تحریریه ماهنامه كودك سالم
به محض اینكه نوزاد شما به دنیا میآید و متوجه میشوید كه جنسیت او پسر است، با نگاه به چشمان او، هزاران امید و آرزو برای آیندهاش پیدا میكنید.
آیا قادرید از او به گونهای مراقبت كنید كه یك انسان مسئول و با اعتماد به نفس بار بیاید.
آیا میتوانید او را همچون یك مرد مسئول تربیت كنید؟
این سوالی است كه هر مادری با رشد پسرش از خود میپرسد.
اگر فرزند شما پسر است، حتماً این متن و توصیههای زیر را بخوانید تا با رعایت آنها پسر خود را همانند یك مرد مسئول و با اعتماد به نفس تربیت كنید.
در مدیریت احساسات كودكتان، او را یاری كنید
در صحنه سینما ممكن است دیدن یك مرد ساكت و خشك بسیار جذاب به نظر برسد، ولی در زندگی واقعی مردی جذاب است كه بتواند به درستی احساسات خود را كنترل كند.
برخی از ویژگیها كه ما در كلیشه آنها را مردانه مینماییم، در واقع احساسات و شخصیت كودكان و نوجوانان را سركوب میكند.
اگر پسر شما گریه میكند و شما با عصبانیت به او میگویید تو مرد هستی گریه نكن، نه تنها به او كمكی نكردهاید، بلكه احساسات او را سركوب كردهاید و به او یاد میدهید كه احساساتش را مخفی نگه دارد.
پژوهشها نشان میدهند كه مادران از دخترهایشان بیشتر در مورد احساسشان سوال میكنند و اگر هم زمانی دختر و پسر آنها دچار آسیب شود، بیشتر به دختر خود رسیدگی میكنند و همین امر موجب میشود كه پسرها در بیان احساسات خود شرم داشته و به مردانی تبدیل شوند كه نتوانند به خوبی با دیگران ارتباط برقرار كنند حتی نتوانند احساسات خود را بیان و كنترل نمایند.
چه میتوان كرد؟
به او اجازه دهید حرف بزند، اگر فرزند شما پس از بازگشت از مدرسه، اخمو و ناراحت است، با او صحبت كنید و از او دلیل ناراحتیاش را جویا شوید و هنگامی كه متوجه دلیل عصبانیت او شدید، از او حمایت كرده و بدون اینكه سخنرانی طولانی داشته باشید، با او همدردی و او را تصدیق كنید؛ به این ترتیب او شما را در كنار خودش احساس خواهد كرد و در مورد تمامی احساساتش به وضوح صحبت میكند.
به او كمك كنید تا برای حل مشكل خود راهحلی پیدا كند
به پسر خود آموزش دهید كه درك و بیان احساساتش یك موضوع است و رفع و پیدا كردن راهحل برای آن موضوعی دیگر.
به او یاد دهید كه اگر اتفاق بدی برای او رخ میدهد، نباید بیش از حد آن را ادامه دهد و روی آن تمركز كند. پسرها بیش از تمركز بر روی احساس خود، بر روی مشكل تمركز میكنند و وظیفه والدین این است كه از زندگی عاطفی پسران خود محافظت كنند.
بخشی از مسئولیت والدین در تربیت پسرها این است كه به آنها آموزش دهند عواطفی همچون درد، غم، خشم و یا ترس، حواسی هستند كه گاه به سرعت از بین نمیروند و این امر خوب است.
دانستن همین موضوع به كودكان كمك میكند تا احساس بهتری داشته باشند.
به كودكتان همدلی را آموزش دهید
وقتی كه پسرها بتوانند احساس فرد دیگری را درك كنند، به دوست، همسر و پدر بهتری در آینده تبدیل خواهند شد.
همدلی یك مهارت ارزشمند اجتماعی است كه به شما كمك میكند احساس دیگران را درك كنید و از انجام كارهایی كه مضر هستند، خودداری ورزید. این یكی از بهترین اصول تربیتی است كه والدین باید به كودكان خود آموزش دهند.
اما مطالعات نشان میدهد كه متأسفانه مادران امروزی این اصل را از یاد بردهاند.
به گفته پژوهشگران دانشگاه میشیگان، دانشجویان امروزی به نسبت همسالان خود در 20 سال پیش، 40 درصد كمتر مهارت همدلی كردن را دارند، پژوهشگران معتقدند كه احتمالاً این امر دو علت دارد:
اول شیوع بازیهای ویدئویی كه پسران را خشن بار میآورد و دوم شبكههای اجتماعی مجازی كه تمام وقت كودكان به آنها اختصاص مییابد و عدم ارتباط با دوستان و افراد در دنیای واقعی منجر به كاهش ارتباطات و در نهایت كاهش حس همدلی و همراهی میشود.
چه میتوان كرد؟
هنگام بازی كردن كودك خود را تشویق كنید كه خود را جای دیگری قرار دهد؛ مثلاً هنگامی كه یكی از دوستان او در حال انجام بازی بیسبال است، به پسر خود بگوئید كه او تحت فشار است و تو میتوانی به جای نشستن روی نیمكت و تماشای او، به او ملحق شوی و به او در برد رقیبش كمك كنی.
این گفته به ظاهر ساده است و فقط چند ثانیه طول میكشد، ولی اگر چندین بار در طول سال تكرار شود، میتواند به رشد احساس همدلی كودك كمك كند.
او را به خواندن كتابهای رمان تشویق كنید
مطالعات دانشگاه یورك در تورنتو نشان میدهد افرادی كه كتابهای رمان بیشتری میخوانند، در تست همدلی، نمرات بهتری میگیرند.
پژوهشگران معتقدند قسمتهایی از مغز كه ما برای درك چگونگی احساس شخصیتهای داستانی از آنها استفاده میكنیم، همان قسمتی است كه احساس مردم واقعی را درك میكنیم و هر چقدر بیشتر از این بخش مغز استفاده كنیم، قویتر میشود.
حس او را نسبت به خودش تقویت كنید
به مردهائی كه آنها را تحسین میكنید، فكر كنید، تمامی آنها یك صفت مشترك دارند و آن اعتماد به نفس است.
هنگامی كه مردی نسبت به خودش احساس خوبی دارد، این به معنای خودخواهی او نیست؛ بلكه او احساس اعتماد به نفس، شایستگی و صلاحیت دارد و این دقیقاً همان چیزی است كه شما از آینده پسرتان توقع دارید.
چه میتوان كرد؟
از ستایش و مدح نابجای او خودداری كنید. گفتن جملاتی همچون «تو باهوشترین پسر دنیا و یا بهترین بازیكن بسكتبال هستی» كاملاً اشتباه است، زیرا در زندگی واقعی، انتظارات فرزندتان را از خودش بیشتر میكند.
براساس مطالعات انجام شده این گروه از كودكان، به درستی نمیتوانند از عهده انجام مسئولیتهای آینده برآیند.
بلكه گروهی ازكودكان كه به درستی و پس از كار سخت و چالشهای زیاد موفق به انجام كاری میشوند و پدر و مادر به گفتن جمله «من به وجود تو افتخار میكنم» اكتفا كردهاند، افرادی مسئولیتپذیر و با اعتماد به نفس هستند.
هیچگاه به او برچسب نزنید. هرگز به او نگوئید كه تو پسر هستی و نمیتوانی این كار را انجام دهی و یا از دیگر جملات سرزنشكننده برای رفتار پسرتان استفاده نكنید.
هیچگاه نوع رفتاركودكتان را به جنسیت او ربط ندهید. پیامهایی كه بچهها از والدین خود دریافت میكنند، نقش عمدهای در رشد اعتماد به نفس آنان دارد.
هنگامی كه والدین باگفتن جملات منفی، ارزش كودك خود را پایین میآورند، به مرور كودك این قضیه را باور میكند و اعتماد به نفس خود را از دست میدهد و مشكل را ناشی از نوع جنسیت خود میداند كه مثلاً پسرها دردسرساز هستند!
احترام گذاشتن به دیگران را به آنها آموزش دهید
پسری كه یاد میگیرد به شیوهای دلسوزانه رفتار و قوانین را رعایت كند، به بزرگترها و دیگران نیز احترام میگذارد و به مردی تبدیل میشود كه با شیوهای محترمانه با دیگران برخورد میكند.
چه میتوان كرد؟
مقرراتی تنظیم و آنها را رعایت كنید: اگر پسر شما در خانه از قوانین آن پیروی نكرد، برای او عواقب و تنبیه در نظر بگیرید.
فرقی نمیكند كه چه قانونی را رعایت نكرده است، بددهنی كرده و یا سر ساعت به منزل نیامده و یا تكالیف خود را انجام نداده و ... اگر هیچ تنبیه و یا تشویقی برای سرپیچی و یا رعایت قانون در نظر نگیرید، به مرور او خرابكاریهای بیشتری میكند و نه تنها به فرد بیادبی تبدیل میشود، بلكه مردی سركش نیز میشود.
برای او یك مدل خوب باشید: با بزرگسالانی كه در زندگی كودكتان وجود دارند، همچون دبیر، مربی، پدر و مادر، دوستها و ... محترمانه رفتار كنید و اگر مشكلی بین فرزند شما و هر یك از این افراد پیش آمده و حتی اگر كودك شما مقصر بود، برای او توضیح بدهید كه بیادبی و خشونت با بزرگترها كار پسندیدهای نیست و به او این اطمینان را بدهید كه در این مورد حتماً با فرد مقابل صحبت خواهید كرد و مشكل را رفع میكنید.
بدین ترتیب علاوه بر حل مشكل، مهارتهای احترام گذاشتن به دیگران را به كودك خود آموزش دادهاید.
محبت و توجه و عاطفه خود را به كودكتان نشان دهید
هنگامی كه پسر شما در سنین خردسالی است، بوسیدن و در آغوش گرفتن شما را بسیار میپسندد، ولی هنگامی كه به سن نوجوانی میرسد، این كار را نمیپسندد و این امر كاملاً طبیعی است.
پسرها در این سنین سعی میكنند با جدا شدن از مادر خود به استقلال برسند. اما به یاد داشته باشید كه حتی مردان بزرگ نیز به محبت مادرانشان نیاز دارند!
سعی كنید شیوهای جدید بیابید و محبت خود را به او ابراز كنید.
چه میتوان كرد؟
زمان درست را انتخاب كنید. به احتمال زیاد پسرها خجالت میكشند از اینكه در حضور دوستان و یا دیگران، توسط مادر بوسیده و یا در آغوش گرفته شوند.
اگر احساس میكنید كه پسرتان در این مورد مقاومت میكند و دوست ندارد شما در حضور دیگران به او محبت كنید، هنگامی كه او تازه به رختخواب رفته است و میدانید كه هنوز بیدار است، به اتاق او بروید و او را ببوسید و اتاق را ترك كنید.
اگر دوست دارید پسران شما به مردان با محبت آینده تبدیل شوند، محبت فیزیكی را از آنان دریغ نكنید.
نقش پدر در تربیت مردان آینده
وقتی كه صحبت تربیت پسران است، مردان (پدرها) به نسبت مادرها از یك امتیاز برخوردارند.
مادران قطعاً میتوانند به كودكان خود آموزش دهند كه چگونه انسان خوبی باشند، ولی پدرها میتوانند مرد بودن را به آنها نشان دهند.
با پسران خود وقت صرف كنید. وقت گذاشتن پدرها برای پسرها بسیار در تربیت آنها مؤثر است.
پسرها میتوانند پیامها را سریع دریافت كنند و هنگامی كه وقت خود را با پدرشان میگذرانند، دوست داشتن و امنیت را درك میكنند.
با زنان خوب رفتار كنید: یكی از روشهایی كه میتوان به پسرها چگونگی رفتار با زنها را آموزش داد، رفتار خود پدرها با همسرشان است.
بنابراین هنگامی كه پدر با همسرش، بر سر موضوعی به مشكل برمیخورد، باید قادر به اعتراف اشتباهش باشد و در صورت لزوم عذرخواهی كند و با احترام با همسرش رفتار نماید.
با پسرها ارتباط فیزیكی داشته باشید: مطالعات نشان میدهند كه كشتی گرفتن و شوخی كردنهای فیزیكی پدر با پسر، به آنها كنترل و تنظیم احساسات را میآموزد.
علاوه بر این بوسیدن و در آغوش گرفتن پسرها به طور باور نكردنی در تقویت قدرت و اعتماد به نفس آنها موثر است.