مقدمه ای در مورد سر درد های عصبی
میگرن یکی از بیماری‌هایی است که حتی کمی پیش از شروع، نشانه‌های آن امان فرد مبتلا را می‌برد. راهکارهای متعددی برای کنترل درد ناشی از این بیماری وجود دارد از جمله: مصرف دارو، کمپرس آب سرد و حبس شدن در اتاق تاریک. اما راهکار بهتری هم برای کنترل این درد آزاردهنده وجود دارد.
این روش تغذیه مناسب و نوشیدن بعضی دمنوش‌های آرام‌بخش است که می‌تواند به کنترل درد کمک کند.
برای درمان درد کشنده میگرن و سر درد های عصبی از داروهای گیاهی استفاده کنید.
بهترین روش مقابله با سردرد، در درجه اول پیشگیرى از وخیم شدن آن است. اگر جزء افرادى هستید که اغلب گرفتار سردرد هستند، بهتر است لیستى از تمام غذاهایى که ظرف چند روز یا چند هفته پیاپى خورده اید، تهیه کنید. سپس این لیست را به دقت بررسى کنید تا شاید رابطه اى میان مصرف غذایى خاص با بروز سردرد در خود بیابید.
استفاده از دارو های گیاهی برای درمان میگرن و سر درد های عصبی
خوردن پنیر، پرتقال، شکلات و قهوه با معده خالى مى تواند موجب بروز سردرد شود.
همچنین کم آبى، نداشتن فعالیت ورزشى و رژیم‌هاى سخت در سردرد موثر هستند. اما خبر خوش این است که اگر سردردها با عارضه دیگرى همراه نباشند به ندرت نشانه مشکلى جدى هستند. در حقیقت از هر چهار مورد سردرد، سه مورد در اثر گرفتگى ماهیچه‌هاى پشت، گردن و فک به وجود آمده اند.
درمان‌هاى تکمیلى اغلب دیدگاهى کلى نگر دارند، آنها جسم و ذهن را با هم مورد درمان قرار مى دهند و فقط به نشانه‌هاى بیرونى اکتفا نمى کنند.
این نوع درمان‌ها را مى توان به موازات درمان‌هاى دارویى معمول اعمال کرد. اگر از آن دسته افرادى هستید که معمولاً از سردردهاى مکرر رنج مى برند، نا امید نشوید. روش‌هاى طبیعى متعدد و متنوعى براى تسکین سردرد یا حتى بهتر از آن، پیشگیرى از بروز سردرد وجود دارند که در اینجا به بعضى از آنها اشاره مى کنیم.
انتخاب داروی گیاهی متناسب با نوع سردرد
بنا بر اظهارات دکتر Lawton گیاهان زیر برای کاهش سردردهای خاص بکار می روند.
گل ساعتی
از قدیم این گیاه به عنوان آرام بخش در شرایط اضطراب و بی خوابی استفاده می شده است. همچنین برای درمان سردردهایی که در شرایط خاص اتفاق می افتند، مفید است. این گیاه همانطور که از نامش پیداست برای کسانی که در زندگی بسیار هیجان دارند، آنهایی که خیلی پرشور، آتشین مزاج و تندخو هستند و به راحتی خشمگین می شوند توصیه می شود. این گیاه خاصیت آرام بخش و تسکین دهنده سیستم عصبی را دارد و باعث کاهش سردردهای ناشی از شرایط هیجانی می شود.
کوهوش سیاه Black cohosh
این گیاه بومی شمال آمریکا، سابقاً برای دردهای روماتیسم استفاده می شد، هم اکنون برای سردردهایی که بر اثر افسردگی اتفاق می افتند، بسیار موثر است. چرا که این گیاه تاثیر استروژنی بر بدن دارد. بنابراین برای خانم ها بیشتر توصیه می شود. ولی آقایان هم می توانند با مصرف یک دوره کوتاه از تاثیرات فوق العاده آن بهره مند شوند.
پوست درخت بید سفید
این گیاه مانند سایر گیاهان دارویی باعث فرونشاندن درد می شود و تنها به عنوان تسکین دهنده ، درد را از بین برده اما به درمان علت اصلی درد نمی پردازد و فقط باعث کاهش و تخفیف درد می شود.
دکتر Lawton می گوید: باید این گیاه را در حجم بالا و با دز زیاد مصرف کرد تا خاصیت خود را نشان دهد. اما پیشنهاد می شود این گیاه را به عنوان مکمل با سایر گیاهانی که به درمان قطعی عارضه می پردازند، مصرف کرد.
گل آلاله و گل مینا یا بابونه قوی
با وجود این که این گیاهان به عنوان درمان کننده سردرد، در میان مردم بسیار محبوب و پرطرفدار هستند، اما باید ابتدا بین سردردهای میگرنی و سایر سردردها تمایز قائل شد. میگرن بر اثر تغییر ناگهانی فشار خون در مغز اتفاق می افتد و بعلاوه این نوع سردرد شدید معمولاً با حالت تهوع و حساسیت به نور و صدا همراه است و سردرد نیز یکی از اجزاء بیماری میگرن است. همه این گیاهان برای درمان میگرن مناسب هستند؛ اما در درمان سایر انواع سردرد خیلی کارا نیستند.
دکتر Lawton می گوید: تجربه نشان می دهد تنها برای 25% از بیماران با سردردهای معمولی این دو گیاه موثر بوده است.
بی خطر بودن درمان بوسیله گیاهان دارویی
معمولاً اکثر گیاهان دارویی را می توان همزمان با درمانهای شیمیایی مانند آسپرین و ادویل استفاده کرد و استفاده همزمان آنها با هم هیچگونه عارضه ای را ایجاد نمی کند. دکتر Lawton می گوید: بیشتر گیاهان بر مکانسیم متفاوتی در بدن تاثیر گذار هستند. البته پوست درخت بید سفید یک استثنا است. چرا که شامل ماده تشکیل دهنده ای مشابه با یکی از عناصر موجود در آسپرین است.
با این وجود چند نکته را برای رعایت ایمنی بیشتر در استفاده از گیاهان دارویی ، باید مد نظر قرار داد. بیماران با سابقه بیماری قبلی و یا در شرایطی که از داروی خاصی، استفاده می کنند، باید قبل از مصرف این گیاهان با پزشک خود مشورت کنند.
برای مثال زنانی که مشکل فیبرون دارند نباید از گیاه black cohosh استفاده کنند؛ چرا که باعث افزایش هورمون استروژن می شود که تاثیر مطلوبی بر برخی از فیبرونها ندارد.
همچنین بیماران باید در خصوص کمپانی سازنده این گیاهان دارویی تحقیق کنند تا کیفیت محصولات آنها مشخص شود. معمولاً کمپانی های سازنده خوب ، از مواد گیاهی با کیفیت بالا و اثر بخشی زیاد در پزشکی بهره می برند.
دکتر Lawton می گوید با خرید گیاهان دارویی ارزان قیمت و با کیفیت پایین، تنها چیزی که به آن مطمئن هستید وجود آن گیاه است و هیچ تضمینی در خصوص موثر بودن آن در درمان سردرد وجود ندارد.
چای گل زیرفون
که از ترکیب یک قاشق غذاخوری گل آن در ۲۵۰ میلی لیتر آب جوش و پس از مدت ۱۰ دقیقه تهیه می شود، خواص درمانی فراوانی داشته و به خصوص هنگام سرماخوردگی باعث کاهش علائمی چون سرفه، تب و تنگی نفس می شود.
دم کرده گل زیرفون، آرام بخش بوده و برای افراد مضطرب و پراسترس توصیه می شود. ترکیبات مفید موجود در چای زیرفون، فشار خون را تنظیم کرده، تپش قلب را کاهش داده و از بسیاری بیماری های قلبی پیشگیری می کند.
این نوشیدنی هضم و جذب موادغذایی را آسان تر کرده و نه تنها از بسیاری عوارض گوارشی پیشگیری می کرده بلکه کمک زیادی به درمان اسهال می کند.
مخلوطی از چای گل زیرفون همراه جوش شیرین به عنوان شست وشودهنده قوی دهان شناخته شده و برای درمان بسیاری از زخم های مخاط دهان از جمله آفت مفید است.
متخصصان این نوشیدنی را برای کاهش سردردهای عصبی از جمله میگرن توصیه کرده و مصرف آن را برای افراد با گرفتگی های عضلانی مفید می دانند.
ریحان
مصرف ریحان در تسکین سردرد و میگرن و نیز در درمان سرفه و تنگی نفس مؤثر است. ریحان سبز گیاهی است یکساله که بلندی آن تا ۶۰ سانتی متر می‌رسد و برگ‌های جوان آن سبز و روشن و به شکل بیضی نوک تیز با دندانه‌های ریز و معطر است.
طبیعت این گیاه گرم و خشک است و خواص درمانی آن مقوی، محرک و بادشکن است و به‌هاضمه کمک می‌کند، علاوه بر این تب بر، آرام‌کننده و ضد اسپاسم است.
ریحان باعث رفع بوی بد ناشی از خوردن سیر و پیاز میشود. همچنین زخم‌های دهان را از بین می برد و کندی دندان را برطرف می‌کند. از سوی دیگر، ضعف معده و ضعف اعصاب را رفع می کند و انواع سردرد و میگرن را تسکین می‌دهد.
فلفل قرمز؛ معجزه داغ
فلفل قرمز یکی از گیاهانی است که مصرف آن میان مبتلایان به بیماری میگرن دیده میشود. به‌این دلیل که فلفل هندی یا قرمز می‌تواند درد میگرن را تسکین دهد، افرادی که سردردهایشان به بخش خاصی از سر مربوط نیست و در تمام سر پخش میشود می‌توانند با خوردن فلفل هندی یا قرمز بیماری‌شان را تسکین دهند.
فلفل ترکیب فعالی به نام کپسایسین دارد. این ماده تسکین‌دهنده درد است. به‌این ترتیب که مسیر انتقال پیام‌های عصبی از طریق گیرنده‌های درد به مغز را تغییر می‌دهد. البته هندی‌ها برای این درمان گیاهی روش خاصی دارند.
شیوه مصرف: یک عدد فلفل را داخل یک فنجان آب جوش بریزید و آن را با عسل شیرین کنید. بهتر است مصرف این دارو را در حجم کم شروع کنید و بتدریج هرهفته مقدار مصرف آن را افزایش دهید.
زنجبیل؛ معجزه تند
معمولا از این گیاه برای خوش طعم کردن غذا استفاده میشود، اما گذشته از این، زنجبیل می‌تواند برای درمان حالت تهوع ناشی از سردردهای میگرنی موثر باشد. علاوه بر این گیاه زنجبیل در کنترل و بهبود سردردهای میگرنی نقش مهمی دارد. نکته مهم این‌که اثر زنجبیل در پیشگیری و کنترل میگرن با ضد دردهای شیمیایی برابری می‌کند.
شیوه مصرف: می‌توانید یک تکه زنجبیل تازه را داخل یک فنجان آب جوش ریخته و بگذارید ده دقیقه بماند. اگر زنجبیل تازه در اختیار ندارید؛ با شروع نشانه‌های میگرن، حدود یک‌سوم قاشق مرباخوری پودر زنجبیل، معادل ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌گرم را در آب گرم ریخته و بنوشید.
نعنا؛ معجزه تلخ
نعنا ترکیب‌های فعالی به نام منتول دارد که همین ترکیب باعث کنترل سردرد در افراد مبتلا به میگرن میشود. روغن نعنا هم برای درمان سردرد مناسب است. کافی است مقداری از آن را روی پیشانی‌تان بمالید. وقتی روغن نعنا را به این شیوه روی پیشانی می‌مالید، منتول در کاهش دردهای میگرنی و حالت تهوع ناشی از آن تاثیر بسیار مثبتی خواهد داشت. این گیاه خاصیت بازکنندگی رگ‌های خونی را دارد. به این ترتیب خون در سر بهتر به جریان درمی‌آید.
شیوه مصرف: دو قطره عصاره نعنا را داخل یک لیوان آب جوش بریزید. کمی صبر کنید تا آماده شود. می‌توانید برای خوش‌طعم شدن، کمی نبات نیز به آن اضافه کنید.
بابونه؛ معجزه ضداسترس
چای بابونه یکی دیگر از داروهای گیاهی مورد توجه افراد مبتلا به میگرن است که به آرامش و خواب بهتر این افراد کمک می‌کند. بابونه استرس‌های وارد شده به سیستم عصبی را آرام می‌کند. بنابراین افراد مبتلا به میگرن باید چای بابونه را به عنوان یک نوشیدنی همیشگی در رژیم غذایی‌شان داشته باشند. این چای برای کودکان هم ضرری ندارد.
روغن اسطوخودوس؛ مصرف موضعی
این گیاه نه‌تنها بوی خوبی دارد؛ بلکه به عنوان یک داروی خانگی برای درمان سردردهای میگرنی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. می‌توانید این روغن را به طور موضعی هم مصرف کنید.
شیوه مصرف: این روغن را روی پیشانی‌تان بمالید یا بوی آن را استنشاق کنید. دو تا سه لیوان آب معمولی را بجوشانید سپس دو یا چهار قطره از روغن را داخل آن بریزید و بخارش را تنفس کنید.
نوشیدنی مسکن
ترکیبات تشکیل‌دهنده این دم‌کرده گیاهی، علاوه بر آنکه به هضم غذا کمک می‌کند، تنش و اضطراب را نیز از بین می برد. این دم کرده سردردهایی را که در اثر نگرانی‌ها و استرس‌ها ایجاد شده اند، تسکین می‌دهد. بهتر است آن را هر روز صبح پس از بیدار شدن و هر شب قبل از خواب به مدت دو هفته میل کنید.
طرز تهیه: ریحان، آویشن و بابونه را (از هر کدام نصف قاشق چایخوری) در یک فنجان آب جوش ریخته و پس از ۵ دقیقه که دم کشید، صاف کنید و بنوشید. در صورت تمایل می‌توانید این دم‌کرده را با عسل شیرین کنید.
به طور کلی افرادی که از سردردهای میگرنی رنج می‌برند، اگر سردرد خفیف است و به ندرت به سراغ آنها می‌آید، با داروهای مسکن می‌توانند آن را تسکین دهند؛ اما در افرادی که دچار سردردهای شدید میگرنی شده و این دردها معمولاً در ماه چندین بار تکرار میشود، استفاده از داروهای مسکن به تنهایی نتیجه‌بخش نخواهد بود و آنها باید شیوه زندگی خود را تغییر دهند و از محرک‌هایی که سبب ایجاد سردرد در آنها میشود، به طور کامل اجتناب کنند.
تاثیر تغییر شیوه زندگی در درمان میگرن
داشتن ساعت خواب و بیداری معین و منظم
فرد باید هر شب سر ساعت مشخصی بخوابد و در ساعت مشخصی هم بیدار شود.
ورزش مرتب و منظم
تا جایی که امکان دارد هر روز ورزش کنید. حتی در مسافرت و یا در روزهای پرمشغله ورزش را کنار نگذارید؛ زیرا ورزش کردن سبب بهبود کیفیت خواب میشود و از طرفی تعداد دفعات بروز سردردهای میگرنی را کاهش می‌دهد. سطح ورزش را به تدریج بیشتر کنید؛ یعنی مدت زمانی را که برای ورزش کردن در نظر می‌گیرید و همچنین شدت حرکات ورزشی را کم‌کم افزایش دهید؛ زیرا افزایش ناگهانی خود می‌تواند سبب بروز سردرد شود.
امروزه پژوهشگران با مطالعات و بررسی‌های فراوان به این نتیجه رسیده‌اند افرادی که دارای اضافه وزن هستند، ورزش نمی‌کنند و سیگار می‌کشند، نسبت به افرادی که این سه مورد را ندارند، بیشتر در معرض ابتلا به سردرد قرار دارند؛ بنابراین سعی کنید با تبدیل عادات نادرست و غلط زندگی به عادت‌های صحیح و مناسب، به سلامت خود کمک کنید.
هرگز وعده‌های غذایی خود را حذف نکنید و از گرسنگی کشیدن‌های طولانی مدت نیز بپرهیزید.
