آنچه كه بايد در باره لكه پوستی بدانيم
زندگی روزمره و پر استرس سبب میشود تا زمان کمتری را صرف مراقبت از پوست خود نمایید، با مراقبت صحیح از پوست خودمیتوانید از ابتلا به بسیاری از بیماریها و سرطانهای پوستی پیشگیری کنید . در این مقاله سعی شده است تا در مورد سرطان پوست ،را ههای تشخیص ، درمان و.... توضیحاتی را به شما خوانندگان محترم ارائه دهیم .
گام اول : مراجعه به پزشك
اگر لك یا خالی روی پوستتان بهطرز مشكوك و سوال برانگیزی رشد كند، پزشكتان در صورت لزوم از آن قسمت نمونهبرداری بافتی میكند تا سلولهای آن زیر میكروسكوپ بررسی شود. با توجه به نوع ضایعه و حالتی كه خودتان ترجیح میدهید این برداشت توسط وسیلهای شبیه به تیغ جراحی انجام میشود و جای نمونهبرداری نیاز به چسب جراحی یا بخیه خواهد داشت.
گام دوم: تشخیص وضعیت نمونه بافتی
منفی از نظر سرطان: اگر هیچ اثر و نشانهای از سلول سرطانی در بافت نمونهبرداری شده نباشد، میتوانید سر فرصت مراحل درمان را بر اساس نوع لك نزد پزشكتان ادامه دهید. اما اگر جواب مثبت باشد: در بافت آن نقطه رشد زیاد سلولی یا مراحل پیش سرطانی دیده شود یا اینكه سلولهای سرطانی در نمونه گزارش شوند، اقدامات درمانی خاص در اسرع وقت باید آغاز گردد. در اینجا در باره نتایج مثبت بافتی توضیحاتی داده میشود.
ضایعات در مرحله پیش سرطانی
این نوع ضایعات كه سلولهای غیر طبیعی در اثر تماس بیش از حد نور خورشید با پوست به وجود آمدهاند، در صورت درمان نشدن میتوانند در درازمدت به سرطان پوست تبدیل شوند. شایعترین نوع این لكهها، آكتینیك كراتوزیس است كه معمولاً به حالت لك قرمز و پوسته دار در صورت ،سر و پشت دستها است.
سرطان پوست ملانومایی
خوشبختانه كمترین شیوع در بین سرطانهای پوست مربوط به ملانوما است، اما متاسفانه 75 درصد از مرگ و میرها در اثر این نوع سرطان رخ میدهد. ژنتیك و تابش مستقیم اشعه خورشید به پوست (شامل آفتاب گرفتن مستقیم یا استفاده از كابینهای برنزهكننده) از عوامل اصلی بروز آن هستند كه میتواند در هر قسمت از پوست بدن ظاهر شود. ملانوما بیشتر خودش را بصورت یك لك یا خال صاف یا بر آمده نامنظم و چند رنگه نشان میدهد. رنگ آن میتواند سیاه، قهوهای، صورتی و قرمز باشد و اطراف آن كنگرهدار است. در مراحل دیر رستر خارش، ترشح، زخم و درد ایجاد میشود.
سرطان سلول اِسكوآموس
ازسرطان سلول بازال، كمتر شیوع دارد و هر ساله حدود هفتصد هزار نفر در امریكا به آن مبتلا میشوند. اگرچه در داخل دهان و سایر مخاط نیز میتواند ایجاد شود اما بیشتر خودش را بصورت زخمی سفت و خشن نشان میدهدكه به راحتی بهبود نمییابد. این سرطان پوست احتمال دارد كه روی محل سوختگی قدیمی یا زخم مزمن، ایجاد شود و به قسمتهای عمیقتر پوست و تا نزدیكی گرههای لنفاوی ناحیه پیش برود. این سرطان پوست در صورت تشخیص و رسیدگی سریع، قابل درمان و در غیر این صورت به سایر نواحی بدن منتشر میشود.
سرطان سلول بازال
شایعترین نوع سرطان پوست است كه هر ساله حدود سه میلیون نفر در امریكا دچار آن میشوند. این ضایعه سرطانی اغلب روی پوست صورت شكل میگیرد. رنگ آن قرمز متمایل به صورتی یا قهوهای است. این نوع سرطان پوست كمتر كشنده است، زیرا معمولاً فقط به بافت پوست آسیب میرساند و در صورت درمان نشدن به عضلات و اعصاب و یا استخوان زیرین حملهور میشود.
گام سوم: اقدام برای درمان
شیمی درمانی موضعی: روشی است كه با كمك كرمهایی مانند imiquimod كه باعث تاثیر روی سیستم ایمنی پوست میشود انجام میگردد. این كرم به مدت شش هفته، هر یك روز در میان به موضع مالیده میشود و به این ترتیب رشد سلولهای پیش سرطانی و سرطانی متوقف میگردد. این روش عوارضی هم دارد كه قرمزی ، پوسته پوسته شدن و التهاب، احساس ناراحتی، خارش و سوزش شایعترین آن است و همچنین چیزی شبیه زخم در آن قسمت پوست به وجود میآید اما بعد از طی دوره مصرف، بهبود مییابد و معمولا اثری به جا نمیگذارد.
اشعه درمانی، كرایو سرجری، فتو دینامیك تراپی
رادیو تراپی یا اشعه درمانی یكی از روشهای قدیمی درمان سرطانهای پوستی است كه هنوز هم كاربرد دارد و طی آن اشعه با دوز تعیین شده به محل ضایعه تابانده میشود. احساسی كه به بیمار دست میدهد چیزی شبیه سوختن پوست است. حدود 2 روز بعد ممكن است تاولهایی پر از مایع در آن نقاط به وجود آیند. بعدها فقط اثر كمرنگی از قرمزی روی سطح پوست میماند و آن هم بتدریج محو میشود. كرایوتراپی با نیتروژن مایع نیز باعث منجمد شدن سلولهای سرطانی و تخریب آنها میگردد (همان چیزی كه برای از بین بردن زگیل مورد استفاده قرار میگیرد). فتو دینامیك تراپی نیز یكی از روشهای درمانی جدید با كمك مالیدن یك ماده شیمیایی مخصوص و سپس تابش لیزر نقطهای به محل ضایعه است و در درمان سرطانهای پوستی كاربرد دارد.
جراحی
جراحی، اصلیترین روش برای برداشتن ضایعه سرطانی از روی پوست است. برای برداشتن سرطانهای پوست غیر ملانومایی كوچك (سلول بازال و اسكوآموس) و انواع سطحی و كوچك سرطان ملانومایی كه هنوز وارد بخش میانی پوست نشدهاند و نیاز به جراحی عمیق پوست نیست، از روش جراحی معمولی یا استاندارد با بیحسی موضعی استفاده میشود. اما در مورد سرطانهای پوست ملانومایی و موارد خاصی از غیر ملانومایی از روش جراحی (Mohs) استفاده میگردد. بخش مورد نظر را بیحس میكنند سپس یك لایه نازك از پوست روی ضایعه را برش زده و آن را زیر میكروسكوپ قرار میدهند تا به وجود سلولهای سرطانی و عمق آن پی ببرند. این برش لایه لایه تكرار میشود و ضایعه تاجایی برداشته میشود كه دیگر اثری از سلول سرطانی نباشد. بعد بیمار مدتی در خانه استراحت و از محل عمل مراقبت میكند. جای زخم روی سطح پوست ممكن است حتی تا یك سال هم بماند و از بین نرود. جراحی ملانوماویا جراحی ضایعات بزرگتر سرطان سلول بازال یا اسكواموس معمولا احتیاج به پیوند پوست دارد كه خود نیاز به یك جراحی دیگر دارد. ایمونوتراپی (ایمنی درمانی) نیز از سایر درمانها در سرطان پوست است.