تحریریه دنیای سلامت
ریزش مو یكی از مشكلاتی است كه به جرات می‌توان گفت اكثر مردم دنیا با آن مواجه هستند. عوامل زیادی مانند عوامل محیطی، ژنتیكی، هورمونی، برخی بیماری‌ها مانند اختلالات تیروئید، كم‌خونی و نوع تغذیه در ریزش مو دخیل است. در زیر به عوامل شایع ریزش مو و جلوگیری از آن می‌پردازیم.
آیا واقعیت دارد كه هرگاه میزان پروتئین بدن كم باشد، ریزش مو بیشتر می‌شود؟
بله. حقیقت دارد كه با كمبود زیاد پروتئین در بدن، ریزش موها بیشتر می‌شود. ولی با توجه به این جمله كلیه افرادی كه غذای مناسب می‌خورند، اشتهای خوبی دارند و به طور كلی ویتامین‌های مورد نیاز بدنشان را دریافت می‌كنند، نباید ریزش مو داشته باشند. البته دریافت پروتئین كافی و مورد نیاز بدن به معنای آن نیست كه بیش از حد پروتئین مصرف كنید. یك فرد بزرگسال سالم، روزانه به طور متوسط 50 گرم پروتئین نیاز دارد (حدود 10 درصد از كل كالری دریافتی بدن). این میزان پروتئین به راحتی از طریق یك ساندویچ بوقلمون، یك لیوان شیر و یك فنجان ماست، تامین می‌شود.
مهم‌ترین و عمده‌ترین دلایل ریزش مو عبارتند از
تاسی مردها: تاسی مردها دلایلی از جمله ژنتیكی و هورمونی دارد و طی آن غده‌های مربوط به مو جمع و كوچك می‌شوند و دیگر قادر به تولید مو نیستند.
آسیب رسیدن به مو در اثر گرما و پرتوهای شیمیایی در سالن‌های آرایش.
مصرف داروها: تعداد زیادی از داروها سبب افزایش ریزش مو می‌شوند.
استرس و فشارهای روحی زیاد
بارداری: در طول دوران بارداری، موها ضخیم‌تر و محكم‌تر می‌شوند و بعد از پایان این دوران، ریزش موها شدید می‌شود.
عوامل دیگر ریزش مو عبارتند از
نارسایی كبد، نارسایی كلیه و بیماری‌های پوستی. افرادی كه به كمبود پروتئین دچار هستند، باید نگرانی‌های جدی‌تری داشته باشند و مسلماً ریزش موها در مرحله دوم اهمیت قرار دارد؛ چرا كه ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، بدزخمی و كمبود انرژی بدن و ضعف عضلانی بسیار مهم‌تر است.
مهم‌ترین دلایل كمبود پروتئین بدن به خوردن غذاهای نامناسب و یا سوء تغذیه مربوط می‌شود. جذب نامناسب مواد مغذی، HIV، ورم مثانه، كم‌اشتهایی عصبی، مشكلات مربوط به بلعیدن غذا، استفاده از مقدار زیادی دارو، افسردگی، نیاز بیشتر به جذب مواد مغذی (در كودكان)، بستری شدن در بیمارستان در اثر یك بیماری جدی و مصرف الكل از دلایل دیگر هستند. با وجود هر یك از این عوامل، به سختی می‌توان كمبود پروتئین بدن را برطرف كرد.
اضافه كردن پروتئین بیشتر در رژیم غذایی در حالی كه كمبود پروتئین نداشته باشید، ریزش موها را نه متوقف می‌كند و نه كم. آزمایش‌های بسیار ساده خونی، اطلاعات كاملی را در مورد وضعیت و میزان پروتئین بدن در اختیار قرار می‌دهد. حتی اگر میزان پروتئین بدن‌تان طبیعی باشد، پزشك‌تان می‌تواند از طریق برخی آزمایش‌ها پی به علت ریزش شدید موها‌ی‌تان ببرد.
علاوه بر پروتئین، كمبود آهن در رژیم‌های كاهش وزن، علت دیگر ریزش موهاست. تاثیری كه این رژیم‌ها در سطح روی، منیزیم، پروتئین، اسیدهای چرب مفید و ویتامین‌های B و D و A می‌گذارند، می‌توانند باعث ریزش مو به شكل دوره‌ای شوند. این مشكل هم در زنان و هم در مردان ایجاد می‌شود.
رژیم‌هایی كه دریافت پروتئین و آهن را محدود می‌كنند، مانند رژیم‌های گیاهخواری و رژیم‌های بسیار كم‌چرب، اغلب كمبود تغذیه‌ای دارند. از طرف دیگر، رژیم‌های پر پروتئین، مانند رژیم‌هایی كه مصرف میوه و سبزی را محدود می‌كنند، هم باعث ریزش مو می‌شوند.
در بسیاری از افراد ریزش مو با رژیم كاهش وزن موقتی بوده و دو تا شش ماه طول می‌كشد كه پس از بازگشت به رژیم متعادل غذایی، رشد مو دوباره آغاز می‌شود. در رژیم‌های غذایی:
1) سعی كنید از رژیم‌هایی كه كاهش وزن سریع می‌دهند، اجتناب كنید. 2) از محكم بستن موها بپرهیزید. 3) در صورتی كه رژیم شما كمبود تغذیه‌ای دارد، از مكمل مولتی ویتامین و آهن استفاده كنید. برخی مواد غذایی كه باعث رشد موها می‌شوند، عبارتند از: هندوانه، موز، آلبالو، پرتقال و سیب، سبزیجات (اسفناج، كاهو) لبنیات (تخم‌مرغ، شیر و پنیر) و گوشت (مرغ، ماهی، جگر). هر روز 8 لیوان آب بنوشید تا مواد مغذی لازم برای رشد موها به آنها برسد. مصرف نمك خود را محدود كنید و در حد متعادل نگاه دارید.
غذاهای خود را كم‌چرب درست كنید؛ زیرا غذاهای پرچرب، باعث افزایش سطح تستوسترون شده و افزایش تستوسترون باعث ریزش مو می‌شود. ویتامین‌های دیگر، از جمله ویتامین E، روی، آهن، سیلیس و سلنیوم را نیز به اندازه مناسب بدن دریافت كنید.
