تحریریه زندگی آنلاین- گروه كودك سالم
تغذیه زن باردار
تغذیه دوران بارداری نقش بسیار مهمی در سلامت جنین دارد. نیازهای تغذیه‌ای، از نظر كمی و كیفی، افزایش می‌یابد و مادر باردار باید غذاهایی را مصرف كند كه تأمین كننده رشد جنین باشد.
غذاها را به پنج دسته تقسیم می‌كنند:
میوه‌جات و سبزیجات
لبنیات (شیر و فرآورده‌های آن)
گوشت، ماهی، تخم‌مرغ و حبوبات
غلات (نان)
چربی‌ها و شیرینی‌جات
خانم‌های باردار باید از هر یك از دسته‌های ذكر شده به مقدار لازم مصرف نمایند و رژیم متنوعی داشته باشند. رژیم غذایی به گونه‌ای باشد كه پروتئین، ویتامین و كالری كافی را در دسترس آنها و جنین‌شان قرار دهد.
لبنیات مثل شیر، پنیر تازه، كره و ماست برای تأمین احتیاجات جنین و مادر لازم است زیرا دارای مقدار زیادی مواد غذایی و كلسیم، ویتامینC، آهن و فسفر هستند و مصرف دو تا سه لیوان شیر در روز، به مادران باردار توصیه شده است. مواد گوشتی (گوشت گاو، گوسفند، مرغ، پرندگان، ماهی و ...) و جگر از نظر تأمین احتیاجات مادر و جنین مهم‌اند و بهتر است مادر هفته‌ای چندبار از آنها استفاده نماید.
مصرف روزانه یك عدد تخم‌مرغ به مادران توصیه شده است. استفاده از غلات مانند گندم، برنج، ذرت و حبوبات نظیر لوبیا، عدس و نخود نیز در رژیم غذایی اهمیت فراوان دارد و با توجه به عادات غذایی باید از آنها استفاده شود. غلات و حبوبات، مخصوصاً اگر با هم خورده شوند، غذای كامل‌تری را تشكیل می‌دهند.
میوه‌جات و سبزیجات دارای انواع ویتامین‌های لازم برای مادر و جنین هستند و مصرف روزانه آنها توصیه شده است.
تغذیه مناسب
مصرف 10-8 لیوان آب در روز، به مادران توصیه شده است. مصرف مایعات در دوران بارداری باعث جلوگیری از یبوست و ازدیاد حجم ادرار می‌شود و از این راه به دفع مواد زاید بدن كمك می‌نماید. مصرف روزانه كره و سایر مواد انرژی‌زا به تامین كالری مورد نیاز مادر كمك می‌نماید.
برای پیش‌گیری از كم‌خونی در دوران حاملگی، از ماه چهارم حاملگی به بعد مصرف قرص آهن، تجویز شده از سوی پزشك توصیه می‌گردد. در صورتی كه تغذیه زن باردار مناسب باشد در طول بارداری به‌طور طبیعی بین 12-10 كیلوگرم افزایش وزن پیدا می‌كند.
به خانم‌های باردار توصیه می‌شود از خوردن چربی، شیرینی و نشاسته زیاد خودداری كنند زیرا چاقی زیاد نیز، مانند سوءتغذیه می‌تواند باعث بروز عوارض در دوران بارداری گردد. به‌طور كلی رعایت چهار اصل تعادل، تناسب، تنوع مواد غذایی و تكرار آنها به دفعات لازم، در تغذیه خانم باردار، موجب سلامت وی و جنین او خواهد شد.
استراحت
اغلب خانم‌های باردار در طول حاملگی به 10-8 ساعت خواب شب احتیاج دارند؛ استراحت بین روز و بعد از ناهار هم برای زن حامله مفید است. دیر خوابیدن و كم‌خوابی برای سلامت زن باردار زیان‌آور است. اگر كار خانم حامله طوری است كه باید مدت زیادی سرپا بایستد باید در فواصل متناوب چند دقیقه بنشیند و پاهای خود را بالا نگه دارد و بدین طریق چند دقیقه استراحت نماید. برعكس اگر كار وی طوری است كه برای مدت طولانی می‌نشیند باید در هر ساعت چند قدمی راه برود.
استحمام
معمولا خانم‌های حامله بیشتر عرق می‌كنند و به علت تغییرات هورمونی دوران حاملگی، ترشحات تناسلی بیشتری دارند. بنابراین استحمام روزانه نه تنها آرام‌بخش است بلكه از عفونت‌های مختلف نیز جلوگیری می‌نماید. خانم‌ها بهتر است در موقع حمام كردن از آب ولرم استفاده نمایند و از استحمام با آب بسیار داغ یا بسیار سرد پرهیز كنند.
باید به مادران توصیه شود كه از نشستن بر كف حمام در موقع استحمام خودداری نمایند زیرا این امر می‌تواند سبب بروز عفونت در آنها شود.
مراقبت از دندان‌ها
مادران باردار به علل مختلف در معرض پوسیدگی دندان‌ها قرار دارند. كم شدن بزاق، تغییرات هورمونی و نوع تغذیه از آن جمله‌اند. بنابراین مراقبت از دندان‌ها در حاملگی امر بسیار مهمی است و لازم است خانم‌ها به محض اطمینان از حامله بودن به دندان‌پزشك مراجعه نمایند تا لثه‌ها و دندان‌های آنها معاینه شود.
مسواك زدن مرتب قبل از خواب و بعد از خوردن غذا به مادران توصیه می‌شود. مادران باید از خوردن شیرینی‌جات و آب‌نبات‌های سفت و سخت و نوشابه‌های رنگی خودداری كنند.
لباس زن باردار
زنان باردار باید لباس راحت و گشاد بپوشند و از كمربند و كرست تنگ استفاده نكنند. همچنین از پوشیدن جوراب‌های تنگ، كه جریان خون پاها را مختل می‌كند و باعث بزرگ شدن سیاهرگ‌های پا و ایجاد واریس می‌شود، خودداری كنند. لباس‌های زیر آنها نباید از جنس پلاستیك باشد.
برای این منظور توصیه می‌شود از لباس‌های كتانی و نخی استفاده كنند و به‌طور مرتب نیز آنها را شسته و تعویض نمایند. كفش مادران باردار نباید پاشنه‌های بلند داشته باشد زیرا هم راه رفتن با آن مشكل است و هم باعث كمردرد و گرفتگی ساق‌های پا می‌شود...
برای خواندن بخش دوم- باردارها حتما به این نكات توجه كنند- اینجا کلیک کنید.
