دكتر محمدعلی نیلفروش زاده
با فرارسیدن عید باستانی نوروز و دید و بازدیدهای مرسوم بسیاری از خانم‌هایی ایرانی علاوه بر خانه‌تکانی به فکر می‌افتند تغییری اساسی برای زیباتر شدن و تغییر روحیه در ظاهرشان بدهند چه با راه‌های ساده و بی‌خطری مثل کوتاه‌کردن یا مدل دادن به موها با قیچی و چه امتحان راه‌های پرخطرتر مثل دکلره و فر و مش!
البته خیلی از آرایشگرها این روش‌ها را برای موها خطرناک نمی‌دانند و معتقدند اگر اصول رعایت شود، هیچ اتفاقی برای مو نمی‌افتد اما واقعا همین‌طور است؟
انواع و اقسام بلاهایی که چه خودتان و چه آرایشگرتان می‌توانید سر موهایتان بیاورید عبارتند از :
هایلایت::در این روش تکه‌های مو را با کلاه مش یا فویل با رنگ تا 3 درجه یا با دکلره کاملا روشن (مش) می‌کنند.
لولایت: این کار عکس هایلایت است؛ یعنی در موهای بلوند تکه‌هایی را تیره می‌کنند. در این روش مو باید 1 سانت رشد ریشه داشته باشد.
سان‌لایت: بلوند کردن (دکلره کردن) بیضی بالای سر (از رستنگاه تا تاج سر) که پهنای آن به خواست شخص بستگی دارد.
مون‌لایت: این کار عکس سان‌لایت است و تکه زیر مو بلوند و بیضی بالای سر تیره میشود.
هاف‌لایت: روشی پرطرفدار است که نوک موها را به شکل‌های مختلف (ردیفی، یکی در میان مثل مش) از 3 تا 10 سانت بلوند می‌کنند یا به رنگ‌های فانتزی درمی‌آورند.
مووی‌لایت: یک کار بسیار فانتزی است که در آن مستطیل بالای سر را جدا و دکلره می‌کنند. سپس موها به 3 تا 7 قسمت افقی تقسیم و با رنگ‌های فانتزی هر تکه جداگانه رنگ میشود.
ماسک موی داخل حمام: بعد از شستشوی مو با شامپو و آبكشی آن به كار می‌رود و نرمی و لطافت به موها می‌دهد. علاوه بر این، ظاهر موهای وز، شكننده و آسیب‌دیده را تا حد زیادی بهتر می‌كند.
احیاكننده‌ها: معمولا آرایشگران به خانم‌هایی كه موهایشان را كاملا دكلره، مش یا هایلایت كرده‌اند، توصیه می‌كنند هرگز احیاكننده را فراموش نكنند.
احیاكننده‌ها محصولات كرمی مانند و رقیق هستند كه ظاهر موهای آسیب‌دیده از رنگ و دكلره را تا حد زیادی بهبود میدهند.
ماسک مویی برای بیرون از حمام: برای کسانی که تمایل ندارند در حمام ماسك مو بزنند و خانم‌ها و آقایانی که حتی بعد از استفاده از ماسک مو در حمام، موهایشان بعد از خشک‌شدن ظاهر نازیبایی پیدا می‌کند، ماسك‌های موی مخصوص به كار می‌آیند.
این ماسك‌ها را وقتی موها هنوز نمدار است روی آن می‌زنند تا هم ظاهر موها درخشنده شود و هم در برابر اشعه آفتاب از آنها محافظت كند.
اسپری‌های دوفاز و آبرسان: نرمکننده و درخشنده‌‌كننده موها بعد از حمام هستند.
اگر موهایتان در اثر رنگ و دكلره آسیب‌دیده باشند یا كلا موهای وز و شكننده داشته باشید، اسپری‌های دو فاز ظاهر آنها را در چند ثانیه بهتر می‌كنند.
شامپوی مخصوص موهای رنگ‌شده: این محصولات برای حفظ و شفافیت رنگ روی مو به كار می‌روند.
چون معمولا رنگ‌ها بعد از مدتی روشن می‌شوند و از بین می‌روند. با استفاده از این شامپوها، ظاهر اولیه و زیبایی رنگ روی مو دیرتر خراب میشود.
ژل مو: ماده‌ای ژله‌ای مانند است كه انواع سخت و نرم دارد و استفاده از آنها راحت‌ترین راه برای حالت‌دادن به موهاست. علاوه بر این، موها را درخشنده هم می‌كند.
موس: به‌صورت اسپری وجود دارد و وقتی از ظرف محتوی آن خارج میشود، كف‌مانند است.
موس‌ها نسبت به ژل لایه نازك‌تری روی موها ایجاد می‌كنند و بیشتر برای فركردن آسان موهایی كه خودشان حالت دارند، به كار می‌روند.
تافت: این اسپری‌ها از قدیم برای نگه‌داشتن حالتی كه به مو می‌دهیم، به كار می‌رفته‌اند و معمولا موها را معطر هم می‌كنند.
واكس‌مو: موها را براق می‌كنند ولی چون موها با استفاده از آن حالت شكننده پیدا نمی‌كنند، كمتر به موها صدمه می‌زند. معمولا واكس‌های مو چرب هستند.
وقتی رنگ‌های دائمی و رنگ موهای اکسیدان به موهایمان می‌زنیم، می‌دانیم از یک ماده شیمیایی استفاده کرده‌ایم.
از نام اکسیدان هم پیداست که باعث میشود برای ایجاد رنگ مورد نظر، در ساختمان مو، واکنش اکسیدکنندگی رخ دهد.
رنگ مو با عامل اکسیدکننده و فعال‌کننده (اکسیدان‌هایی که با رنگ موی کرم مانند مخلوط می‌کنند) ترکیب میشود و این خاصیت را پیدا می‌کند که بتواند به ساقه مو نفوذ کند.
این ماده به علت تولید ترکیب‌هایی مانند پراکسیدهیدروژن که عامل رنگ‌زدا دارد، رنگ طبیعی و اصلی مو را از بین می‌برد.
البته اگر فردی مایل باشد موهای خود را خیلی روشن کند باید قبل از این کار، با مواد قوی‌تری (مواد دکلره) رنگ اصلی و طبیعی موی خود را از بین ببرد و هر چه درجه روشن شدن موها بیشتر باشد، آسیب به مو هم بیشتر میشود.
هر بی‌رنگ کردنی باعث آسیب به مو و شکنندگی آن میشود اما این حرف به معنی منع کامل این کار نیست.
شرایطی كه می‌توان هم مراقب سلامت مو بود هم از تغییر ظاهری چهره لذت برد:
اول اینکه به دفعات از مواد دکلره استفاده نشود.
مهارت آرایشگر هم شرط است که گاهی می‌تواند فقط با بی‌رنگ کردن بخش‌هایی از مو به جای همه آن، ظاهری زیبا به موها بدهد.
رسیدگی به موهای رنگ شده و استفاده از نرمکننده مو پس از هر بار شامپو کردن هم بسیار مهم است چون مو شفافیت خود را با این کار از دست می‌دهد و باید تا می‌توان موهای بی‌رنگ شده را نرم نگه داشت تا به آسانی شانه شوند.
نرم‌کننده‌ها درخشندگی و نرمی موها را به آنها برمی‌گردانند و مو را از آسیب بیشتر حفظ می‌کنند.
نکته دیگر انتخاب مدل‌هایی از رنگ کردن که به جای همه موها رگه یا دسته‌هایی از مو را بی‌رنگ می‌کند و ما آن را راه‌راه کردن می‌نامیم و بهره گرفتن از تکنیک کلاه مخصوص مش یا فویل آلومینیومی که اجازه نمی‌دهد پوست سر با ماده محرک بی‌رنگ‌کننده تماس پیدا کند.
انتخاب مدل‌هایی که ساقه انتهایی مو را بی‌رنگ می‌کنند، انتخاب بد از بین بد و بدتر است. با این انتخاب حداقل همه موها صدمه نمی‌بینند و لازم نیست هر ماه برای رنگ ریشه و اینکه تفاوت رنگ موهای روییده و ساقه را از بین ببرند و دوباره پوست سر را تحریک کنند.
بدترین کار، بی‌رنگ کردن همه موهاست که در آن مجبور می‌شوید پوست سر را مدام در معرض تحریک قرار دهید.
با این انتخاب اگر هم آسیبی شدید به موها رسید و نشد موقتا با نرمکننده و مواد کراتینه آن را پوشاند، می‌توان از محل آسیب مو را کوتاه کرد و نیازی نیست ماه‌ها منتظر رشد موهای سالم ماند.
كسی كه موهای خود را رنگ می‌كند یا از بی‌رنگ‌كننده‌ها و مواد فر استفاده می‌كند، حتما باید این 5 نكته را به خاطر بسپارد.
مراقب باشد تا موهای آسیب‌دیده، از تماس با محرك‌های محیطی مختلف دور بماند. این آسیب‌های محیطی می‌تواند نور خورشید، آلودگی هوا، باد و گرمای زیاد اتوهای مو باشد.
شناكردن در استخر به دلیل كلر آب حتی برای موهای رنگ‌نشده هم ضرر دارد چه برسد به موهای رنگ شده بنابراین باید حتما كلاه شنا بپوشید.
بافت موهای فر و بی‌رنگ شده به خاطر آسیبی كه دیده‌اند، امكان دارد از هم جدا شود و این برهم‌ریختگی در ساختار مو باعث میشود مو كدر، خشن و خشك و نوك آن دوشاخه (موخوره) شود بنابراین باید از كاندیشنرها و ماسك‌های مو استفاده كنید.
این مواد با هر مارك و ماهیتی كه باشند، غلافی روی ساقه آسیب‌دیده ایجاد می‌كنند و مو را از آسیب‌های محیطی یا حتی آسیب هنگام دستكاری و شانه زدن حفاظت می‌كنند.
پس با توجه به بودجه خود محصول مناسبی انتخاب كنید.
حالت‌دهنده‌ها را فقط باید به ساقه مو بزنید و اگر آن را به ریشه موها بزنید، دچار ریزش مو خواهید شد.
به هیچ‌وجه موهای رنگ شده را با صابون نشویید چون pH قلیایی آن باعث تورم ساقه مو میشود و شكل‌دهی به آن را دچار اشكال می‌كند.
استفاده از محصولات مراقبت از مو باید در هر بار استحمام تجدید شود چون این محصولات درمان‌كننده نیستند و فقط موقتی آسیب‌ها را مخفی می‌كنند.
هیچ محصولی نمی‌تواند سلامت از دست رفته را به مو برگرداند. تنها درمان قطعی برای موهای آسیب‌دیده كوتاه كردن آنهاست. سعی كنید هر ماه یكی، دو سانت از نوك موی خود را كوتاه كنید.
توصیه‌ها و هشدارهای متخصصان پوست و مو
اگر قصد دارید موهای خود را صاف یا فر کنید، قدم نخست برای ایجاد تغییر حالت زیبا و دلخواه، اطمینان از سلامت موهاست.
اگر موهایتان را بی‌رنگ کرده‌اید، به‌خصوص اگر موهای خیلی تیره را روشن کرده‌اید، به موی شما آسیب‌رسیده و شکنندگی آن و خشکی‌اش اجتناب‌ناپذیر است.
دقت کنید در فر کردن دائمی طی 2 مرحله ساختمان مو و پیوندهای شیمیایی آن شکسته میشود تا موها شکل جدیدی پیدا کنند و در حالت جدید بمانند.
اگر مو آسیب‌دیده باشد، استحکام تارهای آن کاهش می‌یابد و توان تحمل فعل و انفعالات جدید با مواد فر را ندارد. بافت مو عامل مهم کسب نتیجه خوب در فر کردن است.
با همه این دانسته‌ها، اگر اصرار دارید موی بی‌رنگ شده خود را فر کنید، به آرایشگر باتجربه مراجعه کنید زیرا یک آرایشگر حرفه‌ای توانایی تشخیص موی آسیب‌دیده را دارد و می‌داند چطور از صدمه بیشتر آن جلوگیری کند.
ممکن است برای این کار از محصولات مناسب مو که می‌شناسد استفاده کند. هر چند محلول‌های فرکننده مخصوص موهای بی‌رنگ شده هم مانع صدمه به موی شما نمی‌شود.
حتما از آرایشگر مجرب بخواهید ابتدا این کار را فقط روی یک قسمت از مویتان انجام دهد و اگر آسیبی ندید، سپس همه مو را فر کنید.
اگر بخواهیم مو حالت خوب و طبیعی داشته باشد، باید از کارهایی که ساقه مو را خشک‌تر می‌کند، پرهیز کنیم و اگر خشک شده، با روش‌هایی رطوبت آن را تا حدی برگردانیم.
مثلا دکلره، ساقه مو را خراب می‌کند و به آن صدمه می‌زند و به آسانی نمی‌توان حالت طبیعی مو را به آن برگرداند.
اما تاثیر اسپری‌هایی مثل اسپری‌های دوفاز روی مو موقت هستند. این اسپری‌ها سریع اثر می‌کنند و به مو حالت میدهند.
آنها مواد هیدروکربنی دارند و باید سریع خشک شوند تا زبری مو را از بین ببرند و به آن حالت بدهند ولی برخلاف ادعایی که میشود، درنهایت به ضرر مو هستند چون مواد مصنوعی در آنها وجود دارد که خشکی بیشتر موها را در پی دارد.
به طور کلی ترکیب‌هایی با پایه روغنی بهتر می‌توانند رطوبت مو را حفظ و حالت آن را طبیعی کنند پس از نظر تئوری، اسپری‌های مو گرچه اثر موقت در بهبود ظاهر مو دارند ولی چندان نمی‌توانند از موها در برابر حرارت سشوار و اتو محافظت کنند.
دانستنی‌های فرکردن مو
پس از این کار موی شما شفافیت و درخشندگی سابق را نخواهد داشت. سلول‌های لایه خارجی یا کوتیکول مو از هم جدا می‌شوند و مدام در هم فرو می‌روند.
الکتریسیته ساکن مو زیاد میشود و موها مثل قبل حالت‌پذیر نخواهد بود. ساقه موها به علت آسیب و اینکه کلی فرورفتگی میکروسکوپی دارند، آب زیادی جذب می‌کنند و سنگین می‌شوند و شستشو و شانه زدن آنها سخت است.
باید از موی فر شده بسیار مراقبت کرد، به آنها شامپوی قلیایی نزد و حتما شامپوی اسیدی ضعیف استفاده کرد.
بدون اینکه نرمکننده یا حالت‌دهنده به موها بزنید، از حمام بیرون نیایید چون ساقه آسیب دیده موی شما باید با این مواد پوشانده و موقتا ترمیم شود.
محصولات فرکننده مو که به شکل اسپری و موس و کرم هستند، قادرند همراه با سشوار و اتوهای فرکننده به طور موقت حالت مو را تغییر دهند.
پس اگر قصد دارید برای مجالس و مهمانی حالت موهایتان را تغییر دهید با اینکه گرمای بیش از حد این دستگاه‌ها و این مواد هم به مو صدمه می‌زند، انجام این کار از فر دائم و آسیب آن معقولانه‌تر و انتخاب بد از بدتر است.
فركردن موها باید در آرایشگاه و با مواد مخصوص انجام شود و برای داشتن موهای فر به مدت چند ماه، باید زمان طولانی در آرایشگاه و روی صندلی نشست و بوی ناخوشایند مواد فر را تحمل كرد.
برای این كار روش‌های مختلفی وجود دارد ولی معمولا آرایشگر ابتدا موها را می‌شوید و در بیگودی مخصوص می‌پیچد و بعد با ماده مخصوص آغشته می‌کند.
مواد فر، موها را به شدت خشك می‌كند و اگر كسی اهل رسیدگی به موهایش نیست، نباید این كار را انجام دهد.
دانستنی‌های صاف کردن مو
صاف كردن مو با روش‌های مختلفی و با مواد مختلفی انجام میشود و زمان طولانی برای این كار لازم است.
زیبایی و صافی موها هم تا زمانی كه رشد نكرده‌اند دوام دارد. این روش گرانقیمت است و برای اینكه حالت موها صاف بماند حداقل هر 6 ماه یكبار باید این هزینه پرداخته شود.
هر 3 روشی که برای صاف کردن مو داریم، خطرهای خود را دارند. محصولات کرم مانند نسبتا بی‌خطرند اما برای موی خیلی مجعد مناسب نیستند و چربی محیط را جذب می‌کنند.
تاثیر شانه‌های حرارت‌دهنده هم موقت است و با آسیب به پوست سر و صورت همراه‌اند. تنها راه صاف شدن طولانی‌مدت مو، استفاده از مواد شیمیایی است.
البته حتما باید این کار به وسیله فرد باتجربه انجام شود و احتمال سوختگی پوست سر و صورت و گردن با مواد خطرناک قلیایی وجود دارد. ما نمونه‌های سوختگی درجه 1 تا 3 را داشتیم.
تماس مواد صاف‌کننده با چشم هم باعث نابینایی میشود. توصیه میشود اول قسمت کوچکی از مو آزمایش و صاف شود و در صورت ایجاد نشدن حساسیت، این کار برای کل موها انجام شود.
اگر مو صدمه دید، باید از ادامه کار پرهیز کرد و تا رویش مجدد آنها صبر کرد و مو را با محصولات ترمیم‌کننده موقت مرتب پوشاند.
انتخاب بد و بدتر از میان روش‌های صاف کردن مو، اتوی موی گرم یا شانه حرارت‌دهنده است به شرطی که به‌وسیله فرد ماهر به کار روند آن هم حداکثر ماهی یک بار و فقط در مجالس.
شامپویی برای موهای رنگ‌شده
موهای خیلی از خانم‌هایی كه موهای خود را رنگ یا مش و هایلایت می‌كنند، خشك، شكننده و آسیب‌پذیر میشود و شاید برایشان این سوال مطرح باشد كه از میان شامپوها و نرم‌كننده‌های موجود در بازار، كدام‌یك مناسب‌تر است.
برخی هم مرددند كه آیا واقعا شامپوها و نرم‌كننده‌های مخصوص موهای رنگ‌شده تفاوتی با شامپوها و نرم‌كننده‌های دیگر دارند؟
به‌طوركلی، مواداولیه شامپوها و صابون‌ها تقریبا یكی است ولی به برخی از انواع آنها موادی اضافه میشود كه خواص ثانویه به آنها می‌دهد. در مورد شامپوهای مخصوص موهای رنگ‌شده هم همین‌طور است.
واقعیت این است شامپوها و نرم‌كننده‌های مخصوص موهای رنگ‌شده مزایایی نسبت به انواع دیگر دارند.
این شامپوها بسیار ملایم‌اند و چربی‌زدایی كمتری دارند تا موهایی كه در اثر مواد شیمیایی خشك شده‌اند، خشك‌تر نشوند.
علاوه بر این، حاوی نرم‌كننده هم هستند ولی معمولا بهتر است بعد از شامپو‌كردن موها، از نرم‌كننده‌های مخصوص موهای رنگ شده هم استفاده كرد.
شامپوها و نرم‌كننده‌ها مثل شامپوهای انار، این خاصیت را دارند كه رنگ مو را تثبیت كنند و چون مواد پاك‌كننده‌شان كمتر از دیگر شامپوهاست، باعث می‌شوند رنگ مو دیرتر جلای خود را از دست بدهد یا از روی موها پاك شود.
از طرفی الكتریسته‌ای كه بین موهای خشك وجود دارد را از بین می‌برند تا موها حالت وز پیدا نكنند. این شامپوها و نرم‌كننده‌ها معمولا حاوی موادی هستند كه تا حدی می‌توانند از رنگ مو و خود موها در برابر اشعه UV آفتاب محافظت كنند.
البته از آنجا كه ساقه مو بافتی مرده است، تاثیر این شامپوها فقط در ظاهر مو و تا زمانی است كه از آنها استفاده میشود و اثر درمانی ندارند.
