احتمال ابتلای کودک به اوتیسم چقدر است؟
روی پنجه پا راه می‌رود و با وجود عبور از سه‌سالگی، زبان باز نمی‌كند. پدر و مادر نگران، تصور می‌كنند ناشنوایی دلیل زبان‌بسته بودن كودك‌شان است اما تست‌های شنوایی‌سنجی می‌گوید گوش‌های كودك سالم است. رفتارهای تكراری‌اش با بزرگ‌تر شدن او بیشتر به چشم می‌آید؛ توی چشم كسی نگاه نمی‌كند، اسمش را نمی‌گوید و گاهی خودزنی می‌كند. این نشانه‌ها كه بعد از عبور از سه‌سالگی هر روز بیشتر از قبل خود را نشان می‌دهد، با وجود انكار‌های اولیه والدین خبر از ابتلای كودك به یك بیماری عصبی به نام اوتیسم دارد؛ بیماری كه كودك را با اجتماع بیگانه می‌كند و در صورت شدید بودنش، امكان سازگار شدن او حتی با اعضای خانواده را هم پایین می‌آورد.
محققان تا چند سال پیش می‌گفتند ژن‌ها اصلی‌ترین دلیل ابتلا به اوتیسم هستند اما در بررسی كه به‌تازگی روی هفت‌و‌نیم میلیون كودك در پنج كشور انجام شده است، محققان دلایل دیگری را هم برای اوتیسمی شدن كودكان اثبات كرده‌اند؛ دلایلی كه در ادامه آنها را با شما در میان می‌گذاریم.
پدرهای مسن و اوتیسم
شما هم شنیده بودید كه خطری سلامت فرزندان پدرهای مسن را تهدید نمی‌كند؟ محققان در یكی از بزرگ‌ترین بررسی‌هایی كه تاكنون در مورد دلایل ابتلای كودكان به اوتیسم صورت گرفته، این ادعای قدیمی را رد كرده‌اند. به باور پژوهشگران، گرچه پیر بودن پدر به اندازه بالا بودن سن مادر در سلامت فرزندان تاثیر ندارد اما بیماری اوتیسم از جمله اختلالاتی است كه پیر بودن اسپرم‌های پدر می‌تواند خطر ابتلا به آن را بیشتر كند. به باور محققان، فرزند مردهایی كه بعد از 50 سالگی پدر می‌شوند به احتمال 66 درصد بیشتر از كودكانی كه پدرشان در دهه 20 زندگی‌شان و 28درصد بیشتر از بچه‌هایی كه پدرشان در دهه 40 پدر شدند، به بیماری اوتیسم مبتلا می‌شوند. به عقیده محققان، مردهایی كه بعد از 50سالگی پدر می‌شوند، سلامت فرزند آینده‌شان را به خطری جدی می‌اندازند چراكه جهش‌های ژنتیكی كه در اسپرم مردان اتفاق می‌افتد، خطر ابتلای كودكان به اوتیسم را در آینده افزایش می‌دهد.
مادران مسموم و اوتیسم
قرار داشتن مادران در معرض سموم شیمیایی تنها خطر ابتلای فرزندشان به آلرژی و مشكلات ریوی را بالا نمی‌برد. در یك بررسی دیگر محققان به این نتیجه رسیدند زنانی كه هنگام بارداری در معرض یا در نزدیكی سموم یا كودهای شیمیایی قرار دارند یا در مزارعی كه از این سموم استفاده می‌كنند، كار یا زندگی می‌كنند به احتمال بیشتری فرزندانی اوتیسمی به دنیا می‌آورند. با توجه به نتایج پژوهش‌ها، احتمال اینكه كودك این مادران به اوتیسم مبتلا شود، دوسوم بیشتر از فرزند مادرانی است كه در دوره بارداری در معرض این سموم قرار نداشته‌اند. خطر اوتیسمی شدن تنها فرزند مادرانی كه با كود شیمیایی در ارتباط بوده‌اند را تهدید نمی‌كند بلكه كودكانی كه در شكم مادر خود یا در دو سال اول زندگی، درمعرض دو ماده سمی موجود در هوا به نام‌های «استایرن» و «كروم» قرار می‌گیرند به احتمال بیشتری به اوتیسم مبتلا می‌شوند. دلیل این اتفاق از نظر محققان تماس نوزاد با مقادیر بالای كروم (یك نوع فلز سنگین) در دوران جنینی و سال‌های اول زندگی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد نفس كشیدن مادر در دوران بارداری و كودك در سال‌های ابتدای زندگی در هوای آلوده، خطر ابتلای كودك به اوتیسم را تا 65 درصد افزایش می‌دهد. گذشته از این، به باور محققان قرار گرفتن مادر باردار در معرض دود خودروها و گازهای كارخانه‌ای، خطر ابتلا به اختلالات تكامل سیستم عصبی را تا دو برابر زیاد می‌كند.
مادران نوجوان و اوتیسم
ناپختگی و بی‌دست و پایی تنها اتهامی نیست كه به مادران نوجوان وارد است. از نظر محققان برخی بیماری‌هایی كه از ابتدای تولد با فرزند همراه است هم می‌تواند حاصل كم‌سن بودن مادر باشد. درست است كه بالا بودن سن مادر، سلامت فرزندش را از زمان تولد تا پایان زندگی‌اش به خطر می‌اندازد اما محققان می‌گویند مادرانی كه بیش از اندازه كم‌سن و سال هستند هم نمی‌توانند بچه‌های سالمی را به دنیا بیاورند. از نظر آنها مادران نوجوان 18درصد بیشتر از دیگر زنان احتمال دارد كه كودكی اوتیسمی به دنیا بیاورند. گذشته از این، بالا رفتن سن مادر از 40 سال هم خطر اوتیسمی شدن كودكش را تا 15 درصد افزایش می‌دهد. محققان هنوز دلیل اصلی این اتفاق را نمی‌دانند اما میان كم‌سن یا میانسال بودن مادر و اوتیسمی شدن كودكش ارتباط پیدا كرده‌اند. پس اگر شما هم در چنین شرایطی صاحب فرزند شده‌اید و مشاوره ژنتیک را هم پشت سر نگذاشته‌اید، با کمک متخصص کودکان این احتمال را بررسی کنید.
نکند دیر بفهمید!
شاید در دوره نوزادی و نوپایی، والدین بچه‌های اوتیسمی نتوانند میان فرزند خود و كودكان سالم تفاوتی پیدا كنند اما بچه‌های اوتیسمی دچار نوعی معلولیت ذهنی هستند كه معمولا در سه سال اول زندگی خود را نشان نمی‌دهد. آنها به‌خاطر ابتلا به این اختلال عصبی، نمی‌توانند مثل كودكان دیگر ارتباط برقرار كنند و بسته به درجه بیماری‌شان در تفكر، مهارت‌های اجتماعی و به‌كار‌گیری زبان هم دچار مشكل هستند.
برگه آزمایش چه می‌گوید؟
كمبود آهن و كم‌خونی در دوران بارداری 40 تا 50 درصد زنان و كودكان آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از آنجا كه آهن برای تكامل اولیه مغز حیاتی است، كمبود آن می‌تواند خطر اوتیسمی شدن كودك را تا پنج برابر بالا ببرد. گذشته از این، مادران دیابتی هم احتمال دارد فرزندی اوتیسمی به دنیا بیاورند. به باور محققان فرزند زنانی كه از هفته 26 بارداری به بعد به دیابت بارداری دچار می‌شوند، 63 درصد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری اوتیسم قرار می‌گیرد.
خانواده‌های اوتیسمی
10 درصد اختلالات اوتیسمی در افراد یك خانواده دیده می‌شود و به همین دلیل زنانی كه یك فرزند اوتیسمی به دنیا می‌آورند نمی‌توانند نسبت به مبتلا نشدن فرزندان بعدی به این بیماری مطمئن باشند. بیماران اوتیسمی اغلب جهش‌های ژنی دارند كه باعث بیمار شدن‌شان می‌شود. از آنجا كه ژن‌هایی كه در دختران مبتلا به اوتیسم جهش پیدا می‌كند، نسبت به ژن پسرها، در مغز بسیار فعال‌تر است، خانم‌های مبتلا علائم شدید‌تری را نشان می‌دهند؛ البته به‌طور كلی این اختلال در میان پسرها شایع‌تر است.
برخی بررسی‌ها می‌گویند احتمال به ارث رسیدن اوتیسم از خانواده مادری بیشتر از خانواده پدری است اما در هر حال محققان شكی ندارند كه ژن‌ها یكی از اصلی‌ترین داصلی ترین دلایل بیماری اوتیسمل اوتیسمی شدن كودكان است و 90 درصد قربانیان این بیماری به دلایل ژنتیكی به آن دچار شده‌اند. اغلب افراد تصور می‌كنند بیماری اوتیسم قابل پیش‌بینی نیست اما پزشكان بر این باورند كه با مشاوره ژنتیك پیش از بارداری تا اندازه زیادی می‌توان احتمال اوتیسمی شدن كودك در آینده را پیش‌بینی كرد؛ البته آنها هنوز هم تاكید می‌كنند كه نمی‌توان خطر ابتلای كودك به اوتیسم را صددرصد پیش‌بینی كرد.
زوج‌های با اختلاف سنی بالا
یافته‌های عجیب و غریب محققان ممكن است شما را متعجب كند. اختلاف سنی همسران هم در سالم بودن یا اوتیسمی شدن فرزندان‌‌شان تاثیرگذار است. به باور محققان، والدینی كه اختلاف سنی زیادی با هم دارند، بیشتر احتمال دارد كه فرزندی اوتیسمی به دنیا بیاورند. گذشته از این، بررسی‌ها نشان می‌دهد والدینی كه هر دو سن و سالی از آنها گذشته است هم به احتمال بیشتری صاحب فرزندی اوتیسمی می‌شوند. پدرانی كه بین 35 تا 44 سالگی قرار دارند، اگر همسرشان 10 سال از خودشان جوان‌تر باشد، ممكن است صاحب كودكی اوتیسمی شوند؛ البته مادرانی هم كه در دهه 30 زندگی‌شان قرار دارند، اگر همسرشان 10 سال یا بیشتر از خودشان كوچك‌تر باشد، احتمال دارد كه كودكی اوتیسمی به دنیا بیاورند.
منبع : مجله سیب سبز
