تحریریه دنیای سلامت
مراقبت از لثه و دندانهای كودكان برای سلامت آنها ضروری است، تمرینهای شفاهی مناسب باید در سنین بسیار پایین، حتی قبل از ظاهر شدن اولین دندان، انجام شود. اما چگونه میتوان از دندانهای كوچك و ریز كودك مراقبت كرد و آنها را تمیز نگاه داشت.
آیا میدانید كه
- وقتی كه كودك در رحم مادر است، دندانهایش شروع به شكلگیری میكند.
- وقتی كه كودكان به دنیا میآیند، یك مجموعه شامل 20 دندان دارند كه زیر لثه پنهان شدهاند.
چگونه دندانهای كودكان را تمیز كنیم
تمیز كردن دهان باید قبل از ظاهر شدن اولین دندان انجام شود. شما میتوانید با استفاده از آب و یك تكه پارچه بسیار تمیز و یا حتی یك مسواك بسیار نرم، بعد از شیر یا غذا دادن به كودكان، لثه و زبان او را پاك كنید.
بهتر است این كار را صبحها و عصرها انجام دهید. وقتی كه اولین دندان پدیدار شد، از یك مسواك بسیار نرم، مخصوص نوزادان (كودكان زیر دو سال) استفاده كرده و روزی دو بار دهان و دندانهای او را تمیز كنید؛ خصوصاً بعد از اولین و آخرین غذا.
تمیز كردن دهان و دندانها به تنهایی ضامن سلامت آنها نیست؛ رژیمهای غذایی و نوع غذا خوردن نیز در سلامت دهان و دندانهای كودكان بسیار اهمیت دارند. بهترین راه برای
تمیز كردن دندانهای كودك
1- كودك خود را در موقعیتی قرار دهید كه بتوانید دهان او را ببینید و البته كودكتان نیز احساس راحتی و امنیت كند.
2- چانه او را در دست بگیرید و سرش را آهسته به خودتان بچسبانید.
3- با حركتهای نرم دست شروع به تمیز كردن دندانهایش كنید.
4- لبهای كودك خود را بالا برده و سطح زبان و عقب و جلوی دندانهایش را تمیز كنید.
وقتی كه كودكتان دو ساله شد، میتوانید مسواك زدن را به خودش واگذار كنید؛ ولی باید قبلاً این كار را به او آموزش دهید و در حین مسواك زدن او را كاملاً تحتنظر داشته باشید. این كار را تقریباً تا هفت، هشت سالگی او ادامه دهید؛ یعنی روی مسواك زدن او نظارت كنید.
تا زمانی كه دندانهای كودكتان با یكدیگر تماس نزدیك ندارند، نیاز به استفاده از نخدندان نیست؛ زیرا معمولاً خردههای غذاها لابهلای دندانهایی كه از هم فاصله دارند، نمیماند. معمولاً استفاده از نخ دندان از سنین بالای سه سالگی شروع میشود. شاید كودكتان تمایلی به تمیز كردن دندانهایش نداشته باشد.
اگر او در این زمینه با شما همكاری نمیكند، بهتر است برای این كار یك شعر یاد بگیرید و برایش بخوانید تا تحریك شود. اگر شعر و ترانه خود را همراه با انجام حركات شاد برایش بخوانید، مدتی طول نخواهد كشید كه كمكم به این كار علاقه نشان میدهد.
خمیر دندان و فلوراید
در كودكان زیر 8 ماه نباید از خمیردندان استفاده كرد. خمیر دندان حاوی فلوراید است. فلوراید نوعی ماده معدنی است كه دو كار اصلی انجام میدهد: یكی اینكه موجب استحكام دندانها و استخوانها میشود (حتی وقتی كه دندانها كمكم در فك پدیدار میشوند) و دیگر اینكه با دوبارهسازی میناهایی كه توسط باكتریهای دندان آسیب دیدهاند، از تخریب دندانها جلوگیری میكند.
اما اگر كودكان فلوراید زیادی را قورت دهند، باعث مسمومیت آنها میشود و یا نقطههای سفید رنگ به حالت لك روی دندانها ایجاد میگردد. البته این لكهها سلامت كودك شما را تهدید نمیكنند؛ فقط ظاهر دندانها كمی عوض میشود. وقتی كه كودكتان 18 ماه را تمام كرد، میتوانید از خمیر دندان كم فلوراید برای مسواك زدن دندانهایش استفاده كنید.
دقت داشته باشید كه فقط مقدار بسیار كمی خمیردندان روی مسواكش بمالید. به هنگام شستن دهان و دندانها به او یاد بدهید كه خمیردندان را به بیرون تف كند. در واقع فلوراید مورد نیاز بدن از طریق آب، غذاها و نوشیدنیهای فلورایددار و خمیردندان كم فلوراید، جذب بدن میشود.
مسواك كودكتان را تمیز نگاه دارید.
بعد از تمیز كردن دندانها و لثه و زبان
- مسواك كودك خود را با آب تمیز بشویید؛ تا جایی كه هیچ اثری از خمیردندان در میان آن نباشد.
- مسواك را در حالت عمودی در جایگاهش قرار دهید تا در اثر جریان هوا خشك شود.
معمولاً مسواكهای افراد یك خانواده در كنار هم نگهداری میشوند. حواستان باشد كه سایر مسواكها با مسواك كودكتان در تماس نباشد تا باكتریهای دهان افراد خانواده به مسواك او منتقل نشود. هرگز از یك مسواك به طور مشترك استفاده نكنید. محافظ مسواك نیز در این زمینه بسیار كمك میكند و در پاكیزه ماندن مسواك تأثیر زیادی دارد.
معمولاً بهتر است هر 4-3 ماه یكبار مسواك خود را عوض كنید. در صورتی كه متوجه كهنه شدن موهای مسواك شدید، حتماً اقدام به تعویض آن نمایید.