به قلم : د‌‌‌کتر سارا طالبی پور نیکو ، متخصص اطفال و نوزاد‌‌‌ان
Saratpn@gmail.com
اینستاگرام: Dr.talebipoor
تحریریه زندگی آنلاین : این روزها با گسترش فضاهای مجازی و استفاده مداوم از گوشی‌های هوشمند توسط کودکان و نوجوانان شاهد نگرانی والدین در مورد تاثیر استفاده از هندزفری و هدفون‌ها بر روی شنوایی و مغز افراد استفاده‌کننده هستیم.
در دنیای امروز استفاده نکردن و هماهنگ نشدن با تکنولوژی و پیشرفت‌های آن عملا غیر ممکن است. پس بهترین راه دانستن و به کار بردن صحیح‌ترین روش استفاده از تکنولوژی می‌باشد.
هدفون‌ها و هندزفری‌ها عملا یه بلندگوی کوچک هستند که در مجرای گوش قرار داده می‌شوند و پخش صدا از طریق آنها صورت می‌گیرد، به طوری که سایر افراد نزدیک فرد از شنیدن صدا آزرده نشوند.
طبق تخمین سازمان بهداشت جهانی حدود یک میلیارد نفر از افراد جوان در سراسر جهان، ممکن است در خطر از دست دادن شنوایی به دلیل عادات خطرناک شنیداری باشند.
پس باید این نکته را در نظر داشت که استفاده با صدای بلند و طولانی ممکن است آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به شنوایی نسل جدید وارد کند.
برای اینکه بتوانید به علت آسیب‌ها بیشتر واقف شوید و بتوانید با توضیحاتی فرزندتان را به استفاده صحیح از هندزفری‌ها تشویق کنید، لازم می‌دانم که اول در مورد گوش و آناتومی گوش توضیحاتی مختصر و ساده شده بدهم. نسل جدید نسلی هستند که بدون دلیل نمی‌توان آنها را مجبور به انجام کاری کرد.
گوش انسان برای دو کار در بدن طراحی شده است
یکی شنوایی و دوم حفظ تعادل بدن.
بخش شنوایی شامل گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی است.
گوش خارجی از لاله گوش و مجرای گوش تا پرده صماخ می‌باشد که مسئولیت انتقال صدا به پرده گوش و جلوگیری از ورود گرد و خاک و ... را به داخل گوش بر عهده دارد.
گوش میانی حفره‌ای پر از هوا است که امواج صوتی را به ارتعاش تبدیل و آنها را به گوش داخلی منتقل می‌کند. ارتعاشات از گوش میانی به سیگنال‌های عصبی در گوش داخلی تبدیل می‌شوند.
گوش داخلی شامل حلزون و مجراهای نیمه‌حلقوی است.
حلزون گوش ارتعاشات را از گوش میانی به سیگنال‌های عصبی تغییر می‌دهد. این سیگنال‌ها به پایانه‌های عصبی عصب شنوایی منتقل می‌شوند و در امتداد عصب دهلیزی حلزونی به سمت مغز حرکت می‌کنند و در مغز پردازش شده و صدا قابل شنیدن و شناسایی خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
بسته موضوعی 122: تلفن همراه؛ دشمن سلامت شما
مجراهای نیمه‌حلقوی گوش مسئول حفظ تعادل در بدن هستند.
این مجراها با مایع پر شده و با موهای کوچک پوشانده شده‌اند. وقتی سر تکان می‌خورد، مایع به محیط اطراف می‌چسبد و موها تکان می‌خورند.
موها اطلاعات مربوط به موقعیت را به مغز ارسال می‌کنند. مغز این سیگنال‌ها را تفسیر می‌کند و پیام‌ها را به عضلات می‌دهد که به شما کمک می‌کند تعادل را حفظ کنید.
آسیب‌های هندزفری به گوش
حال که مختصری با اجزای گوش آشنا شدید، در ادامه به آسیب‌هایی که استفاده از هندزفری به گوش می‌رساند و علل ایجاد آن می‌پردازیم.
کم‌شنوایی: وقتی سلول‌های مویی گوش به مدت طولانی در تماس با صداهای بلند باشند، به حالت خمیده درآمده و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند، لذا این امر باعث کم‌شنوایی در فرد خواهد شد.
ازدیاد موم گوش: اگر فرد به طور مداوم از هندزفری‌ها استفاده کند، باعث تجمع موم در گوش و به دنبال آن اختلالات شنوایی خواهد شد.
کاهش شنوایی در صداهای بلند: این عارضه در اثر مصرف بیش از اندازه از هدفون با صدای بلند ایجاد می‌شود که مکانیسم‌های دفاعی بدن برای کاهش آسیب حساسیت گوش را در برابر صداهای بلند کم می‌کند.
این شخص به مرور زمان در صداهای بلند دچار کاهش شنوایی خواهد شد.
وزوز گوش: در اثر آسیب به سلول‌های مویی گوش ایجاد می‌شود.
پر شنوایی: فرد دچار حساسیت بالایی به صداهای محیطی می‌شود و تحمل صداهای محیط برای وی آزار‌دهنده خواهد شد. به این وضعیت هایپر اکوزیس گفته می‌شود.
عفونت‌های گوش: همان‌طور که پیشتر اشاره شد، استفاده مداوم از هندزفری‌ها باعث تجمع موم داخل مجرای گوش و افزایش رشد باکتری‌ها در گوش شده و ریسک عفونت‌های گوشی را بالا می‌برد.
سرگیجه: به دلیل تاثیر بر روی سیستم تعادلی گوش امکان دارد سرگیجه در فرد ایجاد شود.
عدم تمرکز: استفاده مکرر از هندزفری‌ها باعث تاثیر بر روی مغز و کاهش تمرکز فرد می‌شود.
درد گوش: به علل مختلفی ممکن است درد گوش ایجاد شود که عفونت‌ها و فشار زیاد بر روی پرده صماخ یا مفصل استخوانچه‌ها می‌تواند علت آن باشد. این درد‌ها غالبا تیر کشنده به فک بالا خواهند بود.
چگونه آسیب‌های ناشی از هندزفری را بر گوش کاهش دهیم؟
1- مدت زمان استفاده از هندزفری‌ها را در طول روز کاهش دهیم. حداکثر 60 دقیقه در روز از هندزفری‌ها استفاده کند و اگر نیاز به استفاده در زمان‌های طولانی‌تری هست، در فواصل از گوش خارج کند و مدتی به گوش خود استراحت بدهد.
2- به هیچ عنوان با صدای بلند از هندزفری‌ها استفاده نکند. در طول روز حداکثر 5 دقیقه مجاز به استفاده از هندزفری با صدای بلند می‌باشید.
3- ضد عفونی کردن گوشی‌ها برای کاهش ریسک عفونت و تجمع باکتری‌ها
4- استفاده از هدفون‌های بی‌سیم بهتر از هندزفری‌ها می‌باشد، چون باعث می‌شود گوشی‌ها در فاصله دورتری قرار بگیرند.
5- حداکثر صدای مجاز 60 درصد است.
6- هنگام سفر با قطار، اتوبوس و حتی راه رفتن، استفاده از هدفون را فراموش کنید. استفاده از هدفون در مکان‌های پر‌سروصدا، درجه صدا را افزایش می‌دهد که برای گوش‌های شما اصلا خوب نیست.
