ارتباط پوست با مشکلات روحی
پوست قشری است که اندام ما را در بر میگیرد و مرز میان بیرون و درون است. این پوست است که در تماس مستقیم با دنیای خارج بوده و به همین دلیل نماد مرز بندی ما و دیگران میباشد. اهمیت نقش عوامل روحی- روانی در بیماریهای پوستی برای متخصصان پوست به خوبی شناخته شده است. تعامل بین پوست و ذهن افراد به اشكال مختلف تظاهر میكند. مثلا در مورد بیماریهای عود كنندهای مثل بیماریهای التهابی پوست(مانند اگزما، پسوریازیس و آكنه) نقش تشدیدكننده استرس و عوامل هیجانی به اثبات رسیده است. از طرف دیگر بروز ضایعات و مشكلات پوستی به علت ایجاد ظاهر نازیبا سبب فشار روحی در فرد میشود و در مورد بیماریهایی مثل ویتیلیگو و آلوپسی آره آتا مشكل اصلی و عمده بیمار فشار روانی ایجاد شده به علت نازیبا شدن است.
بیماریهای پوستی توسط خود بیمار
گاهی پزشكان متخصص پوست با بیماریهایی مواجه میشوند كه توسط خود بیمار ایجاد شده و در واقع ضایعات بوسیله خود بیمار القا گردیده است كه میتوان به مواردی مانند هذیان پارازیتوز، تریكوتیلومانیا، نوروتیك اكسكوریشن و درماتیت ساختگی اشاره كرد. همچنین بیمارانی فقط با شكایت حسی پوستی مثل خارش مزمن ایدیوپاتیك، احساس راه رفتن مورچه روی پوست، سوزش، سوزن سوزن شدن و علائم عجیب و غریب دیگر مراجعه میكنند. هذیان پارازیتوز، تریكوتیلومانیا، نوروتیك اكسكوریشن و درماتیت ساختگی همگی اختلالات اولیه روانپزشكی هستند و در این موارد هیچ اختلال اولیه پوستی، طبی و عصبی وجود ندارد. اولین قدم در مورد این بیماران افتراق این حالتها از موارد دیگر و اطمینان از منشا روانشناختی آنهاست، چون بیماران دارای زمینههای طبی یا عصبی مثل خارش اورمیك نیز میتوانند فقط با ضایعاتی مراجعه كنند كه توسط خود آنها ایجاد شده است و به همین علت سایر علائم روحی روانی را نیز باید مد نظر قرار داد.
در هذیان پارازیتوز بیماران به شكل غیر واقعبینانه عقیده دارند كه بوسیله حشرات، كرمها یا دیگر ارگانیسمها آلوده شده اند. هذیان پارازیتوز اغلب در دو گروه مجزا دیده میشود:
الف- در بیماران جوانتر كه شیوع بیماری بین مرد و زن مساوی است و بین هذیان و وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین واعتیاد به مواد مخدر رابطهای وجود دارد. ب- بیماران پیرتر كه عمدتا زن هستند و اعتیاد به مواد مخدر یا سطح اقتصادی-اجتماعی پایین در آنها به اثبات نرسیده است. در هر دو گروه سنی بیماران درباره آلودگی انگلی خود اعتقادی هذیانی دارند. همچنین بیشتر بیماران شكایت از (خزیدن، گاز گرفتن، و احساس سوزن سوزن شدن) دارند. این بیماران حتی نمونههای گوناگونی از قطعات انگلها را در قوطیهای كوچك همراه خود نزد پزشک میآورند. ضایعات خود القا شده پوستی مكرر میتوانند شكلی شبیه دهانه آتشفشان ایجاد كنند كه اصطلاحا به آنها آتشفشانهای ماه گفته میشود، زیرا این بیماران پوست خود را به طور عمیقی میخراشند كه تلاش برای خارج كردن " پارازیت یا انگل" است. تظاهرات بالینی بیماری حاد یا مزمن است. این بیماران ممكن است از نظر اجتماعی منزوی شوند، چون می ترسند افراد دیگر را با آلودگی خود آلوده كنند. به دلیل اینکه داروهای تفننی مثل آمفتامین و كوكائین میتواند حالت فورمیكاسیون احساس راه رفتن مورچه روی بدن یا توهم ایجاد كند، باید شرح حال قبلی یا جاری اعتیاد یا استفاده مواد رد شود. بیماران با اختلال وسواسی اجباری كه وسواس كه روی یك نمای بخصوص پوست خود داشته باشند، به راحتی با یك بیمار دچار هذیان پارازیت اشتباه میشود.
تریكوتیلومانیا
تریكوتیلومانیا اشاره به حالتی دارد كه بیمار موهای خود را میكند. این فرم از آلوپسی را باید از دیگر حالتهای ریزش مو تمایز داد. تریكوتیلومانیا را میتوان در هر گروه سنی حتی كودكان هجده ماهه نیز مشاهده كرد. تظاهر بالینی به این صورت است كه یك منطقه از سر دچار ریزش موی ناكامل میشود (آلوپسی ناقص) كه محدوده نسبتا مشخصی دارد و موهای باقیمانده با طولهای متفاوت در این منطقه دیده میشوند. این حالت اغلب در ناحیه جلوی پیشانی و فرق سر ایجاد میگردد، ولی گاهی میتواند بطور منتشر كل پوست سر را گرفتار كند. همچنین ابروها، مژهها و به طور نادر موهای ناحیه تناسلی گرفتار شود. موها كنده شده یا موجی میشوند و كمتر شكستگی شفت مو وجود دارد.
نوروتیك اكسكوریشن (NEUROTIC EXCORIATION)
نوروتیك اكسكوریشن اصطلاحی است كه برای تعریف خراشیدگیهای پوستی با منشا روانی به كار میرود. بیماران با نوروتیك اكسكوریشن معمولا با اكسكوریشنهای مولتی پل در نواحی دسترس بدن مراجعه میكنند. ضایعات اغلب روی صورت، نمای اكستانسور اندامها و نواحی در دسترس پشت است. و اغلب به شكل خفیف در بالا و طرفین كمر به صورت قرینه و شبیه به بالهای پروانه دیده میشوند. زمینهها و بیماریهای روانی كه معمولا در بیماران با نوروتیك اكسكوریشن دیده میشود شامل افسردگی، اضطراب و اختلال وسواسی میباشد.
درماتیت ساختگی (FACTITIAL DERMATITIS)
در درماتیت ساختگی بیمار از ابزار و مواد پیچیده مثل اشیای تیز، مواد شیمیایی سوزاننده یا تزریق مواد برای القای ضایعات پوستی استفاده میكند. به علت تظاهرات بالینی متفاوت معمولا این ضایعات به دلیل داشتن خصوصیات مشخص و خاصی مثل گوشههای تیز و تصاویر غیر معمول در نواحی قابل دسترسی مشخص میشوند. معمولا مشكلی در افتراق این ضایعات از بیماریهای پوستی واقعی یا از نوروتیك اكسكوریشن وجود ندارد. ظاهر ضایعات به روش بیمار برای ایجاد ضایعه دارد. تیپهای بخصوصی از اختلالات روانی زمینهای مثل تمارض، سایكوز(جنون) و اختلالات شخصیتی كه به وسیله رفتار خویش ویرانگر مشخص میشوند(مثل اختلال شخصیتی مرزی)، اغلب در این بیماران دیده میشود.