تحریریه زندگی آنلاین : کارتون تماشا کردن بخشی از سمبل کودکی است. در واقع از قرن بیستم این بخش به جزئی جدانشدنی از زندگی کودکان تبدیل شد. دو سوم از نوزادان و کودکان جهان به طور متوسط روزانه 2 ساعت کارتون نگاه میکنند. در حین تماشای کارتون، ذهن و مغز کودک شروع به پردازش تصاویر گرافیکی، اطلاعات آموزشی و برخی رفتارهای خشونتآمیز میکند. این گونه محرکهای مغز برخی تاثیرات مثبت و منفی برای کودکان به همراه دارند. کارتون تماشا کردن این روزها به جزء لاینفک زندگی نه تنها کودکان گاهی حتی بزرگترهایشان نیز تبدیل شده است.
در عصر تکنولوژی نمیتوان کودکان و نوجوانان را از تماشای فیلم و کارتون محروم کرد. در طول این یک قرن کودکان با تماشای انواع انیمیشنها و فیلمها بزرگ شدهاند. دخترها خودشان را جای سیندرلا و ... گذاشته و پسرها جای اسپایدرمن و ... . ما در این مقاله تلاش کردهایم به مزایا و معایب تماشای کارتون اشارهای داشته باشیم و آگاهیم که در نهایت شما در مقام والدین کودک در این رابطه تصمیمگیرنده هستید.
بیشتربخوانید:
راهکارهای کاهش تماشای تلویزیون در کودکان
جنبههای مثبت تماشای کارتون و برنامههای تلویزیون
کمک میکند کودکان فرایند یادگیری را زودتر آغاز کنند
نخستین جرقههای آموزش کودکان، با برنامهها و کارتونها زده میشود. آموزش رنگها، شکلها، اعداد، فصلها و ... ، بنابراین کارتونها و برنامههای مخصوص کودکان، نخستین مربیهای کودکان هستند. این کار با تفریح و سرگرمی انجام میشود و احتمالا کودک اصلا متوجه نمیشود که همزمان دارد آموزش میبیند.
این برنامهها و کارتونها آموزش را به امری شاد و فعالیتی لذتبخش تبدیل میکنند که به واسطه وجود رنگهای بسیار و صداهای خوب، آموزش جذابتر و حتی تاثیرگذارتر میشود.
به رشد مهارتهای شناختی کمک میکند
تماشا کردن کارتون میتواند مهارتهای شناختی کودکان را تقویت کند و تواناییهای استدلال و منطق و فرایندهای بصری و شنیداری را ارتقا دهد. تماشای چند باره یک کارتون و یک شخصیت از آن، به کودک کمک میکند تا راحتتر احساسش را بیان کند.
بیشتربخوانید:
تماشای تلويزيون در کودکان: آزاد يا ممنوع؟!
به اجتماعیتر شدن آنها کمک میکند
کارتونها کودکان را مشتاق به حضور در جمع و بازیهای گروهی و جمعی میکنند. یادگیری در گروه همواره موثرتر بوده و روی رشد کودک نیز اثر خوبی دارد.
باعث رشد مهارتهای زبانی و تکلم آنها میشود
کارتونها باعث میشوند که کودکان حداقل به لحاظ شنیداری با سایر زبانها کمی آشنا شوند، بنابراین مهارتهای زبانی آنها بهبود یافته و سریعتر سایر زبانها را یاد میگیرند. اجازه بدهید که کارتونهای با زبان اصلی تماشا کنند.
باعث سرگرمی آنها میشود
کارتونها و انیمیشنها مخصوصا آنهایی که در سالهای اخیر ساخته شدهاند، بسیار با کیفیت و مطلوب هستند و تماشای آنها نه فقط برای کودکان، بلکه برای بزرگسالان هم لذتبخش است و باعث تحریک احساسات، تخیلات و حتی قدرت تکلم در کودکان میشود.
خانواده را دور هم جمع میکند
یک ظرف پاپکورن، کمی میوه و یک کارتون جذاب، البته کارتون را با توجه به سن و سال فرزندتان انتخاب کنید. همینها بهانهای میشوند برای آنکه دور هم جمع شوید و مدتی را با هم سپری کنید. این روزها بسیاری از والدین به دلیل مشغلههایی که دارند، کمتر برای فرزندان خود زمان صرف میکنند و کارتون به سادهترین شکل ممکن این نقصان را برطرف میکند.
افزایش میزان خلاقیت کودکان
کارتون تماشا کردن، باعث افزایش سطح خلاقیت و تخیلات کودک میشود. کودکان از برنامههایی که تماشا میکنند، ایدههای جالب میگیرند و به آنها فکر میکنند، حتی به فکر تولید برخی کارهای هنری در رابطه با چیزی که تماشا کردهاند، میافتند.
باعث خنده و کاهش استرس در آنها میشود
تماشای کارتون به کودکان احساس شادی میدهد. در حین تماشا کردن بلند بلند میخندند. برخی از شخصیتهای کارتونی تاثیر بیشتری روی آنها میگذارند و بیشتر به خندهشان میاندازند. خنده باعث تقویت سیستم دفاعی آنها میشود و به محض خندیدن اندورفین در بدن آنها ترشح میشود. احساس خوبی و خوشی و راحتی بعد از تماشای کارتونهای دلخواهشان به آنها دست میدهد.
اثرات منفی تماشای کارتون
همانطور که تماشای کارتون و برنامههای تلویزیونی فوایدی برای کودکان دارد، معایبی هم به همراه دارد.
کودکان را به خشونت تشویق میکند
کارتون تماشا کردن در بسیاری مواقع باعث بروز خشونت افراطی در کودکان میشود. در هر صورت باید واقعبین بود. کارتون تماشا کردن خوبیها و بدیهایی دارد. بعضی از دردها و ناراحتیهای ناشی از آن به راحتی دیده نمیشود و در درازمدت بروز میکنند. گاهی در طول برنامهای که کودک تماشا میکند، برخی اتفاقات رخ میدهند که منطقی و عقلانی نیستند، مثلا شخصیت کارتونی از بلندی خودش را پرت میکند و هیچ اتفاقی برایش نمیافتد. همین مسائل و موارد ممکن است اثر منفی روی کودک بگذارند. با تماشای چنین صحنههایی با این تصور که او نیز میتواند همان کار را انجام دهد، ممکن است اقدام به کارهای خطرناک و حتی مرگبار کند.
ترویج رفتارهای بیادبانه و از بین رفتن حس همدردی و دلسوزی
کارتونهای مختلف، لحن، روایت و کشمکشهای متفاوت دارند. بعضی از آنها به هر لحاظ مناسب کودکان هستند، اما برخی چالشبرانگیزند و برخی رفتارهای ناخوشایند را در کودکان ترویج میدهند. بیادبی، گستاخی، بیاحساسی و سنگدلی. والدین کودکان به هر حال وظیفه دارند نظارت دقیق روی این مسئله داشته باشند و نسبت به تاثیرات تماشای برخی محصولات نامناسب، بیتفاوت عمل نکنند.
ترویج محتویات جنسی
برخی از انواع کارتونها با صحنههای خاصی که دارند، روی مغز کودکان اثر میگذارند. برخی کمپانیها برای فروش بیشتر محصولات خود، محتویات جنسی به آنها اضافه میکنند. در کارتونها از زبان و حتی کلماتی استفاده میشود که برای سن و سال کودکان مناسب نیستند، کلماتی که میتوانند میل به جنس مخالف را بیشتر کنند.
ترویج رفتارهای غیر اجتماعی
برخی از کارتونها باعث ترویج رفتارهای غیر اجتماعی میشوند. در واقع پیامهای غلط به کودکان میدهند. ترویج بد دهنی، دروغ، داد زدن، رفتارهای تهاجمی و تمایلات جنسی، در اثر تماشای برخی کارتونها به وجود میآید، در حالی که خود کودکان متوجه تغییرات خود نیستند.
موجب بروز مشکل و پیچیدگیهای جسمی و فیزیکی میشوند
کودکان ساعتهای زیادی را پای تلویزیون و سایر وسایل مشابه، صرف میکنند. در این مدت دچار کمتحرکی میشوند و از آن بدتر، به فرم نشستن خود، فاصله چشمها تا صفحه تلویزیون و ... توجه نمیکنند، قوز کرده و خودشان را به تلویزیون نزدیک میکنند. ممکن است به تغذیه خود اهمیت ندهند و در حین تماشای کارتون برخی خوراکیهای نادرست و مضر را هم بخورند. برخی عادات نادرست زندگی از همین دوران و ایام زندگی آغاز میشود و گاه ترک کردن آنها بسیار دشوار میشود.
ایجاد الگوهای نامناسب
برخی کارتونها بسیار ایدهآلگرا هستند؛ شخصیتها به زیباترین و بهترین حالت ممکن ساخته شدهاند و کودکان با تماشای آنها سعی میکنند الگوبرداری کرده و شیوه و سبک زندگیشان را به آن چیزی که میبینند، نزدیک کنند. این تاثیر به لحاظ روانی بسیار مخرب است و زندگی کودک را دگرگون میکند.