تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
انسداد دریچه مجرای پیشاب: باریك شدن و انسداد مجرای ادرار فقط روی پسرها تأثیر می‌گذارد كه قبل از تولد نوزاد قابل تشخیص است و می‌توان بلافاصله بعد از تولد او را عمل جراحی كرد و مشكل را حل نمود.
هیدرونفرویس جنین: در این بیماری یكی از كلیه‌ها یا هر دو بزرگ می‌شوند. این مشكل در اثر انسداد مجرای ادرار و یا شرایطی به نام «برگشت و زی كورترال» به وجود می‌آید. در برگشت وزی كورترال، ادرار به صورت غیرعادی به عقب و از مثانه به مجرای كلیه برمی‌گردد. هیدرونفرویس جنین را می‌توان قبل از تولد نوزاد تشخیص داد و روش‌های درمانی مختلفی برای رفع آن وجود دارد. در مواقع شدیدتر عمل جراحی این انسداد را از بین می‌برد.
بیماری پلی كیستیك كلیه: این بیماری شرایطی را به وجود می‌آورد كه كیست‌های زیادی شروع به رشد در داخل هر دو كلیه می‌كنند. این كیست‌ها می‌توانند تكثیر و بزرگ‌تر و بزرگ‌تر شوند؛ تا جایی كه موجب نارسایی كلیه گردند. بیشتر حالت‌های این بیماری ژنتیكی است و پزشكان می‌توانند قبل و بعد از تولد كودك آن را تشخیص دهند؛ ولی گاه بیماری هیچ علامتی ندارد.
گاهی اوقات بیماری باعث عفونت مجاری ادرار می‌شود و گاهی هم سنگ كلیه و افزایش فشار خون را به همراه دارد. درمان بیماری پلی‌كیستیك كلیه به شیوه‌های مختلف انجام می‌پذیرد. از طریق تغییر در برنامه غذایی می‌توان حالت‌هایی از بیماری را درمان كرد. در غیر این صورت نیاز به عمل پیوند و یا دیالیز وجود دارد.
بیماری مولتی كیستیك كلیه: این عارضه وقتی ایجاد می‌شود كه كیست‌های بزرگ در كلیه رشد می‌كنند و باعث از كار افتادن كلیه‌ها می‌شوند. در حالی كه بیماری پلی‌كیستیك كلیه در هر دو كلیه به وجود می‌آید، بیماری مولتی كیستیك كلیه فقط در یك كلیه ایجاد می‌شود. در حال حاضر هیچ نوع درمانی برای این بیماری وجود ندارد؛ فقط باید از عفونت پیشگیری كرد و فشار خون را تحت كنترل در آورد.
اسیدوز كلیه‌ای: در این بیماری كلیه‌ها به درستی كار نمی‌كنند و نمی‌توانند میزان اسید بدن را تنظیم نمایند. به این ترتیب سنگ كلیه در كلیه‌ها ایجاد می‌شود و عدم تنظیم اسیدها در رشد كودك اختلال ایجاد می‌كند. این بیماری را می‌توان به راحتی درمان كرد.
تومور ویلمز: این نوع سرطان كه مخصوص كودكان است، كلیه‌ها را در برمی‌گیرد؛ اما در همان دو سال نخست بعد از تولد قابل تشخیص است و با شیمی درمانی و جراحی می‌توان آن را برطرف كرد.
گلو مرو لونفریتیز: التهاب و عفونت گلومرولی بخشی از نفرون‌ها و شامل رگ‌های خونی بسیار ریز است. این بیماری روی عملكرد كلیه‌ها اثر می‌گذارد و توانایی آنها را در تصفیه مواد زائد كاهش می‌دهد؛ به این شكل كه در ادرار خون دیده می‌شود و میزان ادرار بسیار كاهش می‌یابد. این بیماری در برخی موارد قابل درمان است و در برخی موارد نیاز به دیالیز و پیوند كلیه وجود دارد.
سندرم نفروتیك: این بیماری وقتی ایجاد می‌شود كه بدن مقدار زیادی از پروتئین خود را از طریق ادرار دفع می‌كند. این اتفاق معمولاً در اثر تغییر نفرون‌ها می‌افتد و بعد از یك سالگی كودك تشخیص داده می‌شود، علائم شایع آن شامل: باد كردن زیر چشم‌ها و صورت و دل درد است. این وضعیت با دارو برطرف می‌شود.
بیماری‌های مادرزادی در مجاری ادرار
تكثیر مجرا: در بعضی موارد، هر یك از كلیه‌ها به جای یك مجرا، دو مجرا دارند. این مسأله باعث عفونت مجرای ادرار می‌شود؛ ولی با دارو و عمل جراحی قابل درمان است.
كلیه نعل اسبی: در این عارضه، هر یك از كلیه‌ها به یك كلیه قوسی شكل وصل هستند كه ظاهراً طبیعی‌اند و درست كار می‌كنند؛ اما در آینده می‌توانند مشكلاتی را به وجود آورند. این مشكل نیاز به عمل جراحی ندارد؛ اما باید پزشك به طور مرتب آن را چك كند.
علائم مشكلات كلیه
علائم بیماری‌های مربوط به كلیه و مجاری ادرار بسیارند كه برخی از آنها به قرار زیر می‌باشند:
تب ورم اطراف چشم‌ها و صورت، پاها و زانوها سوزش ادرار افزایش ناگهانی حجم ادرار در كودكان شب ادراری‌های مكرر وجود لكه‌های خون در ادرار افزایش فشار خون
سایر مشكلات مربوط به كلیه‌ها
گاهی اوقات برای كودك شما مشكلاتی به وجود می‌آید كه شاید به كلیه‌ها مربوط نباشند، اما كلیه‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند.
فشار خون بالا و پرتنشی: كلیه‌ها فشار خون را تنظیم می‌كنند و این‌كار را از طریق تنظیم نمك بدن و به كمك آنزیم «رنین» انجام می‌دهند. افزایش فشار خون دلایل بسیاری دارد؛ از جمله وراثت، چاقی و بیماری‌هایی كه قبلاً ذكر شدند.
تشخیص بیماری‌های كلیه
وقتی كه به سلامت كلیه كودك خود مشكوك می شوید و به پزشك مراجعه می‌كنید، اولین كار آزمایش خون و ادرار است. با آزمایش یورین آنالیز، پزشك بسیار سریع پی به نارسایی و مشكل كلیوی می‌برد. این آزمایش افزایش تعداد سلول‌های قرمز خون و سلول‌های سفید خونی را نشان می‌دهد.
پزشكان از طریق اندازه‌گیری فشار خون و میزان رشد نیز می‌توانند عملكرد غیرطبیعی كلیه‌ها را تشخیص دهند. كودكانی كه به مشكلات كلیه دچار هستند، رشد بسیار كمی دارند. استفاده از فراصوت، اسكن CAT و اسكن هسته‌ای كلیه نیز مراحل بعدی و پیشرفته‌تر تشخیص عارضه در كلیه‌هاست.
برای خواندن بخش اول -بيماری های كليوی در كودكان- اینجا کلیک کنید.
