مترجم: نادیا زکالوند
این سناریو برای بیشتر مادرها رخ داده است: قرار است کودکتان به همراه دوستش بازی کند و پس از کمی بازی، ناگهان دوست کودکتان کاری میکند که کودکتان نمیتواند تحمل کند و با یکدیگر دعوا میکنند.
در این گونه مواقع چه میکنید؟ آیا سر کودک دیگر داد میزنید؟ یا اینکه بیتفاوت از کنار آن میگذرید، زیرا نمیخواهید شما را مادر سختگیر بداند و دیگر برای بازی با کودکتان به منزلتان نیاید؟
مادری از تجربه خود در این زمینه میگوید، «یک روز یکی از آشنایانم به همراه پسر کوچولویش به منزل ما آمده بود. من و مادر او کار داشتیم.
بنابراین پسربچه را نزد پسرم به اتاقش فرستادم. بعد از اینکه آنها رفتند، اتاق پسرم را کاملاً به هم ریخته دیدم. از این همه به هم ریختگی ناراحت شدم و پسرم را مواخذه کردم.
اما او گفت که این به هم ریختگی کار او نبوده و مقصر اصلی پسر مهمانمان بوده است.
خوشبختانه پرستار بچه هم در خانه بود و حرف پسرم را تأیید کرد. من از آن زمان به بعد، تصمیم گرفتم که دیگر آن کوچولوی فاجعه بار را به خانه دعوت نکنم و همین کار را هم هنگام مهمانی تولد پسرم انجام دادم و البته مراقب بودم که با مادر او نیز روبه رو نشوم.
اما از این کار خود متأسف بودم، زیرا آن پسربچه به دلیل کاری که نمیدانسته غلط و اشتباه است، تنبیه شده بود.»
یکی از روانشناسان کودک در این زمینه میگوید، «مادران باید در خانه خود قوانینی وضع کنند و از همان لحظه که کودکان قرار است با یکدیگر بازی کنند، آن قوانین را یادآوری کنند.
اگر یکی از کودکان در خانهشان، کار اشتباهی انجام داد، خیلی با مهربانی و محبت از او بخواهند که دست از این رفتارش بردارد و قوانین خانه را دوباره یادآوری کرده و بگویند که همه در خانه باید از آن قوانین پیروی کنند.
وقتی کودک به رفتار بد خود ادامه داد، موضوع را با مادر او در میان گذاشته و به او بگویند که رفتار کودک را نمیتوانند تحمل کنند و به کمکشان احتیاج دارند.
اما اگر او به قوانین خانه اهمیت بدهد، همیشه میتواند به خانه آنها آمده و با کودکش بازی کند.»
تأثیر رفتار کودکان روی دوستی مادرها
البته ممکن است تذکر شما در مورد رفتار کودک دوستتان، روی رابطه شما و مادر او تأثیر منفی بگذارد، اما شما نمیتوانید اجازه دهید که کودک او هر کاری که دلش خواست، انجام دهد و قوانین شما را نقض کند.
در نظر بگیرید که چه چیزی برای شما در اولویت است. اگر کودک دوستتان شروع به تخریب وسایل خانه و حتی صدمه زدن به کودکتان کند، بهتر است ارتباطتان با مادر چنین کودکی را قطع کنید، مگر اینکه به خواست شما اهمیت بدهند، البته یک قانون اصلی را هرگز فراموش نکنید.
تحت هیچ شرایطی مجاز به کتک زدن کودک فرد دیگری نیستید. یک روش مؤثر در تربیت کودک این است که کودک را به مکانی دیگر برده و به او بگویید اگر رفتارش خوب شود، میتواند به بازی برگردد.
اما بهترین کار، صحبت با والدین کودک و رسیدن به یک روش تربیتی مناسب که روی آن توافق داشته باشید، است.
بدرفتاری کودکان هنگام بازی
وقتی هنگام بازی، کودکان بدرفتاری میکنند، شما نمیتوانید فقط کودک خودتان را مواخذه کنید.
کودک دیگر هم باید بداند که او هم کار بدی انجام داده است. نسبت به قوانین موجود در خانه، کاملاً جدی باشید و اجازه ندهید کودکان آن را نقض کنند.
در ضمن وقتی مشغول تذکر دادن به کودکان هستید، این کار را باید کاملاً با ملایمت و مهربانی انجام دهید، زیرا وقتی کودک فرد دیگری به منزل شما میآید، در آن مدت زمان، تحت مراقبت شما قرار میگیرد و باید همانطور که به کودک خود توجه نشان میدهید، مراقب او نیز باشید.
عصبانی شدن از کودک در مقابل مادرش
وقتی مادری به همراه کودک خود در منزل شما است و کودک رفتار بدی دارد، وظیفه تربیت و مواخذه او با مادرش است.
مثلاً اگر دائم در حال پریدن از روی مبل و صندلیهاست، باید از مادر او بخواهید که به کودکش تذکر دهد.
زمانی هم که کودکان مدام میان کلامتان میپرند، بسیار آزاردهنده است. اگر مادر کودکی که این کار را میکند، بی تفاوت باقی میماند، به او یادآوری کنید که این کار کلافهتان میکند و از او بخواهید به طریقی کودکش را آرام کند.
وقتی به کودکان قوانین و راهنماییها ارائه شود و آنها را کاملاً نسبت به این موارد آگاه کردید، به خوبی درک میکنند و کمتر زمانی پیش میآید که بدرفتاری کنند، زیرا میدانند اگر چنین رفتاری داشته باشند، نمیتوانند به منزل دوست خود رفته و بازی کنند.
قوانین کلی در خصوص تربیت کودکان دیگران
* هرگز کودک فرد دیگری را کتک نزنید.
فرقی نمیکند که آن کودک چقدر شما را عصبانی کرده باشد، شما حق چنین کاری را ندارید. حتی نباید کودک خود را هم تنبیه بدنی کنید. این کار خشونت و غیرقانونی است.
* هر کس لیاقت فرصت دومی دارد.
اگر کودکی خطایی مرتکب شد، از او بخواهید دیگر آن کار را تکرار نکند. همچنین به او عواقب چنین رفتاری را یادآور شوید. اما اگر دوباره به رفتار بد خود ادامه داد، دیگر تحمل نکنید و کاری را که لازم است، انجام دهید.
* آرام بمانید.
فریاد نزنید و حرفهایی نزنید که بعداً پشیمان شوید.
* هرگز کودک بازیگوش را با کودک خود مقایسه نکنید.
فراموش نکنید که هر کودک در خانه خود، با روشی متفاوت تربیت میشود و نمیتوان آنها را با کودک خود مقایسه کرد.
* منفی نباشید.
کودک دیگر را تحقیر و سرزنش نکنید.
* تهدیدهای توخالی نکنید.
تهدیدهایی که قرار نیست عملی شوند، به کار نبرید، زیرا در صورت عملی نشدن آنها، کودکان قدرتتان را دستکم میگیرند.
* وقتی کودک دوستتان از خانه میرود، با کودک خود صحبت کنید.
به کودکتان، رفتارهای بد کودک دوستتان را تذکر دهید و به او بگویید چه کارهایی بد و چه کارهایی خوب است.
* محیط دوستانهای برای کودک خود ترتیب دهید.
وقتی کودکتان بداند چه کارهایی را میتواند انجام دهد و چه کارهایی ممنوع است و در عین حال با عشق و محبت بزرگ شود، مطمئن باشید همین ارزشها را به دوستان خود یادآوری خواهد کرد.