تحريريه دنيای سلامت
از چربی پوست‌تان بكاهيد
شما نمی‌توانید جلوی تولید چربی توسط غده‌های چربی پوست‌تان را بگیرید.
حتی داروی قوی ایزوترتینوئین هم فقط می‌تواند فرایند تولید چربی را كُند نماید، ولی نمی‌تواند آن را متوقف كند.
شما فقط می‌توانید چربی اضافی سطح پوست‌تان را پاك كنید و از براقی ناراحت‌كننده پوست‌تان بكاهید.
شستن صورت دوبار در روز چربی اضافی سطح پوست را پاك میكند. فرآورده‌هایی كه دارای گلیكولیك اسید یا آلفا هیدروكسی اسید هستند، برای پاك كردن چربی اضافی پوست مفیدند.
ماسك‌های حاوی سولفور هم برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته باز هم یادآوری می‌شود كه اینها توصیه‌های كلی هستند و ممكن است دارو یا روشی كه در مورد دوست‌تان جواب داده به پوست شما آسیب بزند؛ پس بدون مشاوره با متخصص از این مواد و روش‌ها استفاده نكنید.
در مطب متخصص پوست
اگر نتوانستید با این روش‌ها آكنه خود را كنترل كنید، بهتر است به پزشك متخصص پوست مراجعه نمایید.
او برای درمان آكنه شما گزینه‌های زیر را پیش رو دارد كه با بررسی شرایط شما یك یا چند مورد از آنها را اعمال خواهد كرد.
آنتی بیوتیك‌ها و آنتی باكتری‌های موضعی
اریترومایسین، كلیندامایسین، سولفاستامید و اسید آزالئیك از این دسته داروها هستند.
رتینوئید‌ها
سال‌هاست كه داروی رتین-آ (ترتینوئین) برای درمان آكنه استفاده می‌شود. این دارو و داروهای هم‌خانواده آن برای باز كردن منافذ پوست بسیار مفیدند و از تجمع چربی در زیر پوست جلوگیری می‌كنند.
ممكن است مصرف این دارو گاهی با خارش پوست و افزایش حساسیت به نور خورشید همراهه باشد. اگر شما به طور كامل از پوست‌تان در برابر تابش نور خورشید محافظت كنید، در روزهای آفتابی هم می‌توانید از این دارو استفاده نمایید.
آنتی بیوتیك‌های خوراكی
بیشتر پزشكان درمان دارویی را با تتراسایكلین شروع می‌كنند. داكسی سایكلین و مینوسایكلین از هم خانواده‌ها تتراسایكلین هستند كه برای درمان آكنه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
همچنین، آنتی بیوتیك‌های سفادروكسیل و آموكسی سیلین برای درمان آكنه مفیدند. مشكلاتی كه ممكنن است مصرف این داروها به همراه داشته باشد، واكنش‌های آلرژیك احتمالی است كه به صورت اختلالات گوارشی و افزایش حساسیت به نور خورشید بروز میكند.
داروی داكسی سایكلین به طور كلی داروی ایمنی است كه عوارض جانبی اندكی دارد، ولی در برخی موارد باعث التهاب مری می‌شود كه می‌تواند عمل بلع را، با مشكل رو‌به‌رو كند.
بسیاری از افراد فكر می‌كنند مصرف چند ماهه یا بیشتر آنتی بیوتیك‌ها توانایی سیستم ایمنی بدن را كاهش می‌دهد؛ ولی این طور نیست و آنتی بیوتیك‌ها بدن را مستعد ابتلا به عفونت‌ها نمی‌كنند و بیماران می‌توانند.
حین مصرف نوعی از آنتی بیوتیك، در صورت نیاز و تشخیص پزشك آنتی بیوتیك دیگری هم مصرف كنند. البته به طور كلی پزشكان سعی می‌كنند جز در موارد لزوم آنتی بیوتیك تجویز نكنند و دوره مصرف آن تا حد ممكن كوتاه باشد.
قرص‌های ضدبارداری خوراكی
برخی قرص‌های ضدبارداری خوراكی كه حاوی استروژن اندكی هستند، تاثیر كمی در درمان آكنه دارند.
اسپیرونولاكتون
این دارو گیرنده‌های آندروژن را بلوك میكند؛ ولی از طرفی باعث افزایش حساسیت پستان‌ها، بی‌نظمی‌های قاعدگی و افزایش سطح پتاسیم خون می‌شود. این دارو می‌تواند به زنانی كه آكنه پایدار و مقاوم به درمان دارند، كمك كند. معمولا زنان جوان به خوبی این دارو را تحمل می‌كنند.
ایزوترتینوئین
این دارو بیش از هر نام دیگری به نام تجاری «رآكوتان» معروف است. این كلمه نام اولین محصول تولیدشده از این دارو در اروپا و آمریكا بود؛ ولی امروزه با نام‌های تجاری گوناگونی به بازار عرضه می‌شود.
ایزوترتینوئین از سال 1971 در اروپا و از سال 1982 در آمریكا مورد استفاده قرار گرفت. این داروو برای درمان آكنه‌های بسیار شدیدی كه به درمان‌های ذكرشده پاسخ نمی‌دهند، به كار می‌رود و برای درمان این نوع آكنه گزینه بسیار مناسبی است.
ایزوترتینوئین در درمان آكنه‌هایی با شدت متوسط یا خفیف موفق نیست و پس از قطع آن آكنه‌های غیر شدید مجدد بازخواهند گشت. به همین دلیل روآكوتان برای درمان كسانی كه آكنه خفیف دارند ولی از آن خسته شده‌اند و دنبال یك راه حل فوری و سریع و همیشگی هستند، گزینه مناسبی نیست.
ملاحظات مصرف
اگر این دارو به درستی و مطابق دستورات پزشك مورد استفاده قرار گیرد، عوارض جانبی اندكی خواهد داشت.
معمولا خشكی لب‌ها و دردهای عضلانی گاه به گاه از مهم‌‌ترین عوارض آن است. پزشكان به طور معمول ایزوترتینوئین را به مدت 5 تا 6 ماه تجویز می‌كنند. لازم است كه قند خون ناشتاا و تری گلیسیرید بیمار هر ماه چك شود.
این دارو سطوح كلسترول خون را قدری بالا می‌برد، ولی معمولا به اندازه‌ای نیست كه منجر به قطع دارو شود.
ایزوترتینوئین و بارداری
ملاحظه بسیار مهمی درباره زنان مصرف‌كننده رآكوتان وجود دارد و آن مربوط به بارداری است.
اگر زنی در دوران بارداری این دارو را مصرف كند، فرزند ناقصی به دنیا خواهد آورد.
به همین دلیل افرادی كه امكان باردارشدن دارند، باید پیش از شروع مصرف این دارو تست بارداری دهند تا از باردار نبودنن خود مطمئن شوند.
همچنین، استفاده از دو روش پیشگیری از بارداری مطمئن حین مصرف این دارو ضروری است كه یكی از این روش‌ها معمولا مصرف قرص‌های ضد بارداری خوراكی می‌باشد.
لازم به ذكر است كه ایزوترتینوئین پس از قطع مصرف به طور كامل از بدن خارج می‌شود، ولی لازم است زنان تا یك ماه پس از قطع این دارو همچنان از باردار شدن خودداری كنند.
پس از یك ماه خطری جنین آنها را تهدید نخواهد كرد. نكته دیگر درباره ایزوترتینوئین افزایش احتمال ابتلا به افسردگی و ارتكاب به خودكشی در بین مصرف‌كنندگان این داروست.
چند تحقیق كوچك نشان داده است، افرادی كه رآكوتان مصرف می‌كنند در معرض خطر ابتلا به افسردگی و ارتكاب به خودكشی هستند؛ ولی تحقیقات جامع‌تر و مفصل‌تر كه در مقیاس بزرگتری انجام شده این رابطه را ثابت نكرده است.
در هرحال كسانی كه این دارو را مصرف می‌كنند باید كوچكترین تغییرات در خلق و خوی خود را با پزشك در میان بگذارند.
حتی بیمارانی كه مشخصا افسرده‌اند و تحت درمان افسردگی قرار دارند نیز از مصرف ایزوترتیتوئین منع نمی‌شوند. زیرا؛ دیده شده وقتی آكنه مقاوم به درمان و شدید آنها بهبود می‌یابد و ظاهر بهتری پیدا می‌كنند، از افسردگی‌شان كاسته می‌شود.
درمان با لیزر
در سال‌های اخیر لیزر در درمان‌های پوست و مو بسیار مورد استفاده قرار گرفته است.
درمان‌های با لیزر درمان‌های موثری هستند، ولی در حال حاضر نمی‌توانند جای درمان‌های كلاسیك آكنه و داروها را بگیرند. به همین جهت این نوع درمان به عنوان مكملی در كنار درمان‌های دارویی و كلاسیكك آكنه قرار می‌گیرد.
درمان اِسكارها (جای جوش‌ها)
بسیاری از مبتلایان به آكنه كه بهبود یافته‌اند، با مشكل جدیدی رو‌به‌رو می‌شوند و آن جای جوش‌هاست كه اغلب به شكل فرورفتگی‌هایی روی صورت دیده می‌شود.
لیزر در درمان این ضایعات به كمك می‌آید و با وجود انواع روش‌های جراحی با لیزر می‌توان این اِسكارها را ترمیم كرد.
البته ممكن است جراحی، با لیزر نتواند تمامی ضایعات را از بین ببرد. به طور كلی درمان آكنه یك پروسه طولانی و سخت است كه به صبر و حوصله فراوان احتیاج دارد.
تمامی داروها و روش‌های گفته‌شده برای شروع تاثیر به دو یا سه ماه وقت نیاز دارند و اگر خواهان درمان موفقیت‌آمیز جوش‌های صورت یا بدن‌تان هستید، باید بسیار صبور باشید.
پیش از این كه حوصله‌تان سر برود و از یك روش درمانی ناامید شوید و سراغ درمان دیگری بروید، صبر كنید و فرصت دهید تا آثار درمانی ظاهر شود.
