به قلم : دکتر فهیمه رضایی – روانشناس
تحریریه زندگی آنلاین : همانطورکه می‌دانید سالمندان ازلحاظ جسمی و روحی شرایط ویژه‌ای دادند. مثلاً ممکن است بیماری‌هایی چون زوال عقل و آلزایمر داشته باشند و یا ازلحاظ جسمی، ضعف شدیدی داشته باشند. همچنین با توجه به اینکه شرایط در این موارد سخت‌تر می‌شود و اینکه سالمند در این شرایط آسیب‌پذیرتر خواهد بود، نیاز به مراقبت و پرستاری از سالمند امری واجب و انکارناپذیر است. گاهی اوقات شرایط سالمند به‌گونه‌ای است که نیاز به مراقبت دائمی و 24 ساعته دارد. پس یک پرستار خوب سالمند باید درک درستی از اینکه نیازهای سالمندان چیست داشته باشد . برای پرستاری از سالمندان یا انتخاب آن‌ها باید نکات مهمی را در نظر بگیریم.
بیشتربخوانید:
شادترین دوران زندگی از نگاه سالمندان
پرستار سالمند باید بامحبت و مهربان باشد
از ویژگی‌های مهمی که پرستار سالمند باید داشته باشد، مهربانی و دلسوزی است. چراکه برای یک سالمند حتی انجام کارهای ساده روزمره نیز دشوار است و برای هر فعالیتی ممکن است نیاز به کمک و مساعدت داشته باشند و قطعا با توجه به روحیات افراد سالمند، رفتار و نحوه برخورد یک پرستار با ایشان بسیار اهمیت دارد چه‌بسا پرستاری زبده و باتجربه که مهربانی و محبت را به سالمند القا نمی‌کند و او را درک نمی‌کند، موفق نخواهد بود. فرد سالمند از زمانی که متوجه اختلالات یا ضعف‌های خود می‌شود و احساس می‌کند که برای انجام کارهایش وابستگی دارد و به تنهایی نمی‌تواند فعالیت‌های خود را انجام دهد، عموماً دچار عدم اعتمادبه‌نفس یا مورد ترحم قرار داشتن یا پوچی و بی‌ارزشی می‌شود. پرستار سالمند خوب باید از ایجاد این احساس جلوگیری کند. وقتی سالمند طی روز در انجام کارهای عادی‌اش دچار ناتوانی یا سردرگمی می‌شود پرستار سالمند خوب وظیفه دارد با صبوری و بردباری ایشان را درک کند و در آن‌ها اعتمادبه‌نفس ایجاد کند تا احساس کنند هنوز هم مثل سابق قدرت و توانایی دارند و یا احساس کنند که خودشان از پس‌کارهای خود برمی‌آیند و حال روحی آن‌ها بهبود پیدا کند.
پرستار سالمند باتجربه باشد
برای اینکه بتوانید بهترین پرستار سالمند را انتخاب کنید می‌توانید از مراکز خدمات پرستاری کمک بگیرید. سعی کنید قبل از اینکه پرستاری را تائید کنید، حتماً طی جلسه‌ای از نیازها و اخلاقیات سالمند خود او را در جریان بگذارید و سپس با طرح سؤالاتی او را ارزیابی کنید. در این مؤسسات پرستاران زبده و ماهر به شما معرفی می‌شود. خدمات و وظایف پرستار سالمند حمام کردن، غذا دادن، کمک در امور روزانه، انجام کارهای پزشکی و مدیریت اقتصادی مربوط به سالمند می‌باشد.
بیشتربخوانید:
بازنشستگی پویا با آینده‌نگری
صبوری و دقت پرستار سالمند
قرار داشتن سالمند در شرایط جسمی و روحی خاص باعث می‌شود اخلاقیات و ویژگی‌های خاصی داشته باشد که شاید برای یک پرستار کم‌صبر، غیرقابل‌تحمل باشد. به‌عنوان‌مثال ممکن است سالمند طی صحبت‌هایش مطلبی را چندین بار تکرار کند یا موضوع بحث را فراموش کند. یا طی روز ممکن است نکته یا کاری ای را دائماً یادآوری کند یا زیاد سؤال کند و پیگیر مسائل باشد. به خاطر همین ویژگی‌ها میزان صبوری و بردباری سالمند از ویژگی‌های اساسی است که باید داشته باشد. از دیگر ویژگی‌های پرستار سالمند خوب این است که دقیق باشد چراکه ممکن است سالمند به خاطر بیماری‌های جسمی و روحی تحت درمان باشد و داروهای زیادی را مصرف کند. درنتیجه زمان خوردن دارو، یا تنظیم دقیق وعده‌های غذایی، یا زمان مراجعه به پزشک جهت چکاب شدن‌های ضروری و همچنین نکاتی که در وضع و حال عمومی سالمند دیده می‌شود را باید با دقت زیر نظر داشته باشند. بیماری‌های فشارخون، قند، افسردگی و ... بیماری‌هایی است که روزانه باید به آن‌ها رسیدگی شود و یا از پیش آمدن حوادثی چون زمین خوردن به خاطر تاریکی محیط، سرخوردن در سرویس بهداشتی افت فشار و ضعف سالمند این‌ها نیز باید تا جای ممکن با دقت جلوگیری کند.
وظایف پرستار خوب
فردی که می‌خواهد پرستار سالمند شود، می‌تواند بامطالعه وسیع چه از طریق دانشگاه چه سایر دوره‌های آموزش پرستاری ، مهارت‌های لازم را فرابگیرد. همچنین لازم است در مورد سالمندان و ویژگی‌های دوره سالمندی، بیماری‌های آن‌ها، نحوه زندگی و رفتاری و ... کاملاً آشنایی داشته باشد. و اگر فردی در این زمینه تجربه و مهارت لازم را کسب کرده است بهتر است نیز برای بهبود عملکرد خود طی پرستاری از سالمند ابتدا با برنامه‌ریزی برای وظایف خود اولویت قائل شود. ایجاد لیستی از وظایف از ساعت اول تا آخر می‌تواند عملکرد او را بسیار ارتقا دهد طوریکه هیچ کار واجب و یا غیرضروری نیز از قلم نیفتد از برنامه‌هایی است که می‌تواند به کارهای یک پرستار سالمند خوب نظم بدهد.. برای موارد درمان، مثل زمان آزمایش، زمان آماده شدن جواب آزمایش، زمان مصرف داروها به همراه دوز هرکدام، زمان آخرین ویزیت هر دکتر، زمان تزریق و موارد این‌چنینی را در یک دفتر به‌صورت کاملاً مشخص و طبقه‌بندی‌شده گردآوری کند. تا هم خودش فراموش نکند و هم اگر فرزندان خواستند در جریان درمان والدین خود قرار بگیرند گزارش آماده برای آن‌ها فراهم باشد.زمان تهیه غذا و خوردن آن، زمان خواب و استراحت، پیاده‌روی یا تفریحات دیگر هرچه مکتوب‌تر و اولویت‌بندی شده باشند پرستار راحت‌تر به وظایف خود می‌رسد. از سایر وظایف پرستار سالمند می‌توان لباس عوض کردن سالمند، حمام بردن، تمیز کردن محیط اطراف، وقت گذاشتن برای صحبت و همدلی با او، اقدامات برای آراستگی و نظافت سالمند، گرفتن فشار یا قند خون، رسیدگی به تفریحات او مثل بیرون بردن یا گذاشتن فیلم و سریال در خانه و وظایفی از این قبیل می‌توان نام برد.
بیشتربخوانید:
پاتوقی برای دورهمی های بازنشستگان
ثبات شخصیتی
همان‌طور که گفته شد سالمندان شرایط و ویژگی‌های خاص و متفاوتی دارند. یک پرستار خوب می‌داند که باید طی مراقبت از سالمندان علاوه بر رعایت احترام، باید رفتاری کاملاً یکنواخت و عالی از خود نشان دهد. چراکه نقش مهمی در ارتباط با سالمند داشته و می‌توانند به‌راحتی روحیه او را تضعیف یا قدرت ببخشد. او نباید هرروز یک رفتاری از خود نشان دهد و ثبات نداشته باشد. او باید بداند هر سالمند یک اخلاق خاصی دارد و اینکه یک روز ممکن است کاملاً خوشنود و راضی باشد ولی روز بعد ممکن است کاملاً پرخاشگر و عصبانی باشد و این شرایط نباید روی رفتار پرستار تأثیر بگذارد و همیشه باید با صبر و مهربانی و همدلی به سالمند امیدواری دهد و باعث آرامش او شود.
