شاخص‌های مهم در درمان با ليزر
در شماره قبلی در خصوص روند درمان با لیزر در اسكارهای هیپروترفیك و كلوئید صحبت شد.در ادامه به شاخص‌های مهم پوست در درمان با لیزر می‌پردازیم.
نوع پوست
تیپ پوستی بیمار نه تنها اولین فاكتور مورد توجه توسط پزشك است بلكه مهم‌ترین فاكتور اصلی در انتخاب بیمار جهت تعیین نوع لیزر درمانی است. همانطور كه قبلا توضیح داده شد، درمان اسكار هیپرتروفیك با PDL در فرد با پوست تیره ممكن است با نتایج بدی همراه باشد؛ اگرچه خطر ایجاد پیگمانتاسیون، متغیر است. برخی پزشكان انجام PDL را برای پوست‌های نوع 4 و 5، توصیه نمی‌كنند. به جهت كاهش ایجاد عارضه پیگمانتاسیون در این نوع پوست‌ها، پزشكان توصیه به انجام PDL با انرژی‌های پایین می‌كنند. وقتی كه قدرت نفوذ را كم كنیم، تعداد جلسات بیشتری برای رسیدن به پاسخ مطلوب مورد نیاز است.
به علاوه انجام درمان آزمایشی «Test spot» برای جلوگیری از ایجاد عوارض ناخواسته توصیه می‌شود. هم لیزر 585 نانومتری PDL و هم لیزر 532 نانومتری Q- Switched Nd: YAG در درمان اسكارهای هیپرتروفیك پیگمانته مؤثراند. میزان بهبودی در حدو 36- 38 درصد است. به علاوه لیزر 532 نانومتری Q- Switched Nd: YAG اثر بارزی بر روی رنگ اسكار دارد، و لیزر نانومتری 585 PDL بر روی scar-UU-'s pliability و height آن مؤثر است.
اگرچه، PDL همواره درمان انتخابی برای اسكارهای هیپرتروفیك و كلوئید است. در موارد درمان شده با لیزر CO2 یا Er: YAG ، خطر پیگمانتاسیون برای تمام بیماران بدون در نظر گرفتن نوع پوست وجود دارد؛ اگرچه باز هم هایپرپیگمانتاسیون بعد از التهاب در پوست‌های تیره بیشتر رخ می‌دهد اما معمولا گذرا است. لیزر Er:YAG ممكن است تا حدودی بر لیزر دی‌اكسید كربن ارجحیت داشته باشد. موقعی كه بیمار با نوع پوستی 4 و 5 تحت درمان باشد، كه دوران بهبود سریع‌تر و هایپرپیگمانتاسیون كمتری خواهد داشت. در لیزر درمانی‌های غیر تهاجمی، احتمال ایجاد هایپرپیگمانتاسیون بعد از التهاب كمتر است؛ اگرچه ممكن است كه در پوست‌های تیره رخ دهد. در مقایسه با تكنیك‌های بازسازی، هایپرپیگمانتاسیون بعد از التهابی كه بعد از درمانهای غیرتهاجمی ایجاد گردد، معمولا شدتی ندارند و به سرعت بهبود می‌یابند.
سن اسكار
همانطور كه قبلا توضیح داده شد، اسكارهایی كه كمتر از 1 سال از ایجادشان می‌گذرد و هنوز قرمز هستند خیلی بهتر و زودتر به درمان لیزر جواب می‌دهند. برای اسكارهای قدیمی‌تر، درمان‌هایی غیر از لیزر مثل ژل سیلیكون باید در نظر گرفته شود. نوع ضایعه، گسترش و شدت اسكار آكنه یكی دیگر از علل اصلی كه باید در مورد انجام لیزر در هر بیمار در نظر گرفته شود. وقتی فقط اسكارهای كوچك و كم از آكنه وجود دارد، spot resurfacing ممكن است قبل از انجام جراحی پانچ، انجام گیرد اگرچه در مورد اسكارهای متعدد بهتر است بعد از نشانه‌گذاری از درمانهای غیرتهاجمی یا بازسازی استفاده شود.
ترمیم اسكار
معمولا برای رسیدن به بهبودی خفیف تا متوسط نیاز به انجام 4 تا 6 جلسه لیزر غیرتهاجمی است. در مورد میزان بهبودی به دست آمده در مورد درمانهای تهاجمی و غیرتهاجمی اختلاف نظر وجود دارد. بسیاری پزشكان بر آن هستند كه میزان بهبودی درمان غیرتهاجمی قابل مقایسه با بازسازی كل صورت است. بنابراین، لیزر بازسازی كننده پوست اخیرا كمتر از درمانهای تهاجمی برای اسكارهای آتروفیك به كار می‌رود. از طرفی دیگر، سایر جراحان لیزر بر این باورند كه درمانهای غیرتهاجمی، نسبت به تكنیك‌های تهاجمی، خفیف و بدون عوارض‌اند.
زمان بهبودی
وقتی كه لیزر PDL به جهت كلوئید و اسكار هیپرتروفیك به كار رود، زمان بهبودی، مسأله‌ای نیست. اگرچه، وقتی كه بازسازی صورت را با لیزر CO2 یا Er:YAG انجام می‌دهیم، قطعا down time یك فاكتور اصلی است كه باید با بیماران مطرح گردد. بیمارانی كه تحت درمان با لیزر بازسازی كننده بوده‌اند معمولا نیاز به 7- 10 روز برای رسیدن به بهبودی دارند. اگر بیمار تحت درمانهای كمتر تهاجمی قرار گیرد می‌تواند به سرعت به فعالیت روزانه خود بازگردد. اگرچه، نتایج قابل قبول اولیه با لیزرهای غیرتهاجمی معمولا 4- 6 ماه (بعد از 3 تا 5 جلسه درمان) بعد از آخرین جلسه رخ می‌دهد.
هزینه و تعداد جلسات درمان
تعداد جلسات و هزینه درمان را باید با بیمار مطرح كرد. درمورد لیزر PDL برای اسكار هیپروتروفیك و كلوئید، به همان نسبت درمانهای غیرتهاجمی، نیاز به جلسه‌های متعدد (حدودا 3 یا 4 جلسه) یا فواصل ماهانه برای رسیدن به اثر مطلوب می‌باشد. از طرفی دیگر، درمانهای ترمیم پوستی تهاجمی معمولا در یك جلسه انجام می‌شود؛ اگرچه طولانی‌تر و روش جراحی تهاجمی‌تر است و نه تنها نیاز به بی‌حسی دارد بلكه تعداد افراد بیشتری نیاز است و زمان بهبودی طولانی (در اكثر بیماران) باعث می‌شود كه بیمارحداقل 1 هفته دچار محدودیت در انجام كار و فعالیت روزانه گردد. تمام این فاكتورها باعث اتلاف هزینه بیشتر در هر جلسه در مقایسه با درمانهای غیرتهاجمی و PDL می‌گردد. اگرچه، در نهایت بستگی به میزان دستمزدی كه هر پزشك می‌گیرد دارد، كل هزینه برای 4 تا جلسه درمان غیرتهاجمی هنوز كمتر از لیزر بازسازی كننده كل صورت خواهد بود.
مصاحبه با بیمار
قبل از هرگونه درمان برای زیبایی توضیح دقیق به بیمار از جانب پزشك امری كاملا ضروری است. در وضعیت‌های التهابی (مثل آكنه یا واریسلا) و عفونت‌ها (مثل هریس زوستر) باید حتما قبل از انجام لیزر تحت كنترل قرار گیرند كه در غیر این صورت سبب ایجاد اسكار خواهد بود. لیزر باعث تشدید و گسترس عفونت در التهاب زمینه‌ای می‌شود و این افزایش التهاب باعث ایجاد اسكار و سایر عوارض خواهد بود. دانستن شرح حالی از طول مدت اسكار، میزان پس رفت آن و درمانهای قبلی برای كلوئید یا اسكار مهم است؛ قبلاً گفته می‌شد كه هر چه درمان اسكار سریع‌تر انجام شود. نتیجه بهتری دارد. اسكارهایی كه به تازگی ایجاد شده و فقط قرمز رنگ‌اند ممكن است نیاز به درمانهای بیشتری برای بهبودی در طی مدت زمان بیشتر داشته باشند.
اگرچه، اسكارهای تازه تشكیل شده‌ای كه قرمز‌اند و در شروع هیپرتروفیك شدن می‌باشند یا در بیمارانی كه مستعد كلوئید هستند، انجام سریع درمان با لیزر می‌تواند باعث بهبود سریع‌تر این ضایعات گردد. بیمارانی كه قبلا درمانهای مختلفی غیر از لیزر را امتحان كرده‌اند و بهبودی نداشته‌اند، به علت افزایش بافت فیبروز اسكار، درمان آن بسیار مشكل خواهد بود. نوع پوست بیماران طبق طبقه‌بندی فیتزپاتریك باید حتما مدنظر باشد. بسیاری از بیماران كه اسكار هیپرتروفیك و یا كلوئید دارند دارای نوع پوستی VI- IV هستند، همانطور كه قبلاً توضیح داده شد، اگرچه این بیماران ممكن است از درمان لیزر سود ببرند اما احتمال ایجاد پیگمانتاسیون و عوارض جانبی در آنها بیشتر است. و برای پزشك بسیار مهم است كه بیمار را از وجود عوارض آگاه سازد. و بیمارانی كه وجود كلوئید بیشتر از پیگمانتاسیون آزارشان می‌دهد، با وجود آگاهی این درمان را قبول می‌كنند. بیمارانی كه آكنه دارند حتماً باید در مورد مصرف ایزوترتینوئین چه در گذشته، چه در حال حاضر از آنها سوال شود. توصیه می‌شود كه حداقل 6 تا 12 ماه قبل از انجام هرگونه روش درمانی اسكار، مصرف داروی ایزوترتینوئین قطع شده باشد؛ چرا كه ایجاد اسكار هایپرتروفیك را افزایش خواهد داد.
