زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

فرشته علی اصغری

در گذشته نه چندان دور در ایران، بزرگ‌ترهای خانواده قبل از به دنیا آمدن کودکان با دادن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های مغذی و حتی معطر به زنان باردار، می‌کوشیدند آنها را برای دوران شیردهی و داشتن شیر فراوان و خوش‌بو آماده کنند و شیر دادن مادران به نوزادان خود را تا دو سال امری طبیعی و بدیهی می‌دانستند.

مزایای شیر مادر

بدون تردید شیر مادر بهترین غذای نوزاد است، ترکیب شیر مادر برای تأمین انرژی و مواد مغذی در مقادیر مناسب طراحی شده است. شیر مادر حاوی فاکتورهای ایمنی ذاتی و اکتسابی است. شیر مادر همچنین به پیشگیری از اسهال و عفونت‌های گوش میانی کمک می‌کند.

واکنش‌های آلرژیک به پروتئین‌های شیر مادر نادر است. بعلاوه نزدیکی مادر و نوزاد در جریان شیردهی، پیوند مادر و شیرخوار را تسهیل می‌نماید و استفاده از شیر مادر مزایای تغذیه‌ای برای نوزاد داشته و بیماری نوزاد را کاهش می‌دهد.

همچنین فواید بهداشتی از جمله توقف قاعدگی، کاهش وزن، محافظت در برابر برخی سرطان‌ها را برای مادر به همراه دارد علاوه بر این از نظر اقتصادی و اجتماعی سودمند است. بر اساس مطالعات انجام یافته در این زمینه شیر مادر برای تکامل ذهنی مفید است و به جلوگیری از آسم دوران کودکی کمک می‌نماید و می‌تواند به جلوگیری از چاقی کودکان کمک کند.

 برای 6 ماهه نخست تغذیه انحصاری با شیر مادر و حداقل تا 12 ماهگی همراه با تغذیه تکمیلی توصیه می‌شود. افزودن زودتر مواد غذایی کمکی علاوه بر افزایش خطر احتمال کاهش استفاده از شیر مادر و توقف شیردهی، سبب افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 1 مرتبط با خود ایمنی می‌گردد. اغلب کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، در مقایسه با نوزادانی که از شیر خشک استفاده می‌نمایند، در ابتدا رشد آهسته‌تری داشته، اما این تفاوت‌ها در سنین بالاتر ادامه نمی‌یابد.

كدام مادران نمی‌توانند به نوزاد خود شیر بدهند؟

طی تحقیقات انجام یافته همه مادران از توانایی شیر دادن به نوزاد خود، برخوردارند، مگر در مواردی مثل برخی از بیماری‌ها از جمله ایدز، شیمی‌درمانی مادر، استفاده از برخی از داروها توسط مادر مثل مترونیدازول، بروموکریپتین، سایمتیدین، شیر ناکافی مادر، عدم کفایت قدرت مکش نوزاد، اختلالات متابولیک و نقص‌های مادرزادی نوزاد.

شیر خشك

با توجه به سیستم‌های مجهزی که امروزه در زمینه تهیه شیر خشک در حال فعالیت هستند، تغییرات و پیشرفت‌های زیادی در این زمینه صورت گرفته تا بتواند تفاوت‌های شیر مادر و شیر خشک را به حداقل برساند.

زمانی که استفاده از شیر خشک برای تغذیه نوزاد در نظر گرفته می‌شود، سؤالات زیادی مطرح است که اساسی‌ترین آنها نوع فرمولای مناسب برای تغذیه شیرخوار است.

شیرخشک‌های متنوعی برای کودکان سالم 9 ماه کامل (full-term) که به دلیلی از شیر مادر استفاده نمی‌کنند، در دسترس است. همچنین شیر خشک‌های هیپوآلرژیک و دیگر شیر خشک‌هایی که برای تأمین نیازهای تغذیه نوزادان با مشکلات تغذیه و یا اختلالات متابولیک و نقص‌های مادرزادی طراحی شده‌اند، موجود است.

شیر گاو که با افزودن کربوهیدرات‌ها (معمولاً لاکتوز)، روغن‌های گیاهی مثل ذرت، نارگیل، آفتابگردان و سویا، ویتامین‌ها و مواد معدنی تغییر یافته، شیر خشک رایج مورد مصرف نوزادان می‌باشد. شیر خشک‌ها طوری تغییر یافته‌اند که حاوی پروتئین whey نیز می‌باشند، اما با این وجود پروتئین موجود در شیر خشک با پروتئین شیر مادر تفاوت زیادی دارد.

این شیر خشک‌ها از لحاظ غذایی شبیه شیر مادر است و برای نوزاد کامل مناسب است. نوزادان نارس و یا کم وزن با اینکه دستگاه گوارش سالمی دارند، اما تخلیه معده در آنها کندتر صورت گرفته و همچنین در این نوزادان فعالیت آنزیم لاکتاز و لیپاز کمتر بوده و نمک‌های صفراوی کمتری دارند.

در این نوزادان بهتر است از شیر خشک‌هایی که لاکتوز کمتر داشته و حاوی روغن MCT می‌باشند، استفاده شود. این روغن‌ها برای جذب نیاز به نمک‌های صفراوی ندارند...

برای خواندن بخش دوم- اگر شیر مادر نمی‌دهید- اینجا کلیک کنید.