تحریریه زندگی آنلاین : سیمون دوبووار در کتاب جنس دوم به بررسی کاملی از روند شکلگیری شخصیت اجتماعی و رتبهبندی زن در طول تاریخ میپردازد. نگاه دوبووار در این کتاب-مقاله فقط تاریخی محض نیست و از منظر زیستشناسی – روانشناسی – اجتماعی – فلسفی نیز به مسئله چگونگی کهتر شدن مقام زن از مرد پرداخته است. اینکه چرا از ابتدای تاریخ مرد عنان برتری به دست گرفت و زن بهعنوان جنس دوم نقش خود را پذیرفت.
تعریف فمینیست ازنظر دوبووار
ازنظر دوبووار فمینیست تا زمانی جنبش درستی است که برای مبارزه و تغییر وضعیت زنان در جامعه باشد و در آینده که تمام این مبارزات به ثمر نشست و زن به جایگاه درست خود نائل شد حتی خود او هم آنتی فمینیست است! این مسئله بسیار قابل تعمق است. همه ما باید به یاد داشته باشیم که جنبش فمینیست تنها مبارزهای برای احقاق حقوق است و کینهجویی و انتقام نیست و انسانیت بسیار مسئلهای ارزشمندتر و فراتر از جنسیت صرف است. اما اینکه امروزه جایگاه زن در جامعه چگونه است و لازم بودن مبارزههای فمینیستی، در جایجای جهان متفاوت است و بحثی مجزا میطلبد.
بیشتربخوانید:
کتاب بخوانیم: چگونه با مشکلات رفتاری کودکم برخورد کنم؟!
چیستی زن
دیدگاه دوبووار در پرداخت به چیستی زن و مرد بسیار جالب و تفکر برانگیز است. جزییاتی که دوبووار به آنها پرداخته بسیار دقیقاند خصوصاً برای خواننده زن، بااینکه کتاب حدود ۶۹ سال پیش نوشتهشده اما هنوز در پارهای از موقعیتها برای خواننده امروزی شرایط و احساساتی یکسان را در بردارد. مانند «تناقضی که هنوز هم ادامه مییابد آشکار میشود: زنی که به کاملترین وجه جزو اجتماع میشود، زنی است که کمترین امتیازها را دارد» یا «هر بار که زن بهمثابه فرد بشری رفتار میکند گفته میشود که از نر تقلید میکند» یا اصلیترین و عمدهترین بحث این کتاب که در مورد یکسان نبودن آموزش – آزادی – اختیارات و امکانات برای جنس زن از ابتدای تاریخ است. این مسئله باعث عقب ماندن چندین ساله زن از مرد شده است و نا عدالتی که هنوز هم باوجود بهتر شدن شرایط برای زنان ادامه دارد و توقع نا بهجای مردان: اکنونکه به آزادی بیشتری رسیدید پس زودتر خودی نشان بدهید و ثابت کنید که جنس ضعیفتری نیستید! یعنی جبران تمام این چند هزار سال تنها در دهه اخیر!
زنان این کتاب را حتماً بخوانند
من بهعنوان یک زن اعتقاددارم که خواندن کتاب جنس دوم برای تمامی زنان ضروری است. ما نیاز داریم تا خود را بشناسیم. محدودیتهایی که تاریخ بر ما اعمال کرده است را بدانیم. ما باید بتوانیم فراتر از جنسیت به خودمان نگاه کنیم و تواناییهایمان را رشد دهیم. البته که خواندن این کتاب تقریباً ۱۲۰۰ صفحهای آسان نیست و مسلماً کتابی نیست که بتوانید برای مسافرت انتخاب کنید! دوبووار در این کتاب از شناسایی و تعریف زن بهعنوان جسم و هورمونها، به نقش زن در اجتماع – کار – روابط – ازدواج – مادر بودن – سیاست – علم و تمامی مسائل روانشناختی و فلسفی و زیستی در رابطه با هرکدام از این شاخهها میپردازد. پس شما کتابی عظیم و سنگین با جزییاتی دقیق در دست دارید! اما دقیقاً به همین خاطر ارزشمندش میکنند. کتاب جنس دوم و سیمون دوبووار نقش مهمی در ایجاد و حرکت جنبش فمینیست داشتند و برای بسیاری از زنانی که هنوز به خودشناسی و تلاش برای به دست آوردن جایگاهی برابر فکر نکرده بودند، راهگشا. دینِ کوچک ما به تمام زنانی که در خفقان و سرکوب دهههای اخیر به مبارزه پرداختند تا ما امروز به آزادی بیشتری برسیم شاید خواند همین کتاب باشد و برای مردانی که بهدوراز تعصب به خواندن این کتاب میپردازند کلیدی است برای دانستن رنجهایی که به جنس زن روا شد و شناخت بهتر و حذف نگاه برتر جنسیتی.
بیشتربخوانید:
کتاب بخوانیم: عاقلانه انتخاب کنید و عاشقانه ازدواج کنید!
کتاب بخوانیم: چگونه با مشکلات رفتاری کودکم برخورد کنم؟!
قلم دوبووار چه میگوید؟
از همه اینها گذشته، قلم دوبووار بهشدت قوی و بیرحمانه جدی است! لحنی که بنا به تعریف عرف زنانه نیست و کاملاً تحقیقی و علمی و در چهارچوب دانستنیهای زنانه و تلفیق گزارشها و مقالههای متفاوت نوشتهشده است. دوبووار همچنین اولین زنی است که در دانشگاه فلسفه خواند و این جسارت را در نوشتههایش هم میتوان یافت. البته که بعضیاوقات کتاب کمی متعصبانه و اغراق گرایانه نوشتهشده اما بعد از خواندن کتاب متوجه میشویم که این تعصب بیدلیل هم نیست! همچنین مطالعه بیشتر در مورد خود نویسنده و کتابهایش توصیه میشود.
کتاب مملو از جملات و بندهایی است که میشود برای هرکدام بحثی مفصل پیش آورد که در این معرفی نمیگنجد، اما یکی از بهترین تعریفها که برای من بهشدت جذاب و فوقالعاده بود نقلقولی است که سیمون دوبووار از کیرکگارد میآورد: «زن بودن چیزی چنان شگرف، درهمآمیخته، چنان پیچیده است که هیچ تعریفی موفق به تشریح آن نمیشود و تعریفهای متعددی که انسان بخواهد به کار گیرد چنان ضدونقیض هستند که فقط زن قادر به تحمل آنهاست.» یکی از بینظیرترین تعریفهایی که در مورد زن میتوان به کاربرد، که البته مسبب این پیچیدگی شخصیتی زن، خود این تبعیضها، سرکوبها و عادات و رفتارهای غلط اجتماعی – اخلاقی بوده، اگر برایتان سؤال پیشآمده که چرا و چطور؟ پیشنهاد میکنم برای دانستن جواب به خواندن کتاب فکر کنید.
مشخصات کتاب: • کتاب جنس دوم • نویسنده: سیمون دوبووار • ترجمه: قاسم صنعوی • انتشارات: توس • تعداد صفحات جلد اول: ۴۴۳ • تعداد صفحات جلد دوم: ۷۲۸ • قیمت دوره دوجلدی – چاپ یازدهم – بهار ۹۷: ۴۹۰۰۰ تومان