زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

زگيل

مقدمه

زگیل، رشد لایه فوقانی پوست (اپیدرم) یا مخاط  به علت عفونت ویروسی می‌باشد. از نظر ظاهری برجسته، زبر و ناصاف است و به رنگ‌های تیره یا هم رنگ پوست می‌باشد. البته بسته به محل آن شکل و رنگ‌های متنوعی می‌تواند داشته باشد. زگیل‌ها به دلیل ویروسی بودن شدیدا مسری هستند.

انواع زگیل

 زگیل معمولی.

 زگیل کف پا.

 زگیل صاف.

 زگیل تناسلی.

 زگیل معمولی

معمولا پشت دست، پا، انگشتان و اطراف ناخن به وجود می‌آید. به طور معمول بعد از خراشیدگی و یا هر ضایعه ای که پوست سطحی آسیب ببیند، ویروس وارد پوست شده، تکثیر پیدا می‌کند و زگیل را به وجود می‌آورد.

زگیل کف پا:

همان گونه که از نامش پیداست، در کف پا به وجود می‌آید و بیشتر به صورت دسته دسته با تعداد زیاد دیده می‌شود. در کف پا، برعکس زگیل معمولی که برجسته است این زگیل‌ها به طرف عمق رشد می‌کنند. بر روی زگیل کف پا نقاط تیره رنگی دیده می‌شود که همان مویرگ‌های خونی است که تغذیه زگیل را به عهده دارند و این می‌تواند از نظر ظاهری وجه افتراق این زگیل‌ها از میخچه باشد. زگیل‌های کف پا اغلب دردناک هستند.

زگیل مسطح یا صاف:

زگیل‌های کوچک؛ سطحی و متعدد هستند. در کودکان بیشتر روی صورت دیده می‌شوند. در آقایان در محل ریش و در خانم‌ها در ساق پا بیشتر دیده می‌شوند که به دلیل آسیب سطحی در نتیجه اصلاح کردن و موم انداختن است.

زگیل تناسلی:

زگیل‌های کوچک و به طور معمول مسطح و در ناحیه تناسلی هستند. سطح آن‌ها زبر نیست و صاف دیده می‌شود. ممكن است این زگیل‌ها در خانم‌ها داخل مهبل یا گردن رحم و یا قسمت مودار را درگیر کنند. این زگیل‌ها در آقایان ممكن است آلت، بیضه و یا اطراف را درگیر کنند. در هر دو جنس ممکن است زگیل در اطراف مقعد، و حتی راست روده دیده شود. اگر زگیل در اطراف مهبل وجود داشته باشد باید از نظر درگیری گردن رحم و اگر اطراف مقعد وجود داشته باشد از نظر درگیری راست روده فرد مورد معاینه قرار گیرد. زگیل‌های تناسلی می‌توانند داخل دهان، حلق و حنجره نیز گسترش یابند. به نظر می‌رسد زگیل‌های گردن رحم با سرطان گردن رحم رابطه داشته باشد.

علت ابتلا به زگیل:

زگیل می‌تواند از شخصی به شخص دیگر از طریق تماس مستقیم و یا به وسیله وسایل آلوده منتقل شود. زمان ورود ویروس تا ایجاد زگیل می‌تواند چندین ماه باشد. خطر سرایت زگیل‌های تناسلی بیشتر از دیگر زگیل‌هاست. اگر فردی زگیل تناسلی دارد باید همسر وی از نظر درگیری زگیل مورد بررسی قرار گیرد. برای ورود ویروس زگیل نیاز است که پوست آسیب ببیند و این آسیب می‌تواند خراش خیلی سطحی باشد که مورد توجه قرار نگیرد. کودکانی که ناخن خود را می‌جوند بیشتر دچار زگیل اطراف ناخن می‌شوند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند از جمله بیماران دیابتی یا افرادی که عضو پیوندی دارند بیشتر از افراد سالم دچار زگیل می‌شوند.

آیا زگیل نیاز به درمان دارد؟

به طور معمول در کودکان، زگیل بدون درمان و پس از طی دوره‌ای چند ماهه تا چند ساله ناپدید می‌شود ولی چون احتمال گسترش زگیل به نواحی دیگر و یا انتقال به افراد دیگر وجود دارد باید درمان صورت گیرد. در مواقعی که زگیل دردناک و یا اطراف ناخن باشد که احتمال صدمه به ناخن می‌رود و هر چه سریع‌تر باید درمان انجام گیرد. در زگیل‌های تناسلی چون خطر ابتلا به سرطان وجود دارد درمان باید بلافاصله انجام شود. در خانم‌ها با در گیری گردن رحم نه تنها باید سریعا زگیل را درمان نمود بلکه باید بعد از درمان به طور منظم آزمایش پاپ اسمیر انجام داد.

درمان

بسته به سن بیمار، نوع و محل زگیل درمان‌های متنوعی وجود دارد.

زگیل‌های معمولی در کودکان را می‌توان با استفاده از داروی سالیسیلیک اسید با غلظت کمتر از شش درصد بطور روزانه درمان کرد. در این روش مصرف دارو تا مدتها نیاز است تا زگیل به طور کامل از بین برود. در بزرگترها می‌توان از کوتر (سوزاندن) و یا کرایو (یخ درمانی) استفاده نمود. احتمال ایجاد جوشگاه در محل زگیل بعد از کوتر بیش از کرایو می‌باشد. لیزر راه دیگر درمان زگیل است ولی هزینه زیادی را می‌طلبد.

زگیل‌های مسطح چون متعدد هستند گرچه به درمان خوب جواب می‌دهند ولی به توجه بیشتری نیاز دارند. این گونه زگیل‌ها با مصرف یک کراتولیتیک (لایه بردار) مانند ترتینوئین و یا اسید سالیسیلیک درمان می‌شوند.

زگیل‌های کف پا به درمان مقاوم‌اند چون معمولا عمق زیادی دارند و درمان باید تا مدت‌ها استعمال شود. مصرف چسب‌های ضد زگیل و داروهای ساختگی حاوی اسید سالیسیلیک به طور مکرر می‌تواند این زگیل‌ها را از بین ببرد. کرایو و کوتر راه‌های دیگر درمان هستند که در مورد کوتر چون احتمال به وجود آمدن جوشگاه وجود دارد باید با احتیاط عمل شود. درمان با لیزر گرچه موفقیت آمیز است ولی مستلزم هزینه زیادی است و مقرون به صرفه نیست.

زگیل‌های تناسلی به دقت بیشتری جهت درمان نیاز دارد. تمام زگیل‌ها باید به دقت شناسایی و مورد درمان قرار گیرند. استفاده از کرایو یکی از راه‌های درمانی معقول در این ناحیه می‌باشد. در زگیل‌هایی که در قسمت پوست این ناحیه می‌باشند می‌توان از کوتر با احتیاط استفاده کرد. مصرف برخی داروها تحت نظر پزشک می‌تواند زگیل‌های این ناحیه را از بین ببرد.

برای درمان زگیل می‌توان از داروهای محرک سیستم ایمنی به صورت خوراکی و یا موضعی کمک جست. این داروها به طور موضعی یا سیستمیک، سیستم ایمنی را تحریک می‌کنند و این سیستم ایمنی است که زگیل‌ها را از بین می‌برد.

چرا زگیل عود می‌کند؟

چون زگیل یک عامل ویروسی دارد و ویروس توانایی تکثیر زیادی دارد و قبل از مشاهده آن، ویروس می‌تواند سلول‌های به نظر سالم اطراف خود را درگیر کند، بنابراین بعد از درمان زگیل‌های موجود، سلول‌های آلوده می‌توانند رشد کنند و زگیل جدیدی را به وجود آورند. برای جلوگیری از گسترش زگیل باید زگیل‌های به وجود آمده را به سرعت درمان نمود تا ویروس، توانایی آلوده کردن دیگر سلول‌ها را از دست بدهد. باید توجه داشت که بعد از هر درمان زگیل می‌تواند عود داشته باشد و گاهی نیاز است که چند روش درمانی برای درمان و پیشگیری از عود به گرفته شود.