آرايش آری يا نه؟!
لوازم آرایشی ایمن جزئی ضروری از مراقبتهای پوستی هستند. آیا میدانید كه بیشتر لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات مراقبت از پوست میتوانند موجب سوزش پوست، حساسیت و یا حتی خطرات جدیتر سلامتی شوند. برخی از این مواد حتی میتوانند روی مقدار هورمونهای بدن تاثیر بگذارند و مشكلات فراوانی را برای خانمها به وجود بیاورند. مواد شیمیایی سمی فقط به لوازم آرایشی محدود نمیشوند و میتوانند در تمامی مواد شوینده بهداشتی كه در زندگی روزمره با آنها سروكار داریم نیز وجود داشته باشند.
بسیاری از محصولات حاوی اسانسها و خوشبو كنندههای مصنوعی هستند كه میتوانند ایجاد حساسیت پوستی كنند. با وجود تمام این خطرات، با چند دقیقه تامل و آموزش میتوانید نكات ایمن لوازم آرایشی را بیاموزید و یك عمر با این آگاهی در سلامت و ایمنی به سر ببرید. حتی محصولاتی كه مخصوص پوستهای حساس ساخته میشوند نیز گاهی حاوی موادی هستند كه پوست نمیتواند آنها را تحمل كند و به آن واكنش نشان میدهد. اگر پوست شما حساس است، مصرف هر نوع مادهای كه از ایمنی آن صد در صد مطمئن نیستید، خودداری كنید. اولین قدم برای آگاهی از ایمنی لوازم آرایشی، خواندن برچسب محصول و آشنایی با مواد تشكیل دهنده آن است. نگاهی به برچسب شامپو، نرم كننده، خمیر دندان، عطر، لوازم اصلاح و كرمهای پوست و آرایشی خود بیندازید و ببنید آیا هر یك از آنها حاوی مواد زیر هستند:
عطرها و اسانسهای مصنوعی
رایحهها یكی از پنج آلرژنهای معروف بوده و برای مغز سمی هستند. اكثر افراد دارای حساسیت، با استشمام یك رایحه مصنوعی دچار سرگیجه، احساس بیماری و یا حالت تهوع میشوند. اگر پوست حساس دارید، از مصرف هر نوع عطر و یا محصولی كه حاوی اسانسهای مصنوعی است، خودداری كنید. پارابنها همچون Butlyparaben، Methlyparaben و Propylparaben به عنوان نگهدارنده در محصولات آرایشی، بهداشتی به كار میروند و پژوهشها نشان میدهند كه این مواد باعث واكنشهای حساسیتی، سوزش پوست و آسیب به سیستم ایمنی بدن ریهها و چشمها میشوند. اتحادیه اروپا استفاده از آنها را در محصولات آرایشی بهداشتی ممنوع كرده است.
سدیم لوریل سولفات
این ماده كه با نام SLS شناخته میشود، در اكثر شامپوها و خمیر دندانها وجود دارد و در تهیه برخی از شستوشو دهندههای دهان و لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست و مو نیز به كار میرود. پژوهشها نشان میدهند این ماده علاوه بر اینكه پوست را تحریك میكند، سرطانزاست و در سیستم غدد درون ریز و تولید مثل اختلال ایجاد میكند و هنگام استفاده از خمیر دندان حاوی این ماده، افراد حساس دچار آفت دهانی میشوند.
پروپیلن گلیكول
معمولا وقتی در تهیه مواد غذایی به كار میرود، غیر سمی است؛ ولی وقتی در دوز پایین 2 درصد در مواد آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد، چشم و ریه و پوست را تحریك میكند و موجب حساسیت میشود. پروپیلن گلیكول از طریق پوست به راحتی جذب بدن شده و در برخی افراد ایجاد مسمومیت و اختلال در سیستم غدد درون ریز میكند.
نفت یا نفتخام:
آیا دلتان میخواهد از محصولاتی استفاده كنید كه ماده تشكیل دهنده آن همان ماده تشكیل دهنده بنزین و سوخت خودروست؟ محصولاتی كه از فرآوردههای نفتی ساخته میشوند، سرطانزا هستند. مواد طبیعی و موثرتر بسیاری پیرامون شما وجود دارند كه میتوانید از آنها استفاده كنید.
مواد نگهدارندهای همچون Thimerosal
بسیار سمی هستند و موجب اختلال در سیستم عصبی میشده و پوست را تحریك میكنند. این ماده در تهیه واكسن و لوازم آرایشی چشم و ابرو همچون ریمل به كار میرود و در صورت استفاده طولانی مدت میتواند به چشمها آسیب برساند. پژوهشها نشان میدهند كه این ماده سرطانزاست و دستگاه تناسلی و سیستم ایمنی و ارگانهای دیگر بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. در حال حاضر استفاده از این ماده در كانادا ممنوع اعلام شده است.
فرمالدئید معمولا شامل DMDM و Diazolidinyl Area و Imidazolidinyl و Hydroxy methyl sodium میشود:
این مواد بسیار خطرناكند و معمولا در تهیه دستمالهای مرطوب به كار میروند. در واقع، آنها سرطانزا هستند و موجب مشكلات رشد، اختلال غدد درون ریز، آلرژی و مسمومیت و اختلال در سیستم ایمنی بدن میشوند.
محصولات حیوانی
از این محصولات در تهیه شمع، صابون، كرم اصلاح، لوازم آرایشی، رنگ مو، مداد رنگی و لاستیك استفاده میشود. علاوه بر نگرانیهای اخلاقی، موادشیمیایی و هورمونی موجود در بدن حیوانات ساختار بدن را بر هم میزنند و واكنشهای آلرژیك، دانههای سرسیاه و اگزما را به همراه دارند.
فتالات
در لوازم آرایشی، به خصوص لاكهای ناخن یافت میشود و به راحتی از طریق پوست جذب بدن میشود، همچنین در ناباروری مردان و آسیب به اسپرم و صدمه به جنین نقش دارد و در سنین باروری زنان میتواند موجب نازایی آنها شود، اگر چه جایگزینهای امنی نیز برای آن وجود دارند كه معمولا نوع احتسابی آن فاقد فتالات است و استفاده از این ماده در اروپا ممنوع میباشد.
تولوئن
حلالی است كه در بیشتر حلالهای لاك وجود دارد و توسط انجمن بینالمللی استاندارد عطرها، به طور بالقوه سرطانزا شناخته شده است. این ماده در افراد حساس میتواند سبب سوزش چشم، ریه و پوست در برخی و تحقیقات آمده است كه میتواند موجب مسمومیت سیستم عصبی و ایمنی بدن شود و استنشاق آن در طول زمان به مسمومیت و سرگیجه منجر میگردد.
روغنهای طبیعی به كار رفته در محصولات مراقبت از پوست باید به آرامی سرد شوند و فاسد نشده و سالم باشند. هنگامی كه روغنهای طبیعی گرم میشوند، بسیاری از خواص تغذیهای آنها از بین میرود و حتی گاه سمی میشوند.
مواردی كه در اینجا به آن اشاره كردیم، كامل نیست، ولی با همان اطلاعات محدود اگر بر چسب محصولات آرایشی و بهداشتی خود را بخوانید، ممكن است شوكه شوید كه حتی در بهترین این محصولات نیز احتمالا یكی از این مواد سمی و خطرناك وجود دارد. اكثر شما به نوعی مشكلات ناشی از استفاده این مواد را تجربه كردهاید كه این مشكلات گاه در اثر مصرف مداوم و طولانی مدت و گاهی به دلیل اولین بار مصرف ایجاد میشوند. سازمان غذا و انجمن دارویی امریكا برای به حداقل رساندن خطرات ناشی از مصرف لوازم آرایشی، رعایت نكات زیر را به همه افراد توصیه میكند.
قبل از رفتن به رختخواب، صورت خود را از مواد آرایشی پاك كنید. وجود لوازم آرایشی به طور دائم بر روی پوست موجب واكنشهای حساسیتی و افزایش احتمال خطر میشود. حداقل اجازه دهید پوست شما یك شب تا صبح نفس بكشد.
به محض اینكه درب لوازم آرایشی را باز میكنید در معرض باكتریها قرار میگیرند و برخی از مواد نگهدارنده نمیتوانند با این باكتریها مبارزه كنند؛ پس همواره پس از استفاده از لوازم آرایشی در آنها را محكم ببندید.
مواد كهنه موجب تورم و تحریك پوست میشوند، به عمر مفید درج شده بر روی لوازم آرایش دقت كنید.
به اشتراك گذاشتن لوازم آرایشی سادهترین روش انتشار باكتری است كه میتواند تبخال، خشكی و تورم را به راحتی انتقال دهد.
در صورتی كه پوستتان به مواد آرایشی واكنش نشان داد، مصرف آنها را فورا متوقف كنید.
از مصرف لوازم آرایشی كه تغییر رنگ و بو دادهاند، خودداری ورزید.
در صورتی كه دچار عفونت چشمی هستید، تمامی لوازم آرایش چشم خود را دور بریزید و پس از بهبودی از لوازم نو استفاده كنید.
توجه داشته باشید كه واكنش و حساسیت به مواد آرایشی علاوه بر كیفیت، به شرایط پوست و سیستم ایمنی بدن نیز بستگی دارد؛ بنابراین هر چقدر پوست سالمتر باشد، احتمال ابتلا به عوارض كاهش مییابد. اگر پوست شما دچار خراش، بریدگی، سوختگی و یا جوش است، تا بهبودی كامل از مصرف لوازم آرایشی خودداری كنید.
قبل از استفاده از لوازم آرایشی بر روی پوست، كمی از آنرا پشت بازوی خود تست كنید و در صورت مشاهده هر یك از علائم حساسیت همچون سوختگی، سوزش، خارش و قرمزی، آن را كنار بگذارید.
فراموش نكنید كه زیبایی درونی و طبیعی بهتر از زیبایی مصنوعی و ساختگی است كه عوارض نیز به همراه دارد.
عوامل و مواد فوم ساز
همچون Dea موجب تحریك پوست و ضعف سیستم ایمنی میشوند و با تضعیف سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به مشكلات پوست افزایش مییابد و بالقوه موجب سرطان و اختلال در سیستم غدد درون ریز میشود.
الكلها
برخی از انواع الكلها كه در تهیه لاكها و عطرها به كار میروند، موجب خشكی و ترك پوست، پیری زودرس و ایجاد لكههای قهوهای رنگ میشوند. ترك خوردن پوست نیز شرایط رشد باكتریها و سموم را فراهم میكند. بنزیل الكل و دناتوره، در با نقایص هنگام تولد (مادر زادی) و ایجاد حساسیتها ارتباط مستقیم دارند و كسانی كه هر روز به واسطه شغلشان در تماس با این مواد هستند، به مرور پوست و بافتهای بدن آنها آسیب میبیند. الكل استریل، اثر مضری روی پوست ندارد و استفاده از آن در لوازم آرایشی ایمن است.
آلومینیوم
در تهیه ضد آفتابها و دئودورانتها از آن استفاده میشود و پژوهشها نشان میدهد كه در مغز اختلال ایجاد كرده و موجب آلزایمر و اختلالات مغزی میگردد. مواد غیر سمی و جایگزینی وجود دارند كه تولید كنندگان به راحتی میتوانند از آن استفاده كنند؛ مثلا نوع طبیعی آلومینیوم به نام «آلوم» به راحتی جذب بدن نمیشود و استفاده از آن كاملا ایمن است.
Triclosan
یك ضد باكتری است كه بسیاری از تولید كنندگان در تهیه صابون و محصولات مراقبت از پوست از آن استفاده میكنند. گاه در برخی از آفتكشهای شیمیایی كشاورزی نیز به كار میرود. هنگامی كه دستان خود را با این ماده میشویید در واقع باكتریها را از بین میبرد و علاوه بر باكتریهای مفید، میتواند باكتریهای مفید دستگاه گوارش را نیز از بین ببرد؛ چرا كه به راحتی جذب میشود؛ در نتیجه سیستم ایمنی بدن را تضعیف میكند و مقاومت بدن را در برابر بیماریها كاهش میدهد.
روغنها و چربیها
برخی از چربیها كه در تهیه محصولات مراقبت از پوست به كار میروند و به منظور حفظ رطوبت پوست تولید میشوند، خود موجب از بین رفتن چربی طبیعی پوست و خشكی و پیری زودرس میگردند. روغن معدنی منافذ پوست را مسدود میكند و اجازه نمیدهد پوست نفس بكشد و مواد سمی را در بدن منتشر میكند. برخی از آكنههای پوستی ناشی از این چربیها و روغنهای معدنی DAH (هیدروكربنهای چند حلقهای) هستند كه سرطان ساز نیز هستند و در جذب ویتامینهای بدن اختلال ایجاد میكنند.