ساناز حشمتیپور : کارشناس علوم تربیتی ؛ نویسنده کودک و نوجوان ؛ مربی مهارت های زندگی
تحریریه زندگی آنلاین : یکی از مهمترین مواردی که باید در تربیت و رشد اخلاقی فرزندانمان بدانیم، همدلی و همصحبتی با فرزندانمان است. تا با کودکانمان همصحبت نباشیم، نمیتوانیم با آنها همدلی کنیم. حس همدلی و تقویت آن در کودکان تاثیر بسزایی در تعاملات اجتماعی و اجتماعی شدن و جامعهپذیری آنها دارد و خانواده اولین و مهمترین نهاد برای آموزش این مهارت است. آموزش حس همدلی به کودکان میآموزد تا احساس خود را در جهت درست بروز دهند و این رفتار به کودکان کمک میکند تا در سلامت روانی و کیفیت بهتری زندگی کنند. کودکی که حس همدلی را چشیده و خودش نیز این حس را آموخته است، کیفیت ارتباط خانوادگی و قدرت اجتماعی بالاتری دارد و دنیای خود را زیباتر میسازد.
بیشتربخوانید:
فواید گِل بازی برای کودکان
حس همدلی
امروزه با پیشرفت تکنولوزی و مشغله زیاد خانوادهها، رابطه مستقیم عاطفی بین والدین و کودکان کمتر شده و نیاز عاطفی کودکان کمتر در نظر گرفته میشود. در دنیای امروز والدین توجه بسیار زیادی به خرید انواع اسباببازیهای گرانقیمت و بازیهای کامپیوتری دارند.
والدین تمایل زیادی به خرید لباسهای گرانقیمت و مارکدار دارند و شاید پیش خودشان فکر کنند که همه نیازهای فرزندشان را تامین کردهاند. این موضوع به حدی است که گاهی حتی منجر به رقابت والدین در انتخاب مدرسه و کلاسهای آموزشی و خرید وسایل لوکس برای فرزندانشان میشود.
اما یکی از مهمترین و ضروریترین نکاتی که برای تربیت بهتر فرزندان و حس رضایتمندی بچهها از زندگیشان وجود دارد و هر والدینی باید به آن توجه داشته باشند، همصحبتی با فرزندان است. شاید این نکته در ذهن شما پیش بیاید که ما روزانه چندین ساعت و یا حتی از صبح تا شب کنار فرزندانمان هستیم و با آنها صحبت میکنیم، اما موضوع همدلی کاملا از روابط روزانه والدین و بچهها متفاوت است و این نیاز میتواند با یک ساعت با کیفیت در کنار فرزندان بودن در کودکان ارضا شود و گاهی با ساعتها در کنارشان بودن در نظر گرفته نشود. در این امر کیفیت از کمیت مهمتر است.
لطفا فرزندانتان را درک کنید!
این جمله یعنی چه؟
ما روزی 6 ساله و 7 ساله بودیم یا 11 ساله و 15 ساله و یا هر سنی که فرزندانمان در آن هستند. علایق و نگرانیهای آن سن را میشناسیم و درک میکنیم، اما فرزند ما هنوز در حال تجربهاندوزی است، بنابراین اینکه ما آنها را درک کنیم و با آنها متناسب با سنشان همصحبت شویم، کاری راحتتر است.
گاهی خودمان را همسن آنها کنیم و در دنیای همسالان قدم بزنیم.
اکثر زمان ما والدین به امر و نهی و آموزش و برطرف کردن نیازهای فرزندانمان میگذرد. گاهی احساس میکنیم با اینکه 24 ساعت در خدمت فرزندانمان باشیم، تمام دین خود را ادا کردهایم، اما نیاز فرزندان ما هم مانند بقیه انسانها گاهی تنها بودن و در رویای خود جستجو کردن است، البته ما باید از دور مراقبشان باشیم.
فرزندان ما گاهی صحبتهایی دارند و حرفهایی دارند که شاید نتوانند بگویند، نه اینکه خجالت بکشند، نه. آنها حتی نمیدانند که میتوانند با شما درد و دل کنند. پس این راه را برایشان باز کنید و پلهای دوستی بین خودتان و آنها را محکمتر نمایید.
به کودکان صحبت کردن و همدلی را بیاموزیم. حس همدلی اکتسابی است و باید به کودکان آموزش داده شود. در ضمیر ناخودآگاه بچهها حرفها، خواستهها و درد و دلهایی هست که شاید خودشان هم از اینکه میتوانند آنها را بازگو کنند خبر ندارند. پس وظیفه ما مادر و و پدرها است که با آنها به دنیای هم سن و سالان برویم و خواستههایشان را بشویم. مسلما اگر فرزندان ما بتوانند به خوبی با ما ارتباط برقرار کنند و همصحبت شوند از بسیاری از آسیبها در امان میمانند. این کار را نیز مانند سایر مهارتها باید با روش الگو بودن، دوستی و بازی به کودکانمان بیاموزیم.
بیشتربخوانید:
پارک رفتن؛ نیاز مهم کودک
چگونه همدلی را در خانه تقویت کنیم؟
با بازیهای خانوادگی و نشاط در خانه حس دوستی و همدلی را در خانواده تقویت کنیم.
در هر فرصت به فرزندان و دیگر اعضای خانواده بگوییم دوستشان داریم و با رفتارمان این دوست داشتن را نشان دهیم.
چند ساعتی را با فرزندمان تنها بگذرانیم.
وقتی فرزندمان ناراحت و عصبانی است، او را در آغوش بگیریم.
وقتی فرزندمان با ما صحبت میکند رازدار باشیم و به او بگوییم که بعد از شنیدن حرفهایش هم همینگونه دوستش خواهیم داشت تا او همواره به ما اعتماد داشته باشد.
وقتی فرزندمان با ما صحبت میکند با دقت و با نگاه به صورتش، به حرفهایش گوش کنیم.
سعی کنیم در بین سخنانش نپریم و هرگز زمان درد و دل، او را سرزنش یا نصیحت نکنیم.
هر اظهار نظر و سخنی را به بعد موکول کرده و اگر قرار بود او را راهنمایی کنیم، به او بگوییم که بعد از فکر کردن پاسخ او را خواهیم داد.
در این صورت اهمیت تفکر را نیز به طور غیر مستقیم به فرزندمان میآموزیم.
در کنار حس احترام با فرزندمان صمیمیت داشته باشیم.
تا حد امکان و با در نظر گرفتن سن از فرزندمان بخواهیم نظرش را در مورد اتفاقات روزمره بیان کند، مثلا از او بخواهیم در مورد مسایل روزمره دکوراسیون منزل، سفر و ... نظر دهد تا حس همدلی در او بیشتر شود.