زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اعظم اسلامی مجد

چندی پیش یك پروفسور چینی اعلام كرده بود كه: «موسیقی نوعی لذت در انسان به وجود می‌آورد كه به طور طبیعی به وجود نمی‌آید» نواختن یك‌ساز موسیقی  آرامش بخش مزایای بسیاری دارد و می‌‌تواند به انسان‌ها احساس آرامش بدهد. 

تأثیر یادگیری موسیقی 

افزایش ظرفیت مغز

دانشمندان می‌گویند،‌ نواختن ساز و گوش سپردن مداوم و همیشگی موسیقی ملایم باعث تغییر شكل و قدرت مغز می‌شود. نواختن یك ساز موسیقی باعث می‌شود كه ضریب هوشی IQ تا 7 عدد بالاتر برود. موسیقی باعث بهبود مهارت‌های مدیریتی و سازمان‌دهی می‌شود. به هنگام نواختن یك‌ساز یاد می‌گیریم كه ریتم و زمان را حفظ كنیم. برای گرفتن نتیجه بهتر باید زمان را به درستی سازمان‌دهی كنیم تا نتیجه بهتری بگیریم. 

بهبود مهارت‌‌های گروهی

حس موفق بودن در زندگی، حس خشنودی و رضایت‌مندی است. به هنگام نواختن یك ساز به همراه یك گروه، با فعالیت‌های گروهی بیشتر آشنا می‌شویم. روحیه هماهنگی را افزایش می‌بخشد. چشم‌ها، دست‌ها و پاها نیز باید با هم هماهنگ باشند.

افزایش توانایی‌های ریاضیاتی

ریتم‌ها و نت‌ها باعث بهبود مهارت‌های ریاضی می‌شوند. طبق تحقیقات به عمل آمده دانش‌‌آموزانی كه موسیقی تمرین می‌كنند و ساز می‌نوازند، در دروس ریاضی عملكرد بهتری دارند.  

- بهبود مهارت‌های خواندن. 

- افزایش روحیه مسئولیت‌پذیری. 

- افزایش تمركز مغز و بدن. 

- كاهش استرس. 

- بهبود مهارت‌های اجتماعی. 

- آموزش نظم. 

- بهبود مهارت‌‌های عملكردی و كاهش ترس‌ها. 

- بهبود عملكرد سیستم تنفسی. 

 -شادی و نشاط بیشتر. 

سال‌ها پیش، هاویتز، ولف، بورتنیك و كوكاس، تحقیقات كاملی را در این زمینه به انجام رسانیدند. آنها در پی یافتن تاثیر موسیقی در بهبود عملكرد یادگیری كودكان در مقطع تحصیلی ابتدایی بودند. نتیجه تحقیقات گسترده و كامل آنها روی دانش‌آموزانی كه در طول هفته دست‌كم 4 بار و هر بار 40 دقیقه موسیقی تمرین كرده‌‌اند و دانش‌آموزانی كه هیچ سابقه‌ای از آموزش موسیقی نداشته‌‌اند، نشان می‌داد كه گروه اول با سرعت بیشتری نسبت به گروه دوم در مدرسه مهارت‌های خواندن و نوشتن را یاد می‌گیرند. در ضمن آنها از كودكانی كه ضریب هوشی تقریباً یكسان داشتند استفاده نمودند. 

 در چه سنی توانایی و ظرفیت لازم برای یادگیری موسیقی در كودكان نمودار می‌شود؟

تقریباً از زمان تولد و یا حتی زودتر از آن یعنی زمانی‌كه سیستم شنیداری بدن جنین شكل می‌گیرد. تحقیقات نشان می‌دهند كه اگر جنین داخل رحم مادر، ترانه‌ها و آهنگ‌های خاصی را به صورت تكراری از طریق مادر بشنود،‌ در دوران پس از تولد، نسبت به آنها واكنش نشان می‌دهد و آنها را خیلی سریع‌تر حفظ می‌كند و ریتم‌شان را یاد می‌گیرد. 

در سال 1994، یك گروه پژوهشی رابطه میان موسیقی و ضریب هوشی كودكان را مورد بررسی قرار دادند؛ نتیجه تحقیقات آنها حاكی از آن بود كه این كودكان توانایی بیشتری در یادگیری ریاضیات و علوم دارند. 

كلیه تحقیقات به عمل آمده در این زمینه حاكی از آن هستند كه سلول‌های مغزی با یادگیری موسیقی بهتر با هم ارتباط برقرار می‌كنند و ارتباطات عصبی هستند كه باعث بالا رفتن بهره‌وری هوشی می‌شوند. ارتباطات بین سلول‌های مغزی با یادگیری موسیقی در دوران كودكی بهبود می‌یابند و همین امر باعث می‌شود كه كودك مفاهیم ریاضی را بهتر یاد بگیرد.  

چگونه موسیقی باعث تحریك نیمكره‌‌های چپ و راست مغز می‌شود؟

یك فرد حسابگر از نیمكره چپ خود استفاده بیشتری می‌كند و یك هنرمند یا شاعر از نیمكره راستش. اما تحقیقات نشان می‌دهند كه موسیقی (به صورت حرفه‌ای) باعث تقویت هر دو نیمكره می‌شود و خلاقیت كودك را افزایش می‌دهد.
نیمكره چپ مغز اطلاعات جدید را پردازش می‌كند و نیمكره راست مغز تصاویر بصری را با هم تطابق می‌دهد و قسمت‌های مختلف را با هم هماهنگ می‌كند.

وقتی كه با یك فعالیت به تحریك مغز كمك می‌كنیم، عملكرد هر دو نیمكره را بالا می‌بریم. اغلب فعالیت‌ها مثل هنرهای بصری، یادگیری كامپیوتر و یادگیری زبان جدید باعث تقویت یكی از نیمكره‌های مغز می‌شوند ولی موسیقی تنها فعالیتی است كه روی هر دو نیمكره مغز اثر می‌گذارد. بخش راست مغز كه نیمكره خلاق است روی ملودی‌ها تمركز می‌كند و بخش چپ مغز كه نیمكره آنالیز كننده مغز است روی ساختار و مهارت‌‌های حركتی تمركز می‌كند. 

اثرات گوش دادن به موسیقی و یا نواختن ساز 

- تحقیقات نشان می‌دهند كه هر دو مورد روی عملكرد مغز تاثیر فوق‌العاده‌ای دارند. 

- هر دو باعث افزایش IQ كودكان می‌شوند. 

- گوش دادن به موسیقی در كودكان باعث كاهش استرس روانی، افزایش خلاقیت و منسجم شدن افكار، تأثیرات فیزیكی مثل افزایش سطح انرژی و تنظیم شدن ضربان قلب می‌شود.