زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

افسانه پروند؛ کارشناس علوم آزمایشگاهی

آیا شما خسته هستید؟ افزایش وزن، لرز و یا ریزش مو دارید؟ اغلب اوقات عرق می‌‌کنید و مضطرب هستید؟  اگر جواب سئوالات بالا، مثبت است، بدانید که ممکن است غده تیروئید شما خوب کار نمی‌‌کند. تنظیم کننده‌‌های زیادی در بدن وجود دارد. یکی از این تنظیم کننده‌ها غده تیروئید می‌‌باشد. هنگامی‌که سطح هورمون تیروئید بیش از حد کم و یا زیاد باشد، شما یک سری علائم را تجربه می‌‌کنید.

کاهش یا افزایش وزن
یکی از تغییرات غیر قابل توضیح، افزایش و یا کاهش وزن است که یکی از علائم اختلالات تیروئید می‌‌باشد. افزایش وزن به علت کاهش میزان هورمون‌‌های تیروئید می‌‌باشد که به نام کم‌کاری تیروئید خوانده می‌‌شود. در مقابل، اگر غده تیروئید مقدار زیادی هورمون تولید کند (پرکاری تیروئید)، شما دچار کاهش وزن می‌‌شوید. افراد دچار کم‌کاری تیروئید بیشتر احساس خستگی، تنبلی و افسردگی دارند. افراد دچار پرکاری تیروئید می‌‌توانند اضطراب، مشکلات خواب، بیقراری و تحریک‌پذیری را تجربه کنند.

ورم گردن
نشان‌دهنده مشکلی در تیروئید می‌‌باشد. گواتر ممکن است هم در کم‌کاری و هم در پرکاری تیروئید رخ دهد. در برخی مواقع، ورم گردن می‌‌تواند به موجب سرطان تیروئید و توده‌ای که در داخل تیروئید رشد کرده، ایجاد شود. همچنین، می‌‌تواند در نتیجه علل نامربوط به تیروئید باشد.

تغییر ضربان قلب
هورمون‌‌های تیروئید بر اعضای بدن اثر می‌‌گذارند و می‌‌توانند بر ضربان قلب نیز اثر داشته باشند. افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید، دارای ضربان ضعیف‌تر قلب می‌‌باشند. اما مبتلایان به پرکاری تیروئید، ضربان قلب سریع تری دارند. این ضربان قلب سریع نیز می‌‌تواند منجر به افزایش فشار‌خون و احساس تپش قلب گردد.

تشخیص اختلالات تیروئید توسط پزشک
اگر فکر می‌‌کنید دچار اختلالات تیروئید هستید، به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید. شکل تیروئید با بررسی علائم و با انجام آزمایش خون مشخص می‌‌شود. اگر پزشک مشکوک به داشتن اختلالات غده تیروئید باشد، آزمایش هورمونی می‌دهد. این آزمایش شامل: اندازه‌گیری میزان هورمون محرک تیروئید (TSH) است. TSH تنظیم کننده اعمال غده تیروئید می‌‌باشد. اگر TSHبالا باشد، به معنی آن است که عملکرد غده تیروئید بسیار کم می‌‌باشد و دچار کم کاری تیروئید هستید و اگر پایین باشد، به معنی آن است که عملکرد غده تیروئید بسیار زیاد می‌‌باشد و دچار پرکاری آن هستید.

پزشک همچنین ممکن است میزان سایر هورمون‌‌های تیروئید را در خون بررسی کند. تستهای هورمون تیروئید تست‌هایی هستند که عملکرد غده تیروئید را بررسی می‌کند. غده تیروئید هورمون‌هایی را تولید می‌کند. که نحوه استفاده بدن از انرژی را تنظیم می‌کند .که شامل تیروکسین T4 و تری یدوتیرونینT3 است که غده تیروئید این هورمون‌ها را ذخیره و در مواقع نیازآزاد می‌کند. هورمون‌های تیروئیدی برای رشد مغز مخصوصا سه سال اول زندگی ضروری است.  تست T4 مقدار تیروکسین  را اندازه‌گیری می‌کند. از دیگر تست‌های تیروئید  FT4 یا تیروکسین آزاد است. انجام تست‌های فوق  از طریق خون انجام می‌شود. 
 نکته مهم: در حین آزمایش تیروئید داروها وآخرین زمان استفاده از آن را به اطلاع آزمایشگاه برسانید. در برخی موارد تشخیص  اختلالات تیروئید به تصویربرداری یا  بیوپسی نیاز دارد.

تغییر روحیه و رفتار
 اختلالات تیروئید می‌‌توانند بر میزان انرژی و روحیه شما اثر بگذارد. افراد دچار کم‌کاری تیروئید بیشتر احساس خستگی، تنبلی و افسردگی می‌کنند.

 ریزش مو
 در صورت عدم تعادل در هورمون‌‌های تیروئید،ریزش مو  رخ می‌‌دهد. هم کم‌کاری و هم پرکاری تیروئید می‌‌توانند باعث ریزش موی سر گردد. بیشتر مواقع، در صورت درمان، رشد موها دوباره شروع خواهد گردید.
 احساس سرما یا گرما

 اختلالات تیروئید می‌‌تواند بر تنظیم دمای بدن اثر بگذارد. افراد مبتلا به کم‌کاری تیروئید، احساس سرمای بیشتر و افراد مبتلا به پرکاری تیروئید، احساس گرما و تعریق زیادی دارند. نسبت به معمول دارند.

دیگر نشانه‌‌های کم کاری تیروئید

پوست خشک  ناخن‌‌های شکننده  سوزن سوزن شدن دست‌ها  یبوست  خونریزی ماهیانه شدید

دیگر نشانه‌‌های پرکاری تیروئید
 ضعف عضلانی و یا لرزیدن دست  مشکلات بینایی  اسهال  خونریزی نامنظم ماهیانه، مشکل تیروئید با بررسی علائم توسط پزشک و انجام آزمایش خون مشخص می‌‌شود.

اختلالات تیروئید یا یائسگی؟
به دلیل اینکه اختلالات تیروئید بر روی خونریزی ماهیانه و روحیه افراد اثر می‌‌گذارد، گاهی با علائم ناشی از یائسگی اشتباه می‌‌شوند. اگر مشکوک به مشکل تیروئید هستید، یک آزمایش خون ساده می‌‌تواند نشان دهد که آیا مشکل شما مربوط به تیروئید است و یا دوران یائسگی و یا هر دوی آنها.

نحوه بررسی غده تیروئید در گردن
با دقت در آیینه نگاه کنید و ببینید که آیا تیروئید شما بزرگ شده است یا نه. سر خود را عقب ببرید، یک نوشیدنی بنوشید و همانطور که نوشیدنی را فرو می‌‌برید، گردن خود را در زیر غده (برآمدگی گلو) و بالای ترقوه بررسی کنید و به دنبال برآمدگی باشید. اگر برآمدگی و یا توده‌ای را احساس کردید، به پزشک مراجعه کنید.