دکتر علیرضا غزنوی : متخصص ارتوپدی فلوشیپ ارتوپدی کودکان ؛ عضو هیئت علمی دانشگاه ایران
تحریریه زندگی آنلاین : با فرارسیدن نوروز خانهتکانیها شروع میشود. گاهی هنگام تمیزکاری و خانهتکانی مشکلات ارتوپدی پیش میآید که باعث تلخ شدن نوروز به کام خانواده میشود. از جمله این موارد هنگام تمیز کردن دیوارها و سقف است که جهت انجام آن شخص از نردبان استفاده میکند. افتادن از روی بلندی و سقوط روی کف دست که ممکن است در مواقع بازی در این ایام اتفاق افتد، گاها موجب شکستگی در ناحیه مچ دست میشود. هرچند این شکستگی مچ دست در افراد مسن شایعتر است، ولی در کودکان نیز ا اتفاق میافتد. در این ایام دو نوع شکستگی شایعتراست که شامل شکستگی انتهای ساعد و شکستگی آرنج است.
شکستگی انتهای ساعد
شکستگی انتهای ساعد به نام علمی شکستگی دیستال رادیوس است. همانطور که میدانید ساعد دو استخوان دراز به نامهای رادیوس و اولنا دارد. مکانیسم این نوع شکستگیها معمولا به صورت افتادن روی کف دست و اغلب همراه با جابهجایی به سمت خلف مچ دست است. در بچهها به علت ضخامت بیشتر پرده روی استخوان و انعطافپذیری بیشتر استخوان، شکستگی معمولا به صورت کامل بوده و با جابهجایی زیاد نیست و مانند حالتی است که یک چوب ترکه شکسته میشود. از این رو اکثر شکستگیها به صورت Greenstick است، البته در سنین نوجوانی به بالا احتمال شکستگی با جابهجایی بیشتر میشود.
بیشتربخوانید:
کودکان زیر 5 سال؛ چه بخورند؟
شکستگی در صفحه رشد
یک نوع دیگر از شکستگیهای ناحیه مچ دست در کودکان شکستگی در صفحه رشد است. همانطور که میدانید، در انتهای استخوانهای دراز کودکان ناحیهای به نام صفحه رشد وجود دارد که غضروفی و حاوی سلولهایی است که تکثیر آنها باعث رشد استخوان میشود. این نوع شکستگی در صفحه رشد نیاز به جااندازی دقیقتر دارد، زیرا در صورت آسیب صفحه رشد، ممکن است منجر به زاویهدار شدن محل جوش خوردن شکستگی یا در صورت درگیری تمام صفحه رشد ممکن است منجر به کوتاهی استخوان شود، لذا نیاز به آگاهی والدین از ماهیت شکستگیهای صفحه رشد، عوارض آن و درمان دقیقتر آن توسط پزشک میباشد.
علائم
از علائم این شکستگیها در کودکان، درد، تورم و دفورمه شدن ساعد و مچ دست است. در این موارد بهترین اقدام، بیحرکتی محل شکستگی و بالا نگه داشتن دست و یا آویزان کردن دست به گردن است. در صورت امکان از کمپرس آب سرد استفاده گردد. پس از مراجعه به بیمارستان و انجام رادیوگرافی، تشخیص شکستگی قطعی میشود. در صورتی که در رادیوگرافی شکستگی جابهجایی زیادی نداشته باشد، بیحرکتی با گچ کافی است، اما چنانچه شکستگی با جابهجایی زیاد یا زاویه زیادی داشته باشد، لازم است در اتاق عمل تحت بیحسی یا بیهوشی جااندازی و گچگیری انجام شود. در بعضی از شکستگیهای نوجوانان، جوانان و افراد مسن که شکستگی با جابهجایی زیاد است و جااندازی پایدار نیست، ممکن است نیاز به عمل جراحی باز و تعبیه پلاتین باشد، اما باید در نظر داشت که معمولا شکستگیهای کودکان از نوع کمتر جابهجا یا نهایتا نیاز به جااندازی وگچگیری دارد و کمتر از عمل جراحی باز استفاده میشود. علاوه بر آن بر اساس میزان جابهجایی و زاویه شکستگی در کودکان با افزایش سن پس از جوش خوردن به تدریج امتداد استخوان اصلاح میشود.
بیشتر بخوانید:
علت اصلی کوتاهی قد در کودکان چیست؟
مصرف این ویتامین ها برای کودکان ضروری است
شکستگی آرنج
نوع دیگر شکستگی شایع کودکان در این ایام شکستگی آرنج یا به نام علمی شکستگی سوپراکوندیل بازو است. این نوع شکستگی در انتهای استخوان بازو نزدیک آرنج اتفاق میافتد و این شکستگی با مکانیسم افتادن روی کف دست ایجاد میشود و از علائم آن درد، تورم و دفورمیتی آرنج میباشد. نکته مهم در این نوع شکستگی، بیحرکتی آرنج در زاویه حدود ۲۰ درجه آرنج و مراجعه هر چه سریعتر به اورژانس و انجام اقدامات درمانی میباشد، چراکه تورم شدید در ناحیه آرنج گاها باعث فشار روی عروق میشود و خونرسانی اندام به مخاطره میافتد، لذا مراجعه هرچه زودتر، درمان به موقع به صورت جااندازی و گچگیری یا جااندازی در اتاق عمل و گذاشتن پین برای ثابت کردن شکستگی، از عوارض احتمالی آینده جلوگیری میکند.
توصیه مهم
گاها دیده میشود که والدین به شکستهبندهای محلی مراجعه میکنند. آنها با بستن آرنج باعث تشدید تورم و به مخاطره انداختن خونرسانی اندام شده و چه بسا در مواردی با عوارضی مانند فلج دست تا سیاه شدن و گانگرن اندام همراه میشود. پس لازم است حتما به بیمارستان و پزشک دارای تخصص ارتوپدی مراجعه شود تا از این عوارض جلوگیری شود.