زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به طور اساسي گياهان و سبزيجاتي كه بعد از برداشت مورد استفاده‌ي انسان قرار مي‌گيرند در طي رشد و نمو ممكن است ميكروب‌هاي مخصوصي را در قسمت‌هاي مختلف خود نگه‌داري و طي حمل و نقل به نقاط مختلف منتقل كنند. گياهان هم‌چنين مي‌توانند بيماري‌هاي انگلي را به انسان سرايت دهند. اما به تجربه ثابت شده است كه بافت‌هاي داخلي گياهان يا بدون ميكروب بوده و يا حاوي تعداد بسيار كمي ميكروب هستند. در اين مقاله به روش‌هايي براي جلوگيري از آلودگي سبزيجات اشاره مي‌كنيم:
جلوگيري از آلودگي
به طور اساسي سبزيجات در تمام مراحل از چيده شدن تا مصرف، مورد هجوم ميكروب‌هاي عامل فساد قرار مي‌گيرند كه نه تنها آلوده شده بلكه سبب انتقال ميكروب‌هاي عامل فساد به محصولات سالم نيز شده است و باعث آلوده شدن آن‌ها هم مي‌شوند، به طور مثال محصولات زماني كه ازمزرعه به بازار حمل مي‌شوند در اثر صدمات مكانيكي، ميكروب‌هاي عامل فساد به داخل محصول نفوذ كرده و شروع به رشد و تكثير مي‌كنند. به همين دليل بايد در هنگام برداشت و پس از آن، در شيوه‌ي حمل و نقل به گونه‌اي دقت كرد تا محصولات آسيبي نبينند.
هم‌چنين نگه‌داري سبزيجات در سطح بازار (عمده و خرده‌فروشي) بدون دقت در شيوه‌ي نگه‌داري و ظروف مناسب در انبارها، يا به وسيله‌ي دستمالي شدن از طرف كارگران در سطح بازار و هم‌چنين در اثر تماس با گردوخاك و شستشو با آب آلوده، مقدار ميكروب‌ آن‌ها اضافه مي‌شود، لذا درجه‌بندي و بسته‌بندي سبزيجات باعث خواهد شد كه قسمت‌هاي فاسد را از قسمت‌هاي سالم جدا كرده و از گسترش آلودگي جلوگيري به عمل آيد.
 از سوئي در صورتي كه محصول به صورت فله و درهم يا به عبارتي غيردرجه‌بندي و بدون بسته‌بندي در بازار عرضه شود دست زدن و جابه‌جا كردن محصول به وسيله‌ي خريدار و فروشنده سبب افزايش آلودگي خواهد شد.
جلوگيري از آلودگي سبزيجات در منزل
علاوه بر موارد فوق كه بايد از آلودگي سبزيجات در حين برداشت و پس از آن، نگه‌داري، حمل و نقل و عرصه به بازار جلوگيري كرد، بايد از آلودگي سبزيجات در منزل نيز جلوگيري شود. براي انجام اين امر، مهم‌ترين عامل، تهيه و خريد سبزي با كيفيت مناسب حداقل از نظر شدت آلودگي است، لذا موارد زير بايد مدنظر باشد:
1- محصول مورد نياز را از مراكز خريد معتبر و مطمئن تهيه كنيد.
2- سبزيجات را به شيوه‌‌ي مناسب تا منزل حمل كنيد.
3- از دست زدن اضافه و غيرضروري به محصول جداً خودداري شود.
4- چنانچه دستتان آلوده بود، به ماده‌ي غذائي (سبزيجات) خريداري شده هرگز دست نزنيد.
5- در صورت استفاده‌ي غير فوري از سبزيجات خريداري شده، آن را زود در مكان سايه و خنك قرار دهيد.
6- چنانچه به گوشت دست زده باشيد، قبل از شستن دستانتان، به طور جدي از دست زدن به سبزيجات خريداري شده خودداري نمائيد.
7- چنانچه سبزيجات را به صورت درهم خريداري كرده‌ايد، بلافاصله پس از ورود به منزل سبزيجات سالم را از صدمه ديده جدا كنيد.
8- از قرار دادن سبزيجات خريداري شده در سطح آشپزخانه، به دليل امكان پخش آلودگي آن‌ها به ساير سطوح آشپزخانه خودداري كنيد.
9- قبل از استفاده از چاقو، تخته برش و غيره براي سبزيجات، آن‌ها را به دقت شستشو دهيد.
10- از تماس حشرات، پرندگان، جوندگان و حيوانات خانگي با سبزيجات به طور جدي خودداري كنيد.
حذف آلودگي سبزيجات در منزل
ممكن است پوشش طبيعي سبزيجات در حين برداشت و پس از آن در مراحل حمل و نگه‌داري و عرضه صدمه ديده باشد، لذا اولين عمل جهت حذف آلودگي در منزل، جدا كردن سبزيجات صدمه ديده از سالم است. البته براي حذف آلودگي، علاوه بر اين عمل مي‌توان از آب و يا دما (سرد كردن) و غيره نيز استفاده كرد. در مورد استفاده از آب براي نگه‌داري، نقطه نظرات متفاوتي وجود دارد از جمله برخي معتقدند، شستشوي سبزيجات شامل، اعمال مقدماتي نظير خيساندن، تكان دادن در آب يا پاشيدن آب بر سبزيجات مي‌باشد كه چنين كاري نادرست بوده، چرا كه خيساندن و يا تكان دادن سبزيجات در آب باعث پخش شدن ميكروب‌هاي عامل فساد از قسمت‌هاي خراب به كل اين مواد خواهد شد. هم‌چنين عده‌اي معتقد به هم زدن دائم و استفاده‌ي مداوم از آب هستند كه اين نيز اشتباه است زيرا اين كار درست مثل اين است كه مقداري از ميكروب‌هاي عامل فساد را به محيط بيفزائيم چرا كه در نتيجه‌ي شستشو، سطوح به اندازه‌ي كافي مرطوب شده و در واقع، هنگام نگه‌داري سبزيجات به ميكروب‌ها اجازه‌ي رشد داده خواهد شد. در اين ميان گروهي نيز بر اين باورند كه شستشو با محلول‌هاي ميكروب‌كش و ضدعفوني كننده تعداد ميكروب‌هاي موجود در سبزيجات را كاهش مي‌‌دهد. برخي نيز معتقدند بسياري از آلودگي‌هاي موجود در سطح سبزيجات با شستشوي مناسب از بين مي‌رود اما در ضمن اين عمل مقداري از فلور طبيعي آن‌ها نيز برداشته مي‌شود. شستشو با آب از نظر كيفيت باكتريولوژيكي خوب است اما مي‌تواند سبب افزايش ميكروب‌ها شده و امكان رشد بعدي آن‌ها را در سطوح مرطوب ميسر سازد. گاهي اوقات از آب كلردار يا برخي پاك كننده‌ها جهت شستشو استفاده مي‌شود كه باعث سهولت زدودن آلودگي و حذف ميكروب‌ها مي‌شود. البته جهت حذف آلودگي‌ همان گونه كه بيان شد علاوه بر اعمال فوق مي‌توان با استفاده از دما نيز آلودگي را تا حدودي به تعويق انداخت.