اوتیسم در کودکان
اوتیسم نوعی اختلال رفتاری با تعدادی علائم خفیف یا شدید است. هیچ دو کودک مبتلا به اوتیسم ویژگیهای دقیقا یکسانی با یکدیگر ندارند، اما در عین حال این اختلال بین کودکان شایع است و کودکان از جهاتی تجربیات مشترکی دارند. براساس آمار یکی از موسسات تحقیقاتی آمریكا در سال 2009، از هر 110 کودک آمریکایی یک نفر مبتلا به اوتیسم است و در حال حاضر یك میلیون و 500 هزار کودک در آمریکا مبتلا به اوتیسم هستند. تعداد افراد مبتلا به اوتیسم سالیانه 10 تا 17 درصد افزایش مییابد. متاسفانه روند رشد این اختلال نسبت به سایر اختلالات رشدی سریع تر است.
اما سوال اصلی این است که اوتیسم چیست و در مورد کودکان به چه معناست؟
اوتیسم در دسته ای از اختلالات به نام ASD جای دارد. این گروه از اختلالات، ناتوانیهای حوزه رشد محسوب میشوند؛ به این معنا که این اختلال بر توانایی رشدونمو طبیعی کودک تاثیر مخرب دارد. در کل، طیف وسیع اختلالات اوتیسمی بر سه قسمت از حوزههای رشد کودک تاثیر میگذارد که بارزترین و محسوسترین حوزه برای اطرافیان، تعاملات اجتماعی است. گفتوگو و تعاملات عادی که به راحتی بین سایر افراد صورت میگیرد، در کودکان اوتیسمی تقریبا همیشه با مشکل مواجه است. دو حوزه دیگر رشد که تحت تاثیر این اختلال هستند، مربوط به توانایی تکلم و یا زبانی است که با آن صحبت میکنند و میل به تکرار هیجانات، رفتارها و حتی افکار.
برای اینکه بتوان کودکی را اوتیسمی دانست، علائم یاد شده باید تا سن سه سالگی در او دیده شوند. در واقع رفتارهای او باید با هوش و استعداد عمومی کلی بیتناسب باشد. کودکان عقبمانده ذهنی نیز در برخی امور غیرعادی هستند، اما این غیرعادی بودن با توجه به میزان رشد ذهنی آنها طبیعی است. در واقع با توجه به میزان رشد ذهنی آنها، رفتارهای غیر عادی از آنها انتظار میرود. اما در مورد کودکان اوتیسمی شرایط اینگونه نیست. کودکان اوتیسمی از رشد ذهنی خوبی برخوردارند اما رفتارهای آنها با این رشد ذهنی تناسبی ندارد.
علائم عمومی اوتیسم
کمتوجهی و واکنش نشان ندادن به اطرافیان
توجه بیش از حد به اشیای اطراف
پرهیز از برقراری ارتباط چشمی
عدم تشخیص نام خود و عدم واکنش به آن
عدم همدردی با دیگران
حرکات تکراری مانند چرخیدن و جنبیدن
مشکلاتی در تکلم
علل ایجاد اوتیسم
علت اصلی ایجاد اوتیسم هنوز به درستی مشخص نیست، اما نظریههایی در اینباره وجود دارد. به گفته یکی از پزشکان محقق در این زمینه، اوتیسم علل گوناگونی دارد این علل هر کدام تاثیری خاص روی مغز میگذارند. ژنهای مختلفی در ایجاد اوتیسم دخیل هستند و هر یک از این ژنها بر قسمتی از مغز تاثیر میگذارند. تاثیر آنها بر مغز نیز تغییراتی را در رفتار و افکار کودک به وجود میآورد. البته در مورد این اختلال تحقیقات بسیاری در حال انجام است که هر یک از آنها اطلاعات بسیار مفیدی در رابطه با این اختلال در اختیار ما خواهد گذاشت.
تعامل اجتماعی فرایند بسیار پیچیده ای است و قسمتهای متعددی از مغز در این فرایند درگیر میشوند. این به آن معناست که حتی اگر پزشکان تاثیرات اوتیسم بر یک ناحیه از مغز را بررسی کنند، هنوز چندین قسمت دیگر از مغز بررسی نشده باقی میماند. پژوهشگران هنوز پی نبردهاند که اختلال اوتیسم چه زمانی در کودکان ایجاد میشود. آیا کودکان با این اختلال به دنیا میآیند یا بعد از تولد دچار آن میشوند. البته برخی کودکان هنگام تولد کاملا طبیعی هستند و بعد دچار اختلال میشوند؛ اما نمیتوان این مسأله را به همه کودکان تعمیم داد. بیشتر کودکان اوتیسمی از هنگام تولد علائم آن را از خود بروز میدهند. تحقیقات راجع به اختلال اوتیسم هنوز ادامه دارد و هنوز نمیتوان نتایجی قطعی در این رابطه گرفت. هنوز سوالات بسیاری در رابطه با این اختلال مطرح است و باید برای رسیدن به پاسخهایی جامع و کامل به این تحقیقات ادامه داد.