دوستی بیشتر كودكان دبستانی اتفاقی است، یعنی در روزهای اول، هر كس كه روی نیمكت مجاور نشسته باشد كاندید دوستی آ‌نها می‌شود و رد و بدل كردن یك پاك‌كن یا مدادتراش این رابطه را عمیق‌تر می‌كند. در سال‌های بعدی در دبستان، كودك ممكن است جذب كودك زرنگ‌تر، باهوش‌تر، قوی‌تر یا مهربان‌تر كلاس بشود و او را برای دوستی انتخاب كند.
در هر صورت، كودك نیازمند آ‌موزش است. آ‌موزشی كه از همان سال‌ها، به او بگوید چه كسی را برای دوستی انتخاب كند و چه كسی را برای دوستی انتخاب نكند.
متاسفانه ما همین حداقل را هم به كودكان خود كه نوجوانان چند سال بعدند، آ‌موزش نمی‌دهیم و او را بدون سلاح و زره در میدانی كه خیلی زود تبدیل به نوعی میدان جنگ و گریز خواهد شد رها می‌كنیم، اما به محض اینكه دیدیم فرزندمان دارد مقهور سلاح‌های تیز و برنده‌ی دیگران می‌شود وارد میدان شده و یا می‌خواهیم صرفا با پرخاش و اعتراض، سلاح را از كار بیندازیم و یا به فرزند خود سركوفت بزنیم كه چرا جنگ را باخته است؟!
دوست تو باید دوست باشد.
به كودكان خود بگویید با این همكلاسی‌ها دوست نشوند:
- همكلاسی‌هایی كه هرگز حاضر نیستند به دیگران كمك كنند و وسایل خود را به آ‌نها قرض بدهند.
- همكلاسی‌هایی كه قلدری می‌كنند، زور می‌گویند و نظر خود را به دیگران تحمیل می‌كنند.
- همكلاسی‌هایی كه خودخواهند و زیاد پز می‌دهند یا لاف می‌زنند.
- همكلاسی‌هایی كه حرف‌های بی‌ادبانه می‌زنند، تف می‌كنند یا كارهای زشت انجام می‌دهند یا فحش می‌دهند یا دروغ می‌گویند.
- همكلاسی‌هایی كه با اكثر بچه‌ها دعوا و مشاجره راه می‌اندازند.
- همكلاسی‌هایی كه حواس دیگران را سر كلاس پرت می‌كنند و نمی‌گذارند دیگران درس را یاد بگیرند.
- همكلاسی‌هایی كه بچه‌های دیگران را آ‌زار می‌دهند، كتك می‌زنند و مدام اذیت می‌كنند.
- همكلاسی‌هایی كه به حرف معلم، ناظم و اولیای مدرسه گوش نمی‌كنند.
- همكلاسی‌هایی كه ...
همچنین به كودكان خود یاد دهید كه با این كودكان می‌توانند دوست شوند:
- كودكان مودب و راستگو و خوش‌رفتار و مهربان
- كودكانی كه در مواقع لازم به حرف آ‌نها گوش داده و به آ‌نها كمك می‌كنند.
- كودكانی كه زورگو و قلدر نیستند و در عین حال زیاده از حد ساكت و غیراجتماعی هم نیستند.
- كودكانی كه كارهای زشت نمی‌كنند، پرخاش نمی‌كنند و دیگران را آ‌زار نمی‌دهند.
شما با توجه به شرایط زندگی خود فهرست‌های بالا را تكمیل كنید و برای هر مورد، یك مثال عینی بزنید. برای مثال بگویید حسین، همكلاسی مودب و خوش‌رفتاری است، با كسی دوست بشو كه مثل حسین باشد. یا مینا، دختر لوس و زورگویی است، با كسی دوست شو كه مثل مینا نباشد، چون ذهن كودك در این سنین، برای یادگیری نیاز به مثال‌های عینی دارد.
اگر از كودكی، آ‌موزش صحیحی در دوست‌یابی ارائه كنید، فرزندانتان در نوجوانی و جوانی هم می‌دانند كه برای پیدا كردن دوست باید دقت كنند. و این دریافت، از خود فرآ‌یند دوست‌یابی در كودكی، مهم‌تر است. پس به كودكان‌تان ماهی ندهید، ماهیگیری یاد دهید.
برای خواندن بخش اول- دوستی، بدون آ‌موزش- اینجا کلیک کنید.
