها نشانههای حاد بيماري را از خود بروز ميدهد. لنفوم پوستی در مردان بسیار شیوع بیشتری نسبت به زنان دارد. همچنین احتمال دارد افراد مسن را تحت تأثیر قرار دهند و درمان آن نیز چالشبرانگیز است. این نوع لنفوم حدود 5 درصد از لنفومها را تشکیل میدهد.
همشهریان گرامی! جهت بررسی علل و استفاده از بهترین روشهای درمانی مشکلات پوستی خود، میتوانید به یک متخصص پوست در اصفهان مراجعه نمایید تا پس از بررسیهای لازم، مناسبترین درمان را برای رفع مشکل شما تجویز کرده و اعمال نماید.
بیشتربخوانید:
دانستنی هایی درباره لنفوم چشم
انواع لنفوم سلولهای پوستی
برخی از انواع نادر لنفوم غیر هوچکین (NHL) عبارتاند از:
لنفومهای پوستی سلول T: سندرم سزاری و مايكوزيس فونگوئید لنفومهای سلول T پوستی در نظر گرفته میشوند که لنفومهایی هستند که از پوست شروعشدهاند.
لنفومهای پوستی سلول B: این لنفومها به پوست نیز حمله میکنند.
لنفوم اولیه سیستم عصبی مرکزی: این نوع لنفوم بر مغز یا نخاع تأثیر میگذارد. این نوع در افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی بدنشان را ضعیف یا به خطر انداختهاند، بیشتر دیده میشود.
ماکروگلوبولینمی والدنشتروم: در بعضی موارد، ماکروگلوبولینمی والدنشتروم برای سالها علائم یا نشانههایی ایجاد نمیکند. این نوع لنفوم غیر هوچکین نادر است و رشد آن کند هست.
لنفوم بورکیت: این لنفوم دارای رشد سریع، در کودکان بیشتر مشاهده میشود و در کشورهای درحالتوسعه بیشتر است. این بیماری میتواند بهسرعت رشد کند و نیاز به درمان سریعی دارد.
علائم لنفوم پوستی
اولین علائم لنفوم پوست شامل پوست خشک یا پوستهپوسته، بثورات قرمز و خارش است. بثورات در مناطقی که بالباس پوشانده میشوند شایعتر است. بعضی از افراد ممکن است ابتدا تکههای قرمز یا تیره روی پوست را متوجه شوند. این علائم برای لنفوم خاص نیستند و اکثر افراد اغلب برای پیشگیری از بیماریهای شایع پوستی پیش از ابتلا به لنفوم مشکوک هستند.
همانطور که بیماری پیشرفت میکند، تکههای قرمز ممکن است افزایش یابد، این تکههای بلند بهعنوان پلاک شناخته میشوند. بعدها ممکن است پلاکها به تومورهای گره گشاد یا نازک تبدیل شوند. در بیماری پیشرفته، زخمها میتوانند در بالای این ضایعات ایجاد شوند. CTCL همچنین ممکن است به گرههای لنفاوی یا سایر اندامها گسترش یابد. اکثر افراد مبتلابه CTCL علائم پوستی دارند. حدود 10 درصد موارد در مراحل پایانی پیشرفت برای ایجاد عوارض جدی است.
تشخیص لنفوم پوستی
آزمایشها و روشهای مورداستفاده برای تشخیص لنفوم پوستی سلول B شامل موارد زیر است:
معاینه بدنی: پزشک شما پوست شمارا با دقت موردبررسی قرار میدهد و علائم دیگری را که ممکن است سرنخهایی در مورد تشخیص بیماری شما ایجاد کند، مانند تورم غدد لنفاوی را جستجو میکند.
بیوپسی پوست: پزشک بخش کوچکی از ضایعه پوستی را برداشته و سلولهای لنفوم را جستجو میکند.
آزمایش خون: نمونهای از خون شما ممکن است برای یافتن سلولهای لنفوم تجزیهوتحلیل شود.
بیوپسی مغز استخوان: نمونهای از مغز استخوان شما ممکن است برای یافتن سلولهای لنفوم مورد آزمایش قرار گیرد.
آزمایشهای تصویربرداری: مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) و اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) ممکن است به پزشک شما در ارزیابی وضعیت شما کمک کند.
بیشتربخوانید:
هلیکوباکتر پیلوری و رفلاكس گاستر وازوفاژیال
درمان لنفوم
کرمها و پمادهای پوستی: داروها ممکن است بهصورت کرم، ژل و پماد بر روی پوست مالیده شوند. کورتیکواستروئیدها ممکن است به کنترل قرمزی و خارش پوست کمک کنند. میتوان از شیمیدرمانی برای حمله به سلولهای سرطانی بر روی پوست استفاده کرد.
نوردرمانی (فوتوتراپی): فوتوتراپی شامل قرار گرفتن پوست در معرض نور با طول موجهای مختلف ازجمله نور فرابنفش ب یا آ است. از دستگاههای مختلف در فوتوتراپی استفاده میشود ازجمله غرفههایی که بیشتر بدن را در معرض نور قرار میدهند. بعضی اوقات فوتوتراپی بعد از استفاده از دارو انجام میشود که این کار باعث میشود سلولهای پوستی حساسیت بیشتری نسبت به نور داشته باشند (فوتودینامیک درمانی). سلولهای سالم بهسرعت بازسازی میشوند؛ اما سلولهای سرطانی این کار را نمیکنند.
پرتودرمانی: پرتودرمانی از پرتوهای انرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. اگر یک منطقه از لنفوم های پوستی T-Cell وجود داشته باشد، ممکن است از پرتودرمانی استاندارد با اشعهی ایکس استفاده شود. برای افرادی که مناطق بیشتری از بدنشان دچار سرطان شده است، پرتودرمانی ممکن است با پرتوهای الکترون انجام شود که پوست را هدف قرار داده و بر اندامهای داخلی تأثیر نمیگذارد. تابش پرتوی الکترونی معمولاً در تمام پوست اعمال میشود.
داروها: داروهایی که برای درمان لنفوم های پوستی T-Cell استفاده میشوند شامل درمانهایی برای کنترل سیستم ایمنی بدن مانند داروهای استروئیدی و اینترفرون هستند. داروهای شیمیدرمانی به سلولهایی ازجمله سلولهای سرطانی حمله میکنند که با سرعت بالایی در حال رشد هستند. داروهای هدفمند درمانی باهدف قرار دادن نقاط ضعف خاص سلولها به سلولهای سرطانی حمله میکنند.
عوارض لنفوم
درمانهای لنفوم هوچکین و غیر هوچکین اکنون بسیار متنوع و مؤثر هستند، بهطوریکه بسیاری از بیماران پس از تشخیص و درمان بهبود مییابند و عمر طولانی دارند؛ اما درنتیجه درمان میتواند عوارضی نیز داشته باشد. بسته به نوع درمان و سلامت بیمار، پزشکان مراقب بیماریهای قلبی، سرطانهای ثانویه (در جای دیگر بدن)، سلامت ریه و استخوان و مشکلات شناختی و حافظه خواهند بود. مراقبتهای پیگیر و منظم، امری ضروری است.