یائسگی مردانه و کاهش تولید تستوسترون بیشتر در آقایانی روی می دهد که 50 سال به بالا سن دارند. این مشکل با هیپوگنادیسم (کم کاری غده های جنسی) رابطه تنگاتنگی دارد زیرا هر دو بیماری متشکل از کاهش سطح تستوسترون هستند و علائم مشابهی از خود نشان می دهند. همین گروه از علائم تحت عنوان کمبود تستوسترون، کمبود آندروژن و هیپوگنادیسم دیررس نیز شناخته می شوند.
در افرادی که با جنسیت مذکر متولد می شوند، تستوسترون هورمونی است که در بیضه های آنها تولید خواهد شد. البته فواید این هورمون تنها به تقویت میل جنسی افراد محدود نیست. تستوسترون همچنین باعث ایجاد تغییرات مختلف در دوران بلوغ می شود، انرژی ذهنی و فیزیکی آقایان را تامین، توده عضلانی را حفظ، پاسخ جنگ یا گریز را سازماندهی و سایر ویژگی های کلیدی تکاملی را نیز تنظیم می کند. تمامی نکاتی که در این خصوص مورد بررسی قرار می گیرند، از طریق وب سایت مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی هستند.
یائسگی در مردان با یائسگی در زنان از چندین جهت متفاوت است. برای نمونه به چرخه قاعدگی مربوط نمی شود و همه آقایان نیز آن را تجربه نمی کنند. این وضعیت همچنین منجر به از کار افتادن کامل اندام های تناسلی فرد نمی شود. با این حال، امکان دارد عوارض جنسی متعددی در نتیجه کاهش سطح هورمون ها ایجاد شود.بیشتربخوانید:
تغذیه سالم و رابطه جنسی بهتر (بخش اول)
علائم یائسگی مردانه
یائسگی مردان می تواند باعث مشکلات جسمی، جنسی و روانی متعددی شود. این نشانه ها معمولا با افزایش سن بدتر می شوند و غالبا شامل موارد زیر هستند:
- انرژی پایین
- افسردگی یا غم
- کاهش انگیزه
- کاهش اعتماد به نفس
- مشکل در تمرکز
- بی خوابی یا مشکل در به خواب رفتن
- افزایش چربی بدن
- کاهش توده عضلانی و احساس ضعف جسمانی
- ژنیکوماستی یا رشد سینه ها
- کاهش تراکم استخوان
- اختلال در نعوظ
- کاهش میل جنسی
- ناباروری
علاوه بر موارد فوق ممکن است سینه ها متورم و حساس شوند، اندازه بیضه ها کاهش یابد، موهای بدن دچار ریزش شوند و حتی فرد با تجربه ناخوشایند گرگرفتگی رو به رو شود. سطوح پایین تستوسترون مرتبط با یائسگی مردان با پوکی استخوان هم مرتبط است؛ وضعیتی که در آن استخوان ها ضعیف و شکننده می شوند. البته در مجموع این موارد در شمار علائم نادر دسته بندی می شوند. آنها معمولا در همان سنی که بانوان وارد فاز یائسگی می شوند، مردان را نیز تحت تاثیر قرار می دهند.
بیشتر بخوانید:
ناباروری و بیماری واریکوسل در کمین مردان
تغییرات تستوسترون طی سالها
پیش از بلوغ، سطح تستوسترون پایین است و در ادامه با بلوغ جنسی فرد به تدریج افزایش می یابد. تستوسترون هورمونی است که تغییرات معمولی در بلوغ مردان را تحریک می کند، مانند:
- رشد توده عضلانی
- رشد موهای بدن
- کلفت شدن صدا
- تغییرات محسوس در عملکرد جنسی
با افزایش سن، سطح تستوسترون به طور طبیعی شروع به افت می کند. بر اساس مطالعات منتشر شده توسط مایو کلینیک، سطح تستوسترون پس از 30 سالگی آقایان به طور متوسط 1 درصد در سال کاهش می یابد. لازم به ذکر است که برخی از شرایط سلامتی می توانند باعث کاهش زودتر یا شدیدتر در سطح تستوسترون شوند.
بیشتر بخوانید:
سرطان های مردانه ای که باید جدی گرفته شود!
تشخیص و درمان یائسگی مردان
پزشک می تواند از نمونه خون فرد برای آزمایش سطح تستوسترون استفاده کند.
در بیشتر افراد مدیریت این اختلال بدون درمان یا کمک پزشکی مقدور خواهد بود، مگر اینکه یائسگی مردانه برای فرد مشکلات شدیدی ایجاد و یا به بیان دیگر زندگی وی را مختل کرده باشد. شاید عجیب باشد اما بزرگترین مانع در درمان یائسگی مردان چیزی نیست جز سختی در صحبت کردن با پزشک معالج در خصوص علائم این اختلال. در واقع بسیاری از آقایان به قدری خجالتی هستند که گاها نمی توانند در مورد موضوعات جنسی با پزشک خود مشورت کنند.
در این میان رایج ترین متد درمانی برای علائم یائسگی مردان، انتخاب یک شیوه زندگی سالم تر در مقایسه با گذشته است. برای مثال، پزشک ممکن است به بیمار توصیه کند:
- یک رژیم غذایی سالم داشته باشد
- ورزش منظم داشته باشد
- به اندازه کافی بخوابد
- استرس خود را کاهش دهد
بیشتربخوانید:
روش های پیشگیری و درمان زگیل تناسلی
این عادات تغییر دهنده سبک زندگی می توانند برای همه مردان مفید باشند. در واقع پس از تنها چند روز رعایت نکات فوق، آقایانی که علائم یائسگی مردانه را تجربه می کنند تغییرات چشمگیری در سلامت کلی خود مشاهده خواهند کرد.
علاوه بر این برای افرادی که با افسردگی دست و پنجه نرم می کنند، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی و تغییر شیوه زندگی را به صورت همزمان تجویز کند.
درمان جایگزینی هورمونی هم یکی دیگر از گزینه های درمانی است. با این حال، بسیار بحث برانگیز است و یافته های علمی ضد و نقیضی در خصوص آن وجود دارد. مانند استروئیدهای افزایش دهنده عملکرد ورزشی، تستوسترون مصنوعی نیز می تواند عوارض جانبی مخربی به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال اگر سرطان پروستات دارید، این روش درمانی ممکن است باعث رشد بیشتر سلول های سرطانی شود. در نتیجه اگر درمان جایگزینی هورمونی را پیگیری می کنید، پیش از تصمیم گیری، تمام جوانب مثبت و منفی را بسنجید و با چند پزشک متخصص در این زمینه مشورت کنید.
بیشتر بخوانید:
آیا رابطه جنسی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود؟
