تحريريه دنيای تغذيه
یکی از سنتهای عید نوروز در ایران، مصرف ماهی در روز اول عید میباشد. در کل غذاهای دریایی دارای پروتئین بالا، چربی و کلسترول کم و همینطور ویتامین و املاح فراوان میباشند. بهطور کلی 84 گرم ماهی دارای 120 كیلو کالری انرژی است. گوشت ماهی دارای ویتامینهای A، B و D، کلسیم و فسفر و دارای مقدار کمی آهن، مس و سلنیوم میباشد.
متخصصان تغذیه برای همه افراد به خصوص بیماران قلبی، مصرف دو بار ماهی در هفته را سفارش میکنند. چربی ماهی مفید است و دارای 2 نوع اسید چرب غیراشباع امگا- 3 به نامهای EPA و DHAمیباشد.
مصرف ماهی مقدار تریگلیسیرید خون را کم میکند، تجمع پلاکتهای خونی را كاهش میدهد و فشارخون را پایین میآورد. این اسیدهای چرب همچنین کلسترول خوب (HDL) را بالا میبرند که این نکته برای بیماران دیابتی نیز بسیار مفید میباشد. بهعلاوه ماهی برای بیماران مبتلا به MS مفید میباشد. مشاهده شده که افراد مبتلا به MS با مصرف ماهی، علائم و نشانههای این بیماری را کمتر بروز میدهند.
خواص ماهی قزلآلا
براساس تحقیقاتی که برای نخستین بار در کشور در شیراز بر روی ۳۰ نوع ماهی جنوب کشور و عمدتا در خلیج فارس انجام شد، ماهی قزلآلا بیشترین میزان امگا‑3 را داراست. خستگی، درد عضلانی، خشکی و خارش پوست صورت، سردرد، بیخوابی، شکننده بودن موها و ناخنها و عدم تمرکز از علائم کمبود امگا‑3 میباشند. مصرف ماهی به سبب دارا بودن امگا‑3 برای سایر بیماریها نظیر روماتیسم مفصلی، انواع سرطانها و آسم نیز مفید است.
البته شما میتوانید این ماده مغذی را با خوردن موادغذایی نظیر غلات و حبوبات کامل مانند دانههای سویا (روغنگیری نشده) و دانهها و مغزها بهدست آورید. دانههای بذر کتان غنیترین منبع غذایی این ماده مغذی هستند. ماهی از منابع بسیار خوب پروتئین محسوب میشود.
پروتئین موجود در ماهی از نظر کمیت و کیفیت قابل توجه است، بدین معنی که پروتئین موجود در ماهی به شکلی است که به آسانی در دستگاه گوارش هضم و جذب میشود و بهطور تقریبا کامل در بدن به مصرف میرسد. ماده مغذی دیگری که در ماهی به مقدار کافی وجود دارد، «روی» میباشد. روی یک ماده مغذی است که در رشد کودکان و نوجوانان و نیز در بلوغ جنسی نوجوانان تاثیر مهمی دارد.
کمبود این ماده مغذی در دوران رشد موجب کوتاهی قد و در صورت کمبود شدید باعث کوتولگی میشود. این ماده غذایی مفید با دارا بودن روی به میزان کافی میتواند به رشد و تنظیم بلوغ جنسی کمک کند. ماهی از منابع غنی فلوئور در سلامت و استحکام دندانها است و در پیشگیری و پوسیدگی دندان تاثیر مهمی دارد. پس با مصرف ماهی میتوانیم به سلامت و استحکام دندانهای خود کمک کنیم.
فلوئور در پیشگیری از استئوپروز یا پوکیاستخوان نیز مؤثر است. ماهی دریا از بهترین منابع ید به حساب میآید. ید یکی از مواد مغذی است که تاثیر مهمی در سلامت انسان دارد. ید در رشد اثرات قابل توجهی دارد و کمبود آن موجب اختلال در رشد و کوتاهی قد میشود، بنابراین مصرف ماهی به مقدار کافی در دوران رشد ضروری است. ید همچنین در تکامل سیستم عصبی نقش مهمی دارد.
البته به دلیل آلودگی ماهیهای آزاد به فلزات سنگین، مصرف ماهیهای دریا به خانمهای باردار توصیه نمی شود و مصرف ماهی پرورشی و کوچکتر برای آنها بهتر است، به طور مثال جیوه حاصل از آلودگیها، بهواسطه باران وارد رودخانهها و اقیانوسها شده و به وسیله باکتریها به متیل جیوه تبدیل میشود و ماهیها بهواسطه خوردن جلبکها و پلانکتونها آن را دریافت مینمایند.
تقریبا بدن تمام ماهیها حاوی متیل جیوه یا Methyl Mercury میباشد که این ماده شیمیایی میتواند منجر به بروز آسیبهای عصبی بهخصوص در کودکان گردد. ماهیهای بزرگتر حاوی مقادیر بیشتری از این ماده شیمیایی میباشند.
ماهی قزلآلا با سس بادام
مواد لازم برای 4 نفر
ماهی قزلآلا 4 عدد
نمك و فلفل به مقدار لازم
روغن مخصوص سرخكردنی به مقدار لازم
لیمو و شوید برای تزئین به مقدار لازم
برای تهیه سس
كره 20 گرم
بادام پرك یكدوم فنجان
آبلیمو 2 قاشق سوپخوری
شكم ماهی را پاك كنید و بشویید و بعد با دستمال خشك نمایید. سپس داخل شكم و روی پوست آن را نمك و فلفل بزنید. روغن را در تابه گرم كنید و ماهی را در آن به مدت 12 تا 15 دقیقه سرخ نمایید تا پوست ماهی برشته شود. آنگاه از تابه بردارید و داخل سینی بگذارید. در تابه دیگری كره را گرم و بادام را در آن سرخ كنید تا طلایی شود. در پایان، آبلیمو، را بیفزایید و سس بادام را بهسرعت روی ماهی بریزید و با شوید و لیمو، آن را تزئین و بلافاصله میل كنید