زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره، منیژه نیکو قدم؛ محقق در امور کودک و نوجوان

کمک به فرزندان در انجام تکالیف

همه پدر و مادرها در تمام دنیا به دنبال فرمولی هستند تا کودکشان را برای انجام تمرینات و تکالیفشان تشویق کنند. اما پیداکردن راهی که برای همه کودکان کارساز باشد و اثری معجزه‌آسا داشته باشد بسیار سخت است. با این حال روش‌هایی وجود دارد تا شما به کودک‌تان کمک کنید تکالیفش را انجام دهد. بعضی از والدین نگرش اشتباهی نسبت به این موضوع دارند و روش درست مواجهه با کودکی که از خواندن و نوشتن بیزار است را نمی‌دانند. پس برای این پدر و مادرها، قدم اول تغییر ذهنیت و نگرش خودشان نسبت به تکلیف مدرسه و چگونگی تشویق کردن کودک به انجام آن است. شما می‌‌توانید از این پیشنهادها استفاده کنید و به کودکتان کمک کنید تا پیشرفت بهتری در درس‌‌هایش داشته باشد. توجه داشته باشید که همراهی و نظارت بر تکالیف فرزندانمان دو بخش کلی دارد:
بخش روانی و روحی 
بخش ظاهری و فیزیکی 
بدیهی است که والدین باید به هر دو بخش توجه کافی داشته باشند.

توصیه‌های ساده برای تشویق فرزندان به انجام تکالیف و قوت بخشیدن به آنها از نظر روانی

اول: مفهوم تکلیف و چرایی انجام آن را برای فرزند خود باز کنید و تکالیفی که خود در زندگی به آن‌‌ها عمل می‌‌کنید و برای فرزندتان قابل فهم است را با شادی و هیجان برای او توضیح داده و نتایج موفقیت آمیز آن را به او نشان دهید.
دوم: از تکلیف مدرسه برای او غول نسازید بلکه لازم است نکات جالب گم شده در لابه‌لای سنگینی تکالیف درسی را به دانش‌آموزان گوشزد کنید تا در آنها آرامش و اطمینان خاطر بوجود آورید. این‌کار در سایه نظارت دائم و منظم بر فعالیت‌های یادگیری، توجه به شرایط روحی و روانی، بررسی وضعیت درسی دانش‌آموزان در منزل و مدرسه امکان‌پذیر است. البته نظارتی نامحسوس نه سختگیرانه.
سوم: توجه داشته باشید که نظارت در سال‌‌های تحصیل در دبستان و دبیرستان متفاوت است. در سال‌های ابتدایی نظارت مستقیم‌تری لازم است ولی با رسیدن دوران بلوغ و نوجوانی، برای نوجوانان خوشایند نیست که والدین مدام به آن‌ها گوشزد کنند، که چگونه تکالیفشان را انجام دهند. بلکه نظارت باید به صورت تقویت اعتماد به نفس و مسئولیت دهی انجام بشود.
چهارم: به ارزش‌ها، ایده‌ها، نگرش‌ها و... فرزندانتان احترام بگذارید، آنها تمایل به امر و نهی دیگران ندارند برعکس دانش‌آموز باید بتواند حس استقلال عمل داشته باشد و حس کنترل از طرف شما بر او القاء نشود.
پنجم: همزمان با کودک به کارهایتان برسید به او بگویید با هم تکلیف‌مان را انجام می‌‌دهیم. وقتی را که برای درس خواندن کودک مشخص کرده‌اید را به کارهای هیجان‌انگیز و وسوسه کننده نپردازید. بهتر است همزمان با کودک شما هم مشغول مطالعه یا رسیدگی به کارهای شخصی‌تان شوید. همین روش ساده کودک را تشویق می‌‌کند تا با تمرکز و انگیزه بیشتری درس بخواند و فعالیت‌‌های دیگر را برای وقت دیگری بگذارد.
ششم: از آرزوهای کودک کمک بگیرید. کودکان دبستانی معمولا با انگیزه انجام دادن کار مورد علاقه‌شان در آینده درس می‌‌خوانند. کودک شما چه آرزو و هدفی دارد؟ آیا او آرزوی خلبان شدن، دکتر شدن یا معلم شدن را دارد؟ از آرزوهای کودک استفاده کنید تا او یاد بگیرد برای رسیدن به هدف‌‌هایش باید درس بخواند.
هفتم: صبور باشید و با عشق و محبت تمام با کودک همراه شوید، کار آسانی نیست که کودک بهانه‌گیر و فراری از درس را توجیه و تشویق کنید. ممکن است بارها ناامیدتان کند، اما شما خسته نشوید. 
هشتم: ضعف‌‌های فرزندتان را نادیده بگیرید، مدام غر نزنید و بدانید دعوا بی‌فایده است. هیچ انسانی با دعوا، تهدید و فریاد برای انجام دادن کارهایش ترغیب نمی‌شود. فرزند شما هم همینطور است. اما سعی کنید که عاقبت انجام ندادن تکالیف و درس نخواندن را به او نشان دهید. 
نهم: پاداش‌‌های کوچک در نظر بگیرید. وعده پارک یا رفتن به رستوران برای خوردن یک غذای ساده نیز برای کودک پاداش‌‌های مناسبی هستند. به کودک قول بدهید اگر درس‌‌هایش را بخواند باهم بازی می‌‌کنید یا با هم آشپزی می‌‌کنید. با این روش نه تنها به کودک پاداش می‌‌دهید بلکه ارزش لحظات شاد و با هم بودن و تفریح کردن را یاد می‌‌دهید.
دهم: گاهی بعضی از تکالیف او را با هم انجام دهید مثلا حل مسئله، شما نیز می‌‌توانید در دفتری دیگر به همراه او مسئله ریاضی را حل کنید و بعد با هم مقایسه کنید.
یازدهم: به کودک‌تان بگویید بعد از انجام تکالیف برنامه‌‌های مورد علاقه و خوراکی‌‌های خوشمزه در انتظار اوست.
دوازدهم: با گفتگو درباره درس‌‌ها متوجه می‌‌شوید کدام درس‌‌ها و تمرین‌‌ها برای دانش‌آموز مشکل است. وقتی متوجه ضعف او شدید به راحتی می‌‌توانید برای یک درس خاص، بیشتر به او کمک کنید. 

برای نظارت بر وضعیت فیزیکی انجام تکالیف به این موارد توجه داشته باشید

زمان انجام تکلیف را مشخص کنید. با کودک‌تان درباره زمان انجام تکالیف صحبت کنید. بگذارید خودش در مورد آن تصمیم بگیرد. آیا می‌‌خواهد تکالیفش را قبل از شام انجام دهد؟ آیا ترجیح می‌‌دهد همه تکالیفش را بعد از یک استراحت کوتاه انجام بدهد؟ به روش کودک‌تان احترام بگذارید و اجازه بدهید همانطوری که راحت‌تر است عمل کند. این کار باعث می‌‌شود او درک کند شما نمی‌خواهید که تکالیفش تا زمان خوابش باقی بماند.

محل انجام تکالیف باید دارای نور کافی و سکوت لازم باشد . تا جایی که امکان دارد، از حواس‌پرتی کودک هنگام انجام تکالیف خودداری کنید چون برای تمرکز حواس وقت لازم است.  میز تحریر یا مکان انجام تکلیف فرزندتان را به آنچه برای انجام تکالیف نیاز دارد تجهیز کنید (مداد، خودکار، نوار چسب، قیچی، خط‌کش، گونیا، پرگار، کاغذ چک‌نویس، فرهنگ لغت، تقویم رومیزی و...) تا برای پیدا کردن وسایل مورد نیازش دست از کار نکشد. در ضمن این‌گونه وسائل را جذاب انتخاب کنید.