موی طبيعی با روش پيوند واحدهای فوليكولی
رویش مو در ظاهر افراد به ویژه افراد جوان اهمیت فراوانی دارد كه در بسیاری از موارد باعث افزایش اعتماد به نفس افراد میگردد. روشهای متنوع درمان دارویی و غیردارویی در بازسازی رویش موها وجود دارد كه یكی از جدیدترین آنها كه در چند دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است، جراحی پیوند مو به روش واحدهای فولیكولی (Follicular Unit Transplantation) یا FUT میباشد. اساس این روش كه ابتدا توسط دكتر باب لیمر در دهه 1980 معرفی شد، دستیابی به واحدهای فولیكولی مو با استفاده از میكروسكوپ و قرار دادن آنها در سوراخهای ایجاد شده با سوزن در نواحی ریزش مو در قسمتهای قدامی سر میباشد.
این شیوه پیوند مو عمدتا در درمان ریزش موی آندروژنتیك كاربرد دارد و استفاده از آن در درمان سایر انواع ریزش مو از جمله آلوپسی آرهآتا، یا آلوپسیهای سیكاترییس همراه اسكار با نتایج چندان رضایتبخشی همراه نمیباشد.
جراحی پیوند مو (FUT) از نظر بسیاری از نكات با سایر پروسیجرهای درماتولوژی متفاوت است.جراحی پیوند مو از چند مرحله تشكیل شده است. در مرحله اولیه یك فلپ از نواحی مودار پشت سر به عنوان منبع تهیه واحدهای فولیكولی برداشته میشود قطر این فلپ بین 7 تا 12 میلیمتر و در ازای آن حداكثر تا 30 سانتیمتر میباشد تا از طرفی موهای بیشتری در اختیار قرار گیرد و از بروز اسكار بد شكل نیز در این ناحیه اجتناب شود. در مرحله بعدی طراحی ناحیه پیوند مو و به ویژه خط رویش موی جلوی سر انجام میگردد كه باید براساس روند ریزش موها و سن بیمار صورت بگیرد. معمولا خط رویش مو در فاصله 7 تا 10 سانتیمتری بالای ابروها قرار میگیرد و با توجه به ظاهر نامنظم طبیعی آن طراحی میشود. سپس بیحسی لازم اعمال شده و با استفاده از تیغهایی ظریف سوراخهای بسیار ریزی در این ناحیه به موازات جهت ریوش موها ایجاد میگردد كه تعداد آنها برحسب وسعت ناحیه بدون مو و میزان گرافتهای در دسترس است. قبل از مرحله برداشت فلپ و ایجاد سوراخهای پیوند مو در جلوی سر، بیحسی موضعی با استفاده از حجم فراوان لیدوكائین، بو بیواكائین و اپی نفرین رقیق شود در نرمال سالین ایجاد میگردد.
همزمان با این مراحل تكنسینهایی آموزش دیده مشغول جدا كردن فولیكولهای مو و آمادهسازی گرافتهای فولیكولی میباشند. ابتدا فلپ موی به قطعات چند میلیمتری با استفاده از میكروسكوپ تقسیم میشود و در مرحله بعدی گرافتهای فولیكولی یك تا چند مویی جدا میگردند. در تمامی این مراحل واحدهای فولیكولی باید در محلول سالین نرمال سرد قرار گیرد تا از بین نرفته و امكان حیات داشته باشد.
پیوند مو به دلیل نكات مختلف دخیل در این جراحی از جمله مشاوره قبل از عمل، شدت بالای كار و زمان طولانی جراحی (6 تا 8 ساعت) و نیاز به تقسیم وظایف جهت نیل به نتیجه مناسب قابل اشاره است. تیم جراحی پیوند مو معمولا شامل یك یا دو متخصص پوست و دو تا چهار تكنسین آموزش دیده میباشد. در كنار این موارد به یك اتاق عمل جراحی مجهز نیاز میباشد.
انتخاب مناسب بیمار در جراحی پیوند مو بسیار حائز اهمیت است كه مشاوره كامل قبل از جراحی را بسیار ضروری میسازد. با توجه به ماهیت پیشرونده ریزش مو، در تمام زندگی، دایمی بودن موهای پیوند شده، اهمیت نمای خط رویش قدامی موها در ظاهر افراد و تلاش جهت نیل به نمای طبیعی صورت، باید بیمار در تمامی این موارد كاملا توجیه گردد تا با تصوری غیر واقعی و ایدهآل گرایانه در خواست انجام پیوند مو نداشته باشد. در یك نوبت جراحی پیوند مو حداكثر در حدود 3500 واحد فولیكولی یك تا چند مویی و در بسیاری موارد در حدود 2000 واحد فولیكولی قابل پیوند میباشد كه در حدود 5 تا 7 هزار تار مو را شامل میشود. براین اساس انتظار غیرمنطقی به حصول تراكمی مشابه قبل از فرایند ریزش مو كاملاً دور از دسترس است. از طرفی با توجه به ماهیت پیشرونده ریزش مو، در طراحی خط رویش موی قدامی باید این نكته مدنظر باشد تا با افزایش سن و ریزش موهای غیرپیوندی سر، موهای پیوندی كه دایمی است، نمای غیرطبیعی و بدشكل ایجاد نكند.
در مشاوره قبل جراحی، تمایم نكات مهم از نظر شرح حال طبی عمومی از جمله وضعیت سلامت عمومی، اختلالات خونریزی دهنده، حساسیت دارویی، مصرف سیگار، مصرف داروهای رقیق كننده خون مانند، آسپرین، وارفارین و در مرحله نهایی این واحدهای فولیكولی آماده شده در سوراخهای ایجاد شده در ناحیه ریزش مو با استفاده از پنسهایی ظریف قرار داده میشود. بیمار باید به مدت 2 تا 4 هفته از انجام فعالیت سنگین بدنی، خم كردن و پایین آوردن مكرر سر اجتناب كند تا فولیكولهای پیوندی خارج نشود. در مجموع در مواردی كه پیوند مو با تكنیك صحیح انجام شود، عوارض بعد عمل چندانی وجود ندارد. پانسمان بعد از مدت 48 ساعت باز میشود و دیگر نیازی به پانسمان نمیباشد. بروز سردرد و تورم اطراف چشم و درد محل برداشت فلپ پشت سر را عمده عوارض حاد بعد جراحی است كه با درمان علامتی در طی چند روز برطرف میشود. موهای پیوندی ابتدا به علت تروماهای وارده در مراحل آماده سازی و پیوند وارد فاز تلوژن شده، دچار ریزش میگردند، سپس رشد مو به تدریج آغاز شده و بعد از حدود شش ماه نتیجه پیوند كاملاً مشهود است كه این روند گاهی تا یكسال بعد پیوند ادامه یافت و تراكم موها افزایش مییابد.در مجموع فرایند پیوند مو به روش واحدهای فولیكولی (FUT) با نتایج بسیار قابل توجهی در بازسازی نواحی ریزش مو به ویژه قسمتهای قدامی سر و خط رویش مو همراه است. البته نكتههای حائز اهمیت در این میان، انتظار منطقی بیمار از نتیجه جراحی، مشاوره مناسب قبل عمل و انتخاب مورد مناسب جراحی و انجام پیوند مو توسط پزشك متخصص آموزش دیده در این زمینه میباشد.