دكتر امیرهوشنگ احسانی؛ متخصص پوست و مو؛ عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران
قرار گرفتن مواد رنگی با منشاء خارجی در زیر پوست باعث تغییرات رنگی میشود كه این تغییرات را خالكوبی یا Tattoo مینامیم. خالكوبی گاهی به صورت اتفاقی، گاهی به صورت تفریحی و به شكل نقاشی روی پوست با ایجاد خط لب و خط ابرو و بعضی وقتها نیز با تجویز پزشك و به منظور اصلاح منظره ناخوشایند مربوط به جای زخم در بعضی نقاط بدن انجام میشود. در تصادفات و به دنبال زخم و جراحت ممكن است سنگریزه یا بعضی مواد رنگی در زیر پوست كاشته شود و یك نوع خالكوبی اتفاقی را به وجود بیاورد.
مثال دیگر آن وجود تركش و ذرات باروت به دنبال انفجارات و جراحتهای جنگی میباشد كه داخل زخمها قرار میگیرد. در بیمارانی كه بنا به هر دلیل موهای ابرو و مژه خود را از دست دادهاند گاهی با توصیه پزشك برای بهبود وضعیت ظاهری اقدام به خالكوبی میشود و به طور مصنوعی منظرهای شبیه ابروها درست میكنند و یا با انجام خالكوبی روی لبه پلك تا حدودی میتوان نبودن موهای مژه را جبران كرد.
اكثر موارد خالكوبی را انواعی تشكیل میدهد كه با خواسته و میل خود فرد انجام میگیرد و به این خالكوبی دكوراتیو میگویند كه اغلب با مسائل شخصیتی، فرهنگی، نژادی در ارتباط است. در خالكوبی رنگهای مختلفی به كار میرود مثلا برای رنگ سیاه و آبی از كربن، برای رنگ قرمز از رنگهای گیاهی Cinnabar، برای آبی روشن از آلومینیات و كوبالت، برای زرد از كاردمیوم، برای سبز از اكسیدكرومیك و برای قهوهای از اكسید آهن استفاده میشود.
گاهی پس از انجام خالكوبی شرایطی پیش میآید كه فرد تصمیم میگیرد خالكوبی را پاك كند كه مهمترین دلایل آن عبارت است از عوض شدن مد، عدم رضایت از شكل به دست آمده، گاهی خرابكاری، فراهم شدن مشكل استخدام و... روشهای مختلفی برای پاك كردن تاتو وجود دارد كه شامل جراحی، كوتر كردن، منجمد كردن، تراشیدن پوست و لایهبرداری عمقی كه این روشها ارزان بوده ولی نتیجه آنها كامل و صد درصد نیست و معمولا جای زخم و اسكار به جای میگذارند.
استفاده از لیزر سادهتر، با عارضه كمتر و گاهی با نتایج بسیار عالی میباشد كه در صورت موثر بودن اكثرا جای زخم و اسكار به جا نمیگذارد.اما لیزر محدودیتهایی هم دارد كه یكی گران بودن و دوم غیرقابل پیش بینی بودن نتایج آن است. سومین محدودیت لیزر نیز بیاثر بودن آن روی بعضی از خالكوبیها میباشد.
از آنجایی كه بعضی خالكوبیها به لیزر جواب نمیدهند و بعضی دیگر حتی با لیزر تشدید میشوند (خصوصا خالكوبی قرمز) لازم است قبل از انجام لیزر، منطقه كوچكی از ضایعه تست شود و در صورت گرفتن نتیجه مساعد اقدام به درمان همه ضایعه كرد. در صورت عدم امكان استفاده از روشهای فوق، گاهی با انجام خالكوبیهای مجدد با رنگهای مشابه رنگ پوست میتوان تا حدودی خالكوبی قبلی را مخفی كرد.