تحریریه دنیای سلامت
پینه، سخت شدن، ضخیم شدن و برجستگی لایه‌های خارجی پوست است كه معمولا در اثر فشار و تحریك مداوم به وجود می‌آید. پینه می‌تواند در هر نقطه‌ای از بدن ایجاد شود؛ به خصوص در دست‌ها، پاها و زانوها كه مرتبا تحت فشار یا تحریك هستند. شایع‌ترین محل پینه كف دست و پاهاست؛ اما در هر جایی كه تحت فشار و اصطكاك طولانی باشد؛ به وجود می‌آید. پینه‌ها معمولا دردناك نیستند، اما گاهی اوقات منجر به بروز برخی مشكلات، مانند زخم‌های پوستی و عفونت می‌شوند. در انگشت میانی بیشتر افراد دستی كه در هنگام نوشتن از آن استفاده می‌شود، پینه به وجود می‌آید و شدت آن نیز بستگی به میزان استفاده از خودكار و مداد دارد.
در پاها، استفاده از كفش‌های تنگ معمولا باعث ایجاد پینه می‌شود. وقتی كه كفش‌ها خیلی تنگ و یا پاشنه بلند باشند، پا تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرد. گاهی اوقات نیز به علت گشادی زیاد كفش‌ها، پا مكررا در داخل كفش می‌لغزد و به كفش مالیده می‌شود. استفاده از كفش و دمپایی بدون جوراب نیز موجب سایش پاها می‌شوند و ایجاد پینه می‌كنند.
در دست‌ها نیز با استفاده مكرر از برخی وسایل بدون پوشیدن دستكش، دچار سایش شده و پینه به وجود می‌آید. روی انگشتان دست گیتاریست‌ها نیز به خاطر تماس مكرر با سیم‌های گیتار پینه ایجاد می‌شود. كسانی كه زیاد بولینگ بازی می‌كنند و همچنین دوچرخه‌سواران حرفه‌ای معمولا روی انگشتان و كف دستهایشان پینه دارند. افرادی كه مدام انگشتان‌شان با سیم‌های ساز در تماس است، دچار پینه می‌شوند. حتی ویولونیست‌ها زیر یك سمت چانه‌شان پینه دارند؛ زیرا به هنگام ویولون زدن فشار بیشتری به یك طرف چانه وارد می‌شود.
طبل‌زن‌ها وقتی كه از طبل‌های فلزی استفاده می‌كنند و دسته چوب‌های‌شان نیز كهنه و قدیمی است، در كف دستهایشان پینه به وجود می‌آید. آشپزها نیز روی دستهایشان پینه دارند؛ زیرا مرتبا از چاقو استفاده می‌كنند. گاهی اوقات قبل از پینه زدن قسمتی از پوست دست یا پا ممكن است آن ناحیه تاول بزند و بعد تاول تبدیل به پینه شود. با ضخیم‌تر شدن پوست در قسمت پینه زده، استفاده از چاقو به هنگام قاچ كردن و خرد كردن راحت‌تر می‌شود و عمل خردكردن و بریدن نیز آسان‌تر و سریع‌تر پیش می‌رود، به اینگونه پینه‌ها پینه‌های چاقو می‌گویند.
وزنه‌برداران و كوهنوردان نیز در اثر تماس با لوازمی كه مرتبا با آنها سر و كار دارند، روی دست‌ها و پاهای‌شان پینه به وجود می‌آید؛ ولی اغلب این پینه‌ها به نفع آنهاست، زیرا انجام كارشان را راحت‌تر می‌كند. پینه گاهی اوقات با درد شدیدی ایجاد می‌شود و می‌تواند به دلایل مختلفی به وجود آید؛ مثلا آرسنیك موجب ضخامت بیشتر پوست كف پا می‌شود. برخی بیماری‌ها مثل سیفلیس نیز موجب كلفت‌تر شدن كف دست و پا می‌شوند. برخی نیز بر اثر قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید، افزایش سن و سال و تغییرات هورمونی ایجاد می‌شوند.
پیشگیری
پیشگیری از پینه بسیار آسان‌تر از درمان آن است. وقتی كه با پینه زدن دست و پای‌تان احساس ناخوشایندی به شما دست می‌دهد، بهتر است سایش و فشار روی پوست دست و پای خود را به حداقل برسانید تا از ایجاد پینه جلوگیری شود. كفش‌های راحت بپوشید؛ ولی از كفش‌های گشاد استفاده نكنید. همچنین روی نواحی پینه‌دار پَد یا دستمال بگذارید. پوست كلفت خود را نازك كنید. در خلال یا بعد از استحمام، با سنگ پا روی قسمت پینه زده را بسایید.
با این كار یك لایه از پوست زمخت شما برداشته می‌شود. در صورتی كه بیماری قندخون دارید، از سنگ پا استفاده نكنید، زیرا خطر عفونت را در شما افزایش می‌دهد و به خاطر داشته باشید كه هرگز روی پینه را نتراشید. پاهای‌تان را نرم كنید و برای این كار از نرم‌كننده‌های مخصوص پوست دست و پا استفاده نمایید. نرم شدن پوست از ایجاد پینه جلوگیری می‌كند. از پوشیدن كفش‌هایی كه پا را می‌زنند، خودداری كنید.
در صورت امكان از وسایل حفاظت‌كننده مثل دستكش یا زانوبند استفاده نمایید. برای از بین بردن قطعی پینه باید اصطكاك و فشار زیاد را از بین برد. آسان‌ترین راه برای برطرف كردن پینه دست، صاف و تمیز كردن، سپس گرم و مرطوب كردن آن در حمام است. پینه، نوعی برجستگی پوست مرده است كه معمولا هم در قسمت‌هایی از بدن به وجود می‌آید كه پوست نازكی دارد و بی‌موست؛ مثل قسمت پشت پا.
قسمت مركزی پینه به شكل یك قیف برجسته‌تر است. پینه‌های سخت و محكم‌تر، معمولا برای افرادی كه پوست‌های حساس دارند، دردناك است. نام علمی پینه هلوما (heloma) است. پینه سخت را هلوما دروم می‌گویند و پینه نرم را هلوما مول. افرادی كه دیابت دارند، از مشكلات و ناراحتی‌های پوستی آسیب بیشتری می‌بینند؛ زیرا دیابت روی مویرگ‌های كوچك خونی كه مسؤول تغذیه پوست هستند، تاثیر مستقیمی دارد و ضخیم شدن پوست مانع رساندن مواد مغذی موردنیاز پوست از طریق خون می‌شود. معمولا خونریزی پینه نشان‌دهنده دیابت است؛ حتی قبل از آنكه قندخون افزایش یابد. هرچقدر هم این خونریزی ناچیز باشد، باز هم می‌تواند منجر به تشكیل غده خونی شود.
