دكتر سیدضیاءالدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی دانشیار دانشگاه علوم پزشكی ایران
1- جهت به دنیا آوردن فرزندان سالم و حفاظت آنها در مقابل بیماریهای متعدد، به بانوان چاق دچار سوء تغذيه ناشی از پرخوری و همینطور كه به لاغر كه با كمخوری ناشی از بیاشتهائی، توصیه میشود كه قبل از رفع مشكلات و بیماریهای احتمالی خود، اقدام به بچه دار شدن نفرمائید كه پشیمانی بعدی سودی ندارد.
2- به بانوانی كه در حال حاضر باردار هستند، توصیه میشود تا زمان تولد فرزندشان از بدخوری، پرخوری، تكخوری، گرفتن رژیم خودسرانه و گرایش به مصرف غذاهای سریع (Fast food)، حاضری و بازاری خودداری فرمایید. در مصرف شكلات، شیرینی و مواد قندی تصفیه شده، جانب احتیاط را از دست ندهند.
3- نوزادتان را با شیر خود به صورت انحصاری تا پایان بین پنج تا شش ماهگی تغذیه نموده فقط به دادن قطره ویتامین A و D بعد از پانزده روز بعد از تولد اقدام فرمائید. هر چیز دیگری بجز شیر مادر زاید، زیانبار و بیماریزا خواهد بود.
4- از ششمین ماه تولد، غذای تكمیلی را به صورت سیستماتیك آغاز كرده و به تدریج به مقدار تنوع غذا و تراكم آن اضافه نمائید، یعنی از مایع به لعابی پوره، سوپ و غذاهای سفتتر تغییر داده و در سال اول تولد، باید به شیر مادر - كه اهمیت خاص دارد - اولویت داده شود. سپس غذاهای تكمیلی و از سال دوم غذاهای خانواده علاوه بر شیر مادر استفاده شود. در سال دوم نیز همراه كردن شیر مادر بسیار سودمند و اثرگذار میباشد.
5- با شروع غذای تكمیلی، دادن قطره آهن لازم است و آب جوشیده ولرم شده نیز جهت رفع عطش كودك ضروری میباشد، نه آب قند و نباتداغ جوشاندههای سنتی، دیگر توصیههای مادربزرگان در عرصه دانش بسیار گسترده تغذیه، راه به جائی ندارد.
6- با اصرار بیحد جهت خوراندن انواع غذاها و هلههوله، از چاق كردن كودك خودداری فرمائید. كودكان چاق امروز، بیماران فردا در سنین مختلف زندگی خواهند بود و آه و حسرت شما را برخواهند انگیخت.
7- در دوران شیردهی، از تغذیه متناسب با سن، وزن و وضعیت فیزیولوژیكی خود استفاده، از تمام گروههای غذائی شامل نان، غلات، سبزیها، و میوهها، دانهها، مغزها، حبوبات، گوشت و جایگزین گوشتها، شیر و لبنیات كم چرب، به طور متعادل و متنوع استفاده فرمائید.
دوران شیردهی، زمان گرفتن رژیمهای كاهش دهنده وزن و لاغری به حساب نمیآید فقط تلاش در تعدیل انرژی دریافتی لازم است كه به علت سازشهای متابولیكی دوران شیردهی - كه جذب، افزایش و دفع، كاهش داده میشود - به چاقی مبتلا نگردید.
8- توجه داشته باشید كه عادات غذائی كودكان با الگوبرداری از نحوه تغذیه پدر و مادر شكل گرفته و تا آخر عمر باقی میماند. تكامل جسم و گسترش فكر و اندیشه آنها با ایجاد تعادل بین انرژی دریافتی، انرژی مورد نیاز بدن و منابع تأمین این انرژی در ارتباط كامل میباشد.
9- بیتوجهی به كمیت و كیفیت تغذیه در دوران كودكی، علاوه بر كندی یا توقف رشد قدی، زمینهساز بیماریهای متعدد حاد، مزمن، عفونی و غیرعفونی بسیاری در حال و آینده خواهد شد.
10- اگر گرایش به شوری یا شیرینی، پرچربی یا ترشی دارید، اكیداً از انتقال ذائقه خود به فرزندتان خودداری كنید. عادات غلط تغذیهای انتقال یافته از شما به فرزندانتان تا آخر عمر آنها را گرفتار خواهد كرد؛ چرا كه ذائقه آنها به غلط به سوئی انحراف داده شده كه غیرقابل برگشت میباشد و همین دور تسلسل از فرزندتان به نوه آینده منتقل خواهد گشت.
11- خردسالانی كه تحت زور، اجبار، تهدید و یا خواهش، تمنا، وعده و عید و انحراف فكر وادار به غذا خوردن میگردند، در سنین بالاتر در معرض چاقیهای مفرط قرار خواهند گرفت و بسیار سخت به رهنمودهای ارائه شده بعدی تن در خواهند داد و تضاد و تعامل دائمی با پدر و مادر خواهند داشت.
12- درمان چاقیها حتی با عالیترین و علمیترین روشهای لاغری اگر غیرممكن نباشد، بسیار سخت و موفقیتهای به دست آمده ناپایدار است؛ بنابراین، بهترین روش مبارزه با چاقی و تبعات بیماریزا و زیانآور آن، جلوگیری و پیشگیری به موقع از چاق شدن میباشد.
13- درمان چاقی و كاهش وزن - اگر به صورت اصولی و علمی صورت نگیرد - عوارض و بیماریهای ناشی از آن بسیار شدیدتر و ماندگارتر از خود چاقی است. در سال جدید، خود را به دام اغواگران و آگهیهای دور از واقعیت نیندازید.
14- در گستره جهان تاكنون هیچ دارو و درمانی یافت نشده كه بدون اجرای رژیم غذائی و افزایش فعالیتهای بدنی، قادر به كاهش حقیقی وزن باشد. تمام ادعاهای به عمل آمده در قبال مواد كمك لاغری، غلط و دور از واقعیت هستند كه گاهی صدمات وارده غیرقابل ترمیم و برگشت میباشند.
برای خواندن بخش دوم- توصیه های مفید در نوروز- اینجا كلیك كنید.
برای خواندن بخش سوم- توصیه های مفید در نوروز- اینجا كلیك كنید.