كاربرد كورتنهای موضعی در بيماری های پوست
بدن انسان با ضایعات التهابی از طریق ترشح گلوكوكورتیكوئید درونی به نام كورتیزول یا هیدروكورتیزون برخورد میكند. با شناخت اثر كورتنها در درمان التهابها از دهه 1950 محققان سعی كردند داروهای گلوكوكورتیكوئید موضعی را برای درمان درماتوزها تولید كنند. با تولید هیدروكورتیزون موضعی انقلابی در درمان موضعی اگزماها كه تا آن موقع غیرقابل درمان بود پدید آمد و پس از آن كورتنهای قویتر به تدریج ساخته شد. كورتنها با خواص آنتیبیوتیك و وازوكنستریكشن از طریق مهار میتوز سلولی باعث كاهش التهاب میشوند همچنین باعث مهار رشد فیبروبلاستها كه سازنده كلاژن و الاستین هستند میشوند كورتنها را برحسب قدرت اگر به چهار دسته ضعیف، متوسط، قوی و بسیار قوی تقسیم نمایند كه به عنوان مثال هیدروكورتیزون ضعیف، تریا مسینولون استوناید متوسط، فلوئورسینولون استوناید قوی و كلوتیازول پروپیونات بسیار قوی هستند.كاربرد كورتنهای موضعی و موارد عدم استعمال آنها در جدول زیر طبقهبندی شده است همان طور كه در جدول دیده میشود كورتنهای موضعی در بیماریهای التهابی پوست، بیماریهای تاولی، بیماریهای بافت همبند وغیره كاربرد دارد. و موارد عدم استعمال آن به دو گروه ممنوعیت قطعی و ممنوعیت نسبی تقسیم شده است. در حاملگی پزشك باید با توجه به خطرات اثر كورتن موضعی برای جنین بسته به خطرات بیماری برای مادر تصمیم به مصرف یا عدم مصرف بگیرد. همچنین در دوران شیردهی مصرف در نوك پستانها ممنوع است و در سایر نواحی بدن هم باید بااحتیاط تجویز شود.
موارد استعمال كورتنهای موضعی:
موارد مصرف در بیماریهای پوستی:
Atopic dermatitis
Diaper dermatitis- Dyshidrotic eczema- Erythroderma- Lichen planus- Lichen simplex chronicus- Nummular dematitis- Pityriasis rosea- Psoriasis- intertriginous- Psoriasis plaque or palmoplantar- Seborrheic dermatitis
مواد استعمال در بیماریهای پوستی تاولی مانند:
Cicatricial pemphigoid- Epidermolysis bullosa acquisita- Herpes gestationis (pemphigoid gestationis)- pemphigus foliaceus
موارد مصرف در بیماریهای بافت همبند:
لوپوس اریتاتوس
در بیماریهای نوتروفیلیك:
Bechet-UU-'s disease- Pyoderma gargrenosum
موارد استعمال در سایر بیماریهای پوستی:
Alopecia Areate
Acne keloidalis nuchae- Chondrode rmatitis nodularis helicis- Cutaneous t- cell lymphoma, patch- stage- Granuloma annulare- Jessner-UU-'s lymohocytic infiltrate
Lichin plenopilaris- Lichen Sclerosis at atrophicus – Morphea- Pruritic Urticarial papules and plaques of pregnancy (PUPPP)- Pruritus- perianal, vulvar, scrotal Sarcoidosis- Vitiligo- Well-UU-'s syndrome
موارد عدم استعمال كورتنهای موضعی:
ممنوعیت نسبی:
Bacterial, mycobactorial, fungal, viral intection infestation- Ulceration
ممنوعیت قطعی:
Known hypersensitivity the topical corticosteroid- Known hypersensitivity to a component of the vehicle
هرچند كورتنهای موضعی انقلابی در درمان بیماریهای التهابی پوست ایجاد كرد ولی به دلیل عوارض جانبی فراوان مصرف آن محدود شد. متاسفانه گاهی میبینیم افراد غیرپزشك كه فقط اثرات مفید این داروها را میبینند آن را به نزدیكان و دوستان خود پیشنهاد میكنند و از عوارض جانبی و خطرناك آن غافلند بدیهی است هر چه مدت زمان مصرف كورتن موضعی بیشتر باشد و هر چه قدرت كورتن موضعی قویتر باشد عوارض آن هم شایعتر و شدیدتر است.